Görnüşleri / bagyr / näsag / çaga-bagyr-bejermek-pdq

Çagalyk bagyr keselini bejermek

Çagalyk bagyr keseli barada umumy maglumat

Esasy pikirler

• Çagalyk bagyr keseli, bagryň dokumalarynda zyýanly (rak) öýjükleriniň döreýän keselidir.

• Çagalaryň bagyr keseliniň dürli görnüşleri bar.

• Käbir keseller we şertler çagalyk bagyr rak keselini ýokarlandyryp biler.

• Çagalyk bagyr rak keseliniň alamatlary we garnynda bir bölek ýa-da agyry bar.

• Bagry we gany barlaýan synaglar, çagalyk bagyr düwnük keselini anyklamak (tapmak) we diagnoz goýmak we rak keseliniň ýaýrandygyny anyklamak üçin ulanylýar.

• Käbir faktorlar çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) we bejerginiň usullaryna täsir edýär.

Çagalyk bagyr keseli, bagryň dokumalarynda zyýanly (rak) öýjükleriniň döreýän keselidir.

Bagyr bedeniň iň uly organlaryndan biridir. Iki loby bar we garyn gapagynyň içindäki garnyň ýokarky sag tarapyny doldurýar. Bagryň köp möhüm funksiýalarynyň üçüsi:

• Gandan zyýanly maddalary süzmek üçin, bedenden taburda we peşewde geçip biler.

• Iýmitdäki ýaglary siňdirmek üçin öt ýasamak.

• Bedeniň energiýa üçin ulanýan glikogeni (şeker) saklamak üçin.

Bagryň anatomiýasy. Bagyr aşgazanyň, içegäniň, öt haltasynyň we aşgazan asty mäziniň golaýynda ýerleşýär. Bagryň sag loby we çep loby bar. Her lob iki bölege bölünýär (görkezilmeýär).

Çagalarda we ýetginjeklerde bagyr keseli seýrek bolýar.

Çagalaryň bagyr keseliniň dürli görnüşleri bar.

Çagalaryň bagyr keseliniň iki esasy görnüşi bar:

• Gepatoblastoma: Gepatoblastoma çagalyk bagyr keseliniň iň köp ýaýran görnüşidir. Adatça 3 ýaşdan kiçi çagalara täsir edýär.

Gepatoblastomada gistologiýa (rak öýjükleriniň mikroskop astynda nähili görünýändigi) rak keseliniň bejergisine täsir edýär. Gepatoblastoma üçin gistologiýa aşakdakylardan biri bolup biler:

• Düwünçegiň (arassa düwünçegiň) gistologiýasy.

• Kiçijik öýjük tapawudy bolmadyk gistologiýa.

• Düwürtik däl düwünçegiň gistologiýasy, kiçijik öýjük tapawudy bolmadyk gistologiýa.

• Gepatosellüler karsinoma: Gepatosellüler karsinoma, köplenç uly çagalara we ýetginjeklere täsir edýär. ABŞ-dan has köp gepatit B ýokaşýan Aziýanyň sebitlerinde has ýygy duş gelýär

Çagalaryň bagyr keseliniň beýleki az ýaýran görnüşlerine aşakdakylar girýär:

• Bagryň tapawutlanmadyk düwünçejik sarkomasy: Bagyr keseliniň bu görnüşi, adatça 5 ýaşdan 10 ýaşa çenli çagalarda ýüze çykýar. Köplenç bagryň we / ýa-da öýkeniň içine ýaýraýar.

• Bagryň bäbek xoriokarsinomy: Bu, plasentada başlap, düwünçege ýaýran gaty seýrek bir çiş. Çiş, adatça ömrüň ilkinji aýlarynda bolýar. Mundan başga-da, çaganyň ejesine xoriokarsinoma diagnozy goýulyp bilner. Horiokarsinoma göwrelilik trofoblastiki keseliniň bir görnüşidir. Çaganyň enesi üçin xoriokarsinomany bejermek barada has giňişleýin maglumat üçin Gestasion trofoblastiki keselleri bejermek boýunça gysgaça mazmunyna serediň.

• Damar damar bagyr çişleri: Bu çişler bagyrda gan damarlaryny ýa-da limfa damarlaryny emele getirýän öýjüklerden emele gelýär. Damar damar bagyr çişleri oňat (rak däl) ýa-da zyýanly (rak) bolup biler. Damar damar bagyr çişleri barada has giňişleýin maglumat üçin gysgaça mazmunyna serediň.

Bu gysgaça mazmun, bagryň esasy düwnük keselini (bagyrda başlaýan rak) bejermek hakda. Bedeniň beýleki ýerlerinden başlap, bagryň içine ýaýran rak keseli bolan metastatiki bagyr keselini bejermek bu gysgaça mazmunda ara alnyp maslahatlaşylmaýar.

Ilkinji bagyr keseli ulularda-da, çagalarda-da bolup biler. Şeýle-de bolsa, çagalar üçin bejergi ulular üçin bejergiden tapawutlanýar. Uly adamlary bejermek barada has giňişleýin maglumat üçin ulularyň başlangyç bagyr keselini bejermek boýunça gysgaça mazmunyna serediň.

Käbir keseller we şertler çagalyk bagyr rak keselini ýokarlandyryp biler.

Kesel almak mümkinçiligiňizi artdyrýan islendik zada töwekgelçilik faktory diýilýär. Töwekgelçilik faktoryna eýe bolmak, düwnük keseliniň bardygyny aňlatmaýar; töwekgelçilik faktorlarynyň bolmazlygy, düwnük keseliniň bolmazlygyny aňlatmaýar. Çagaňyz töwekgelçilikli bolup biler öýdýän bolsaňyz, çaganyň lukmany bilen gürleşiň.

Gepatoblastoma üçin töwekgelçilik faktorlaryna aşakdaky sindromlar ýa-da şertler girýär:

• Aýkardi sindromy.

• Bekwit-Wiedemann sindromy.

• Gemihiperplazi.

• Maşgala adenomatoz polipozy (FAP).

• Glikogen saklaýyş keseli.

• Dogulanda gaty pes agram.

• Simpson-Golabi-Behmel sindromy.

• Trisomy 18 ýaly käbir genetiki üýtgeşmeler.

Gepatoblastoma howpy abanýan çagalar, alamatlar ýüze çykmazdan ozal rak keselini barlamak üçin synaglar geçirip bilerler. Çaga 4 ýaşyna ýetýänçä her 3 aýda garyn ultrases barlagy geçirilýär we gandaky alfa-fetoproteiniň derejesi barlanýar.

Gepatosellüler karsinoma üçin töwekgelçilik faktorlaryna aşakdaky sindromlar ýa-da şertler girýär:

• Alagil sindromy.

• Glikogen saklaýyş keseli.

• Gepatit B wirusy ýokaşanda eneden çaga geçýär.

• Öňe gidýän maşgala intrahepatiki keseli.

• Tirozinemiýa.

Tirozinemiýa bilen kesellän käbir näsaglarda, düwnük keseliniň alamatlary ýa-da alamatlary ýüze çykmazdan ozal bu keseli bejermek üçin bagyr göçürilýär.

Çagalyk bagyr rak keseliniň alamatlary we garnynda bir bölek ýa-da agyry bar.

Alamatlar we alamatlar çiş ulalansoň has ýygy duş gelýär. Beýleki şertler şol bir alamatlara we alamatlara sebäp bolup biler. Çagaňyzda aşakdakylardan biri bar bolsa, çaganyň lukmanyna ýüz tutuň:

• Agyry bolup bilýän garyn boşlugy.

• Garyn çişmesi.

• Belli bir sebäbe görä horlanmak.

• Işdäňi ýitirmek.

• Bulam-bujarlyk we gusmak.

Bagry we gany barlaýan synaglar, çagalyk bagyr düwnük keselini anyklamak (tapmak) we diagnoz goýmak we rak keseliniň ýaýrandygyny anyklamak üçin ulanylýar.

Aşakdaky synaglar we proseduralar ulanylyp bilner:

• Fiziki synag we taryh: Saglygyň umumy alamatlaryny barlamak, bedeniň ýa-da adaty bolmadyk başga bir zadyň alamatlaryny barlamak üçin bedeniň synagy. Şeýle hem hassanyň saglyk endikleriniň taryhy, geçmişdäki keseller we bejergiler öwreniler.

• Serum çişiniň marker synagy: Bedende organlar, dokumalar ýa-da çiş öýjükleri tarapyndan gana goýberilýän käbir maddalaryň mukdaryny ölçemek üçin gan nusgasy barlanylýan amal. Käbir maddalar, ganda ýokarlanan derejelerde tapylanda, düwnük keseliniň belli görnüşleri bilen baglanyşyklydyr. Bulara çiş bellikleri diýilýär. Bagyr rak keseli bolan çagalaryň ganynda beta-adam xorionik gonadotropin (beta-hCG) gormonynyň ýa-da alfa-fetoprotein (AFP) atly belok köpelip biler. Beýleki rak, oňat bagyr çişleri we sirroz we gepatit ýaly käbir kanser däl ýagdaýlar hem AFP derejesini ýokarlandyryp biler.

• Ganyň doly sanalmagy (CBC): Ganyň nusgasyny çekip, aşakdakylary barlamagyň tertibi:

• Gyzyl gan öýjükleriniň, ak gan öýjükleriniň we trombositleriň sany.

• Gyzyl gan öýjüklerinde gemoglobiniň (kislorod göterýän belok) mukdary.

• Gan nusgasynyň gyzyl gan öýjüklerinden ybarat bölegi.

• Bagyr funksiýasynyň synaglary: Bagyr tarapyndan gana goýberilýän käbir maddalaryň mukdaryny ölçemek üçin gan nusgasynyň barlanylýan prosedurasy. Bir maddanyň adaty mukdaryndan köp bolmagy bagryň zeperlenmeginiň ýa-da rak keseliniň alamaty bolup biler.

• Gan himiýasy gözlegleri: Bedeniň organlary we dokumalary tarapyndan gana goýberilýän bilirubin ýa-da laktat degidrojenaz (LDH) ýaly käbir maddalaryň mukdaryny ölçemek üçin gan nusgasynyň barlanylýan prosedurasy. Adaty bolmadyk (adatydan ýokary ýa-da pes) mukdar keseliň alamaty bolup biler.

• Epstein-Barr wirusy (EBV) synagy: EBV-e antikorlary we EBV-iň DNK belliklerini barlamak üçin gan barlagy. Bular EBV ýokaşan hassalaryň ganynda bolýar.

Gepatit barlagy: Gepatit wirusynyň bölekleri üçin gan nusgasyny barlamagyň tertibi.

• Gadolinium bilen MRI (magnit-rezonans tomografiýasy): Bagryň içindäki ýerleri jikme-jik suratlandyrmak üçin magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanýan prosedura. Gadolinium atly bir damara sanjym edilýär. Gadolinium, düwnük öýjükleriniň töwereginde ýygnanýar, şonuň üçin olar has ýagty görünýär. Bu prosedura ýadro magnit-rezonans tomografiýasy (NMRI) hem diýilýär.

Garyn magnit-rezonans tomografiýasy (MRI). Çaga bedeniň içini surata düşürýän MRI skanerine süýşýän stoluň üstünde ýatýar. Çaganyň garnyndaky ýassyk, suratlary has düşnükli etmäge kömek edýär.

• KT gözlemek (CAT skaner): Dürli burçlardan alnan bedeniň içindäki ýerleri jikme-jik suratlandyrýan bir prosedura. Suratlar rentgen enjamyna birikdirilen kompýuter tarapyndan ýasaldy. Boýag damara sanjym edilip ýa-da organlaryň ýa-da dokumalaryň has aýdyň görünmegine kömek etmek üçin ýuwudylyp bilner. Bu prosedura hasaplanan tomografiýa, kompýuterleşdirilen tomografiýa ýa-da kompýuterleşdirilen eksenel tomografiýa hem diýilýär. Çagalyk bagyr rak keselinde, köplenç döş we garnyň KT barlagy geçirilýär.

Garyn hasaplanan tomografiýa (KT) skaneri. Çaga garnyň içini rentgen suratlaryny alýan KT skanerinden geçýän stoluň üstünde ýatýar.

• Ultrases barlagy: energyokary energiýa ses tolkunlarynyň (ultrases) içerki dokumalardan ýa-da organlardan çykarylmagy we ýaňlanmagy. Eho, sonogram diýilýän beden dokumalarynyň suratyny emele getirýär. Surat soňrak seretmek üçin çap edilip bilner. Çagalyk bagyr keselinde, uly gan damarlaryny barlamak üçin garyn ultrases barlagy geçirilýär.

Garyn ultrases. Kompýutere birikdirilen ultrases ses geçiriji garyn derisine basylýar. Geçiriji sonogram (kompýuter suraty) emele getirýän sesleri çykarmak üçin içki organlardan we dokumalardan ses tolkunlaryny çykarýar.

• Garyn rentgen: Garyn organlarynyň rentgen şöhlesi. Rentgen, bedeniň içindäki ýerleri surata düşürip, filme geçip bilýän energiýa şöhlesiniň bir görnüşidir.

• Biopsiýa: Öýjükleriň ýa-da dokumalaryň bir nusgasynyň aýrylmagy, rak keseliniň alamatlaryny barlamak üçin mikroskopda görmek üçin. Çişi aýyrmak ýa-da görmek üçin operasiýa wagtynda nusga alyp bolar. Patolog, bagyr keseliniň görnüşini bilmek üçin mikroskop astynda nusga seredýär.

Aýyrylan dokumanyň nusgasynda aşakdaky synag bolup biler:

• Immunohistohimiýa: Näsagyň dokumasynyň nusgasynda käbir antigenleri (markerleri) barlamak üçin antikorlary ulanýan laboratoriýa synagy. Antikorlar adatça ferment ýa-da floresan boýag bilen baglanyşyklydyr. Antikorlar dokumanyň nusgasyndaky belli bir antigen bilen baglanyşandan soň, ferment ýa-da boýag işjeňleşýär we antigeni mikroskopda görüp bolýar. Synagyň bu görnüşi, belli bir gen mutasiýasyny barlamak, rak keselini anyklamak we rak keseliniň bir görnüşini başga bir görnüşden aýtmaga kömek etmek üçin ulanylýar.

Käbir faktorlar çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) we bejerginiň usullaryna täsir edýär.

Gepatoblastomanyň çaklamasy (dikeldiş mümkinçiligi) we bejergisi aşakdakylara baglydyr:

• PRETEXT topary.

• Çişiň ululygy.

• Gepatoblastomanyň görnüşi gowy tapawutlanýan düwünçegiň (arassa düwünçegiň) ýa-da kiçijik öýjügiň tapawudy ýok gistologiýasy.

• Rak bedeniň beýleki ýerlerine, meselem, diafragma, öýken ýa-da belli bir uly gan damarlaryna ýaýradymy.

• Bagyrda birden köp çiş barmy.

• Çişiň töweregindäki daşky örtük açykmy ýa-da ýokmy.

• Düwnük himiýa bejergisine nähili jogap berýär.

• Operasiýa arkaly rak keselini doly aýryp bolarmy.

• Näsagyň bagyr göçürmesi bolup biljekdigi ýa-da ýokdugy.

• Bejergiden soň AFP ganyň derejesi peselýärmi.

• Çaganyň ýaşy.

• Rak ýaňy diagnoz goýuldymy ýa-da gaýtalandy.

Gepatosellüler karsinomyň çaklamasy (dikeldiş mümkinçiligi) we bejeriş usullary aşakdakylara baglydyr:

• PRETEXT topary.

• Rak bedeniň öýken ýaly beýleki ýerlerine ýaýradymy.

• Operasiýa arkaly rak keselini doly aýryp bolarmy.

• Düwnük himiýa bejergisine nähili jogap berýär.

• Çagada gepatit ýokançlygy barmy.

• Rak ýaňy diagnoz goýuldymy ýa-da gaýtalandy.

Ilkinji bejergiden soň gaýtalanýan (gaýdyp gelýän) çagalyk bagyr keseli üçin çaklama we bejeriş usullary aşakdakylara baglydyr:

• Bedeniň içinde çiş gaýtalanýar.

• Başlangyç rak ​​keselini bejermek üçin ulanylýan bejerginiň görnüşi.

Çaganyň bagyr keseli, çiş az bolsa we operasiýa arkaly doly aýrylyp bilner. Gepatoblastoma üçin gepatosellüler karsinomadan has doly aýyrmak mümkin.

Çagalyk bagyr keseli

Esasy pikirler

• Çagalykda bagyr keseli anyklanylandan soň, düwnük öýjükleriniň bagryň içinde ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrandygyny anyklamak üçin synaglar geçirilýär.

• Çagalaryň bagyr keseli üçin iki toparlaýyn ulgam bar.

• Dört sany PRETEXT we POSTTEXT topary bar:

• PRETEXT we POSTTEXT I topar

• PRETEXT we POSTTEXT II topar

• PRETEXT we POSTTEXT III topar

• PRETEXT we POSTTEXT IV topar

• Rakyň bedende ýaýramagynyň üç usuly bar.

• Rak, başlanan ýerinden bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrap biler.

Çagalykda bagyr keseli anyklanylandan soň, düwnük öýjükleriniň bagryň içinde ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrandygyny anyklamak üçin synaglar geçirilýär.

Rakyň bagryň içinde, ýakyn dokumalara ýa-da organlara ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ulanylýan amal sahna diýilýär. Çagalyk bagyr keselinde bejergini meýilleşdirmek üçin basgançagyň ýerine PRETEXT we POSTTEXT toparlary ulanylýar. Rak keseliniň ýaýrandygyny anyklamak, anyklamak we anyklamak üçin geçirilen synaglaryň we proseduralaryň netijeleri PRETEXT we POSTTEXT toparlaryny kesgitlemek üçin ulanylýar.

Çagalaryň bagyr keseli üçin iki toparlaýyn ulgam bar.

Çişiň operasiýa arkaly aýrylyp bilinjekdigini kesgitlemek üçin çagalyk bagyr keseli üçin iki toparlaýyn ulgam ulanylýar:

• PRETEXT topary hassany bejermezden ozal çişi suratlandyrýar.

• POSTTEXT topary hassanyň täze nejuwant himiýa bejergisi ýaly bejergiden soň çişini suratlandyrýar.

Dört sany PRETEXT we POSTTEXT topary bar:

Bagyr dört bölege bölünýär. PRETEXT we POSTTEXT toparlary bagryň haýsy bölümlerinde rak keseline baglydyr.

PRETEXT we POSTTEXT I topar

Bagyr PRETEXT I. Rak, bagryň bir bölüminde bolýar. Bagyryň biri-biriniň gapdalyndaky üç bölüminde rak ýok.

I toparda, düwnük bagryň bir bölüminde bolýar. Bagyryň biri-biriniň gapdalyndaky üç bölüminde rak ýok.

PRETEXT we POSTTEXT II topar

Bagyr PRETEXT II. Rak bagryň bir ýa-da iki bölüminde bolýar. Bagyryň biri-biriniň gapdalyndaky iki bölüminde rak ýok.

II toparda düwnük bagryň bir ýa-da iki bölüminde bolýar. Bagyryň biri-biriniň gapdalyndaky iki bölüminde rak ýok.

PRETEXT we POSTTEXT III topar

Bagyr PRETEXT III. Rak bagryň üç bölüminde, bir bölüminde rak ýok, ýa-da bagryň iki bölüminde we biri-biriniň gapdalynda bolmadyk iki bölümde rak ýok.

III toparda aşakdakylaryň biri dogry:

• Düwürtik bagryň üç bölüminde, bir bölüminde bolsa düwnük ýok.

• Düwürtik bagryň iki bölüminde we biri-biriniň gapdalynda bolmadyk iki bölümde bolýar, olarda rak ýok.

PRETEXT we POSTTEXT IV topar

Bagyr PRETEXT IV. Düwürtik bagryň dört bölüminde hem bolýar.

IV toparda düwnük bagryň dört bölüminde hem bolýar.

Rakyň bedende ýaýramagynyň üç usuly bar.

Rak dokuma, limfa ulgamy we gan arkaly ýaýrap biler:

• Dokma. Rak ýakyn ýerlere ulalmak bilen başlanan ýerinden ýaýraýar.

• Limfa ulgamy. Rak limfa ulgamyna girmek bilen başlanan ýerinden ýaýraýar. Düwürtik limfa damarlaryndan bedeniň beýleki ýerlerine geçýär.

• Gan. Rak gana girip başlan ýerinden ýaýraýar. Rak gan damarlaryndan bedeniň beýleki ýerlerine geçýär.

Rak, başlanan ýerinden bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrap biler.

Rak bedeniň başga bir bölegine ýaýranda, oňa metastaz diýilýär. Düwürtik öýjükleri başlanan ýerinden (esasy çiş) aýrylýar we limfa ulgamy ýa-da gany arkaly syýahat edýär.

• Limfa ulgamy. Rak limfa ulgamyna girýär, limfa damarlaryndan geçýär we bedeniň başga bir böleginde çiş (metastatiki çiş) emele getirýär.

• Gan. Rak gana girýär, gan damarlaryndan geçýär we bedeniň başga bir böleginde çiş (metastatiki çiş) emele getirýär.

Metastatiki çiş, esasy çiş bilen birmeňzeş rak görnüşidir. Mysal üçin, çagalyk bagyr keseli öýkenine ýaýrasa, öýkeniň düwnük öýjükleri aslynda bagyr rak öýjükleridir. Bu kesel öýken ragy däl-de, metastatiki bagyr rakdyr.

Gaýtalanýan çagalyk bagyr keseli

Çagalaryň gaýtalanýan bagyr keseli, bejergiden soň gaýtalanýan (gaýdyp) rakdyr. Rak bagyrda ýa-da bedeniň beýleki ýerlerinde gaýdyp biler. Bejergi wagtynda ösýän ýa-da erbetleşýän rak, dowamly keseldir.

Bejergi wariantyna syn

Esasy pikirler

• Çagalaryň bagyr keseli bilen kesellänler üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.

• Bagyr rak keseli bolan çagalar bejergisini bu seýrek çagalyk rak keselini bejermekde hünärmen bolan saglyk işgärleri topary tarapyndan meýilleşdirmeli.

• Çagalaryň bagyr rak keselini bejermek ters täsirleri döredip biler.

• Adaty bejerginiň alty görnüşi ulanylýar:

• Operasiýa

• Seresaplylyk bilen garaşmak

• Himiýa bejergisi

• Radiasiýa bejergisi

• Ablasiýa bejergisi

• Wirusa garşy bejergi

• Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.

• Maksatly bejergi

• Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.

• Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.

• Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.

Çagalaryň bagyr keseli bilen kesellänler üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.

Bagyr keseli bolan çagalar üçin dürli bejergiler bar. Käbir bejergiler adaty (häzirki ulanylýan bejergi), käbirleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär. Bejergi kliniki synagy, häzirki bejergileri gowulaşdyrmak ýa-da düwnük keseli bilen kesellänler üçin täze bejergiler barada maglumat almak üçin niýetlenen gözleg işidir. Kliniki synaglar täze bejerginiň adaty bejergiden has gowudygyny görkezende, täze bejergi adaty bejergä öwrülip biler.

Bagyr keseli bolan ähli çagalar üçin kliniki synaga gatnaşmak göz öňünde tutulmalydyr. Käbir kliniki synaglar diňe bejergini başlamadyk hassalar üçin açykdyr.

Bagyr rak keseli bolan çagalar bejergisini bu seýrek çagalyk rak keselini bejermekde hünärmen bolan saglyk işgärleri topary tarapyndan meýilleşdirmeli.

Bejergi çaga onkology, düwnük keseli bolan çagalary bejermekde ýöriteleşen lukman tarapyndan gözegçilik ediler. Çaga onkology, bagyr rak keseli bolan çagalary bejermekde we lukmançylygyň käbir ugurlarynda ýöriteleşen beýleki saglygy goraýyş işgärleri bilen işleýär. Aýratynam, zerur bolsa hassalary bagyr göçürmek programmasyna iberip bilýän bagyr operasiýasy tejribesi bolan çaga hirurgynyň bolmagy möhümdir. Beýleki hünärmenler aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çaga lukmany.

• Radiasiýa onkology.

• Çaga şepagat uýasy hünärmeni.

• Reabilitasiýa boýunça hünärmen.

• Psiholog.

• Jemgyýetçilik işgäri.

Çagalaryň bagyr rak keselini bejermek ters täsirleri döredip biler.

Rak keselini bejermekde başlaýan zyýanly täsirler barada has giňişleýin maglumat üçin “Side Effects” sahypasyna serediň.

Bejergiden soň başlanýan we birnäçe aýlap dowam edýän rak keseliniň bejergisine giç täsirler diýilýär. Düwnük bejergisiniň giç täsirleri şulary öz içine alyp biler:

• Fiziki meseleler.

• Keýpiň, duýgynyň, pikirlenmegiň, öwrenmegiň ýa-da ýadyň üýtgemegi.

• Ikinji rak (düwnük keseliniň täze görnüşleri).

Käbir giç täsirleri bejermek ýa-da gözegçilikde saklamak mümkin. Çagaňyzyň lukmanlary bilen rak keseliniň bejergisiniň çagaňyza ýetirip biljek täsiri barada gürleşmek möhümdir. (Has giňişleýin maglumat üçin Çaga rak keselini bejermegiň giç täsirleri barada gysgaça mazmunyna serediň).

Adaty bejerginiň alty görnüşi ulanylýar:

Operasiýa

Mümkin bolan ýagdaýynda, rak operasiýa arkaly aýrylýar.

• Bölekleýin gepatektomiýa: Bagryň rak keseli bolan ýeriniň aýrylmagy. Aýyrylan bölek, töweregindäki az mukdarda adaty dokumalar bilen birlikde dokumanyň bir bölegi, tutuş lob ýa-da bagryň has uly bölegi bolup biler.

• Jemi gepatektomiýa we bagyr göçürmesi: Bagryň tutuşlygyna aýrylmagy, soň bolsa donordan sagdyn bagryň göçürilmegi. Rak bagryň daşyndan ýaýramasa we bagyş edilen bagyr tapylanda bagyr transplantasiýasy bolup biler. Näsag bagyş edilen bagryňyza garaşmaly bolsa, zerur bolanda beýleki bejergi berilýär.

• Metastazlary ret etmek: Bagryň daşyndaky dokumalara, öýkenlere ýa-da beýnine ýaýran rak keselini aýyrmak üçin hirurgiýa.

Operasiýa edilip bilinjek operasiýa görnüşi aşakdakylara baglydyr:

• PRETEXT topary we POSTTEXT topary.

• Esasy çişiň ululygy.

• Bagyrda birden köp çiş barmy.

• Düwnük keseliniň golaýdaky uly gan damarlaryna ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny.

• Gandaky alfa-fetoproteiniň (AFP) derejesi.

• Çişiň himiýa bejergisi bilen gysylyp bilinjekdigi ýa-da operasiýa arkaly aýrylyp bilinjekdigi.

• Bagyr transplantasiýasynyň zerurlygy ýa-da ýokdugy.

Himioterapiýa kämahal çişiň gysylmagy we aýrylmagyny aňsatlaşdyrmak üçin berilýär. Muňa neoadjuvant bejergisi diýilýär.

Lukman operasiýa wagtynda görüp boljak ähli düwnük keselini aýyrandan soň, käbir näsaglara galan islendik rak öýjüklerini öldürmek üçin operasiýadan soň himiýa bejergisi ýa-da radiasiýa bejergisi berilip bilner. Operasiýadan soň, düwnük keseliniň gaýdyp gelmek howpuny peseltmek üçin berilýän bejergä, goşmaça bejergi diýilýär.

Seresaplylyk bilen garaşmak

Seresaplyk bilen garaşmak, alamatlar ýa-da alamatlar ýüze çykýança ýa-da üýtgeýänçä hiç hili bejergi bermezden hassanyň ýagdaýyna ýakyndan gözegçilik edýär. Gepatoblastomada bu bejergi diňe operasiýa arkaly doly aýrylan ownuk çişler üçin ulanylýar.

Himiýa bejergisi

Himioterapiýa, öýjükleri öldürmek ýa-da olaryň bölünmegini bes etmek bilen, düwnük öýjükleriniň ösüşini duruzmak üçin dermanlary ulanýan rak keselidir. Himiýa bejergisi agzy bilen kabul edilende ýa-da damara ýa-da myşsa sanjylanda, dermanlar gana girýär we bedeniň hemme ýerinde düwnük öýjüklerine baryp biler (ulgamlaýyn himiýa bejergisi). Himiýa bejergisi gönüden-göni serebrospinal suwuklyga, bir organa ýa-da garyn ýaly beden boşlugyna ýerleşdirilende, dermanlar esasan şol ýerlerdäki rak öýjüklerine täsir edýär (sebit himiýa bejergisi). Birden köp antikanser serişdesini ulanyp bejergä, himiýa bejergisi diýilýär.

Bagyr arteriýasynyň kemoembolizasiýasy (bagyryň ganyny üpjün edýän esasy arteriýa), çagalyk bagyr rak keselini bejermek üçin ulanylýan sebit himiýa bejergisiniň bir görnüşidir, operasiýa arkaly aýryp bolmaýar. Antikanser serişdesi kateter (inçe turba) arkaly bagyr arteriýasyna sanjym edilýär. Derman, arteriýany bloklaýan, çişiň gan akmagyny kesýän madda bilen garylýar. Antikanserlendiriji dermanlaryň köpüsi çişiň golaýynda gabalanýar we dermanlaryň diňe az mukdary bedeniň beýleki ýerlerine baryp ýetýär. Blokirlemek, arteriýany ýapmak üçin ulanylýan madda baglylykda wagtlaýyn ýa-da hemişelik bolup biler. Ösümligiň ösmegi üçin zerur kislorod we ýokumly maddalaryň alynmagynyň öňüni alýar. Bagyr aşgazandan we içegeden bagryň içine gan geçirýän bagyr portal damaryndan gan almagyny dowam etdirýär.

Himiýa bejergisiniň berilmegi, bejerilýän rak keseliniň görnüşine we PRETEXT ýa-da POSTTEXT toparyna baglydyr.

Radiasiýa bejergisi

Radiasiýa bejergisi, düwnük öýjüklerini öldürmek ýa-da ösmezligi üçin ýokary energiýa rentgen şöhlelerini ýa-da beýleki radiasiýa görnüşlerini ulanýan rak keselidir. Radiasiýa bejergisiniň iki görnüşi bar:

• Daşarky radiasiýa bejergisi, rak keseline radiasiýa ibermek üçin bedeniň daşyndaky maşyny ulanýar.

• Içerki radiasiýa bejergisi, düwnük keseline gönüden-göni ýa-da ýakyn ýerde ýerleşýän iňňelerde, tohumlarda, simlerde ýa-da kateterlerde möhürlenen radioaktiw maddany ulanýar.

Bagyr arteriýasynyň radioembolizasiýasy (bagyry gan bilen üpjün edýän esasy arteriýa), gepatosellüler karsinomany bejermek üçin ulanylýan içki radiasiýa bejergisiniň bir görnüşidir. Kateteriň (inçe turba) üsti bilen bagyr arteriýasyna sanjylýan kiçijik monjuklara örän az mukdarda radioaktiw madda dakylýar. Monjuklar arteriýany bloklaýan, çişiň gan akmagyny kesýän bir madda bilen garylýar. Radiasiýanyň köpüsi, düwnük öýjüklerini öldürmek üçin çişiň golaýynda gabady. Bu, alamatlary aýyrmak we gepatosellüler karsinomly çagalar üçin durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin edilýär.

Radiasiýa bejergisiniň berilmegi, bejerilýän rak keseliniň görnüşine we PRETEXT ýa-da POSTTEXT toparyna baglydyr. Daşarky radiasiýa bejergisi, operasiýa arkaly aýrylyp bilinmeýän ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýran gepatoblastomany bejermek üçin ulanylýar.

Ablasiýa bejergisi

Ablasiýa bejergisi dokumany aýyrýar ýa-da ýok edýär. Bagyr keseli üçin ablasiýa bejergisiniň dürli görnüşleri ulanylýar:

• Radiofrequency ablasiýa: Çişe ýetmek üçin gönüden-göni deriniň içine ýa-da garyn boşlugyna salynýan ýörite iňňeleri ulanmak. Energyokary energiýaly radio tolkunlary, düwnük öýjüklerini öldürýän iňňeleri we çişleri gyzdyrýar. Gaýtalanýan gepatoblastomany bejermek üçin radioýygylyk ablasiýasy ulanylýar.

• Düwürtik etanol sanjymy: Etanol (arassa alkogol) düwnük öýjüklerini öldürmek üçin gönüden-göni bir çişe sanjym etmek üçin kiçijik iňňe ulanylýar. Bejergi birnäçe sanjymlary talap edip biler. Düwürtik etanol sanjymy, gaýtalanýan gepatoblastomany bejermek üçin ulanylýar.

Wirusa garşy bejergi

Gepatit B wirusy bilen baglanyşykly gepatosellüler karsinoma wirusa garşy dermanlar bilen bejerilip bilner.

Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.

Bu gysgaça bölüm, kliniki synaglarda öwrenilýän bejergileri suratlandyrýar. Öwrenilýän her täze bejergini agzap bilmez. Kliniki synaglar barada maglumat NCI web sahypasyndan alyp bilersiňiz.

Maksatly bejergi

Maksatly bejergi, belli bir rak öýjüklerine hüjüm etmek üçin dermanlary ýa-da beýleki maddalary ulanýan bejerginiň bir görnüşidir. Tirozin kinaz inhibitory (TKI) bejergisi maksatly bejerginiň bir görnüşidir. TKI-ler çişleriň ösmegi üçin zerur signallary bloklaýar. Sorafenib we pazopanib, gaýdyp gelen we bagryň täze kesgitlenmedik düwünçejik sarkomasyny anyklaýan gepatosellüler karsinomany bejermek üçin öwrenilýän TKI-lerdir.

Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.

Käbir hassalar üçin kliniki synaga gatnaşmak iň oňat bejergi usuly bolup biler. Kliniki synaglar rak keselini öwrenmek prosesiniň bir bölegidir. Täze düwnük bejergisiniň howpsuz we täsirli ýa-da adaty bejergiden has gowudygyny anyklamak üçin kliniki synaglar geçirilýär.

Düwnük keselini bejermek üçin häzirki zaman bejergileriň köpüsi öňki kliniki synaglara esaslanýar. Kliniki synaga gatnaşýan hassalar adaty bejergini alyp bilerler ýa-da täze bejergini ilkinji bolup bilerler.

Kliniki synaglara gatnaşýan hassalar geljekde rak keseliniň bejergisini gowulaşdyrmaga kömek edýär. Kliniki synaglar täsirli täze bejergilere alyp barmasa-da, köplenç möhüm soraglara jogap berýärler we gözlegleri öňe sürmäge kömek edýärler.

Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.

Käbir kliniki synaglarda diňe bejergini almadyk hassalar bar. Beýleki synaglar, rak keseli gowulaşmadyk hassalar üçin bejergileri barlaýar. Şeýle hem, rak keseliniň gaýtalanmagynyň (gaýdyp gelmeginiň) öňüni almak ýa-da rak keselini bejermegiň zyýanly täsirlerini azaltmak üçin täze usullary barlaýan kliniki synaglar bar.

Clinurduň köp ýerinde kliniki synaglar geçirilýär. NCI tarapyndan goldanýan kliniki synaglar baradaky maglumatlary NCI-iň kliniki synag gözleg sahypasynda tapyp bilersiňiz. Beýleki guramalar tarapyndan goldanýan kliniki synaglary ClinicalTrials.gov web sahypasynda tapyp bilersiňiz.

Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.

Düwnük keselini anyklamak ýa-da bejeriş toparyny tapmak üçin geçirilen synaglaryň käbiri gaýtalanyp biler. Bejerginiň näderejede gowydygyny görmek üçin käbir synaglar gaýtalanar. Bejergini dowam etdirmek, üýtgetmek ýa-da bes etmek baradaky kararlar bu synaglaryň netijelerine esaslanyp biler.

Käbir synaglar bejergi gutarandan soň wagtal-wagtal geçirilmegini dowam etdirer. Bu synaglaryň netijesi, ýagdaýyňyzyň üýtgändigini ýa-da rak keseliniň gaýtalanandygyny görkezip biler (gaýdyp geliň). Bu synaglara käwagt yzarlaýyş synaglary ýa-da barlaglar diýilýär.

Çagalyk bagyr keselini bejermegiň usullary

Bu bölümde

• Gepatoblastoma

• Gepatosellüler karsinoma

• Bagryň tapawutlanmadyk düwünçejik sarkomasy

• Bagryň çaga horiokarsinomy

• Damar damar çişleri

• Gaýtalanýan çagalyk bagyr keseli

• Kliniki synaglarda bejeriş usullary

Aşakda görkezilen bejergiler barada has giňişleýin maglumat üçin bejerginiň wariantyna syn bölümine serediň.

Gepatoblastoma

Kesel anyklanylanda operasiýa arkaly aýrylyp bilinjek gepatoblastomany bejermegiň usullary aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa, düwünçegiň gistologiýasy bilen tapawutlanmadyk gepatoblastoma üçin birleşdirilen himiýa bejergisi. Kiçijik öýjük tapawudy bolmadyk gistologiýasy bolan gepatoblastoma üçin agressiw himiýa bejergisi berilýär.

• Düwünçegiň gistologiýasy bilen gepatoblastoma üçin çişi aýyrmak üçin hirurgiýa, soň bolsa garaşmak ýa-da himiýa bejergisi.

Operasiýa arkaly aýryp bolmaýan ýa-da diagnoz wagtynda aýrylyp bilinmeýän gepatoblastomany bejermegiň usullary aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi gysgaltmak üçin birleşdirilen himiýa bejergisi, soň bolsa çişi aýyrmak üçin operasiýa edilýär.

• Kombinasiýa himiýa bejergisi, soň bolsa bagyr göçürmesi.

• Çişi gysgaltmak üçin bagyr arteriýasynyň kemoembolizasiýasy, soň bolsa çiş aýyrmak üçin operasiýa edilýär.

• Bagyrdaky çiş operasiýa arkaly aýrylyp bilinmese, ýöne bedeniň beýleki ýerlerinde rak keseliniň alamatlary ýok bolsa, bejerginiň bagyr göçürmesi bolup biler.

Kesel anyklanylanda bedeniň beýleki ýerlerine ýaýran gepatoblastoma üçin bagryň we bedeniň beýleki ýerlerine ýaýran rak keselini gysgaltmak üçin himiýa bejergisi berilýär. Himiýa bejergisinden soň, çişleriň operasiýa arkaly aýrylyp bilinjekdigini barlamak üçin şekillendiriş synaglary geçirilýär.

Bejergi usullary aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Bagyrdaky we bedeniň beýleki böleklerindäki çiş (köplenç öýken düwünleri) aýrylyp bilinse, galan düwnük öýjüklerini öldürmek üçin himiýa terapiýasyndan soň dörän çişleri aýyrmak üçin operasiýa ediler.

• Bedeniň beýleki ýerlerindäki çiş aýrylyp bilinmese ýa-da bagyr transplantasiýasy mümkin bolmasa, himiýa bejergisi, bagyr arteriýasynyň kemoembolizasiýasy ýa-da radiasiýa bejergisi berilip bilner.

• Bedeniň beýleki ýerlerindäki çiş aýrylyp bilinmese ýa-da näsag operasiýa islemese, radioýygylyk ablasiýasy berilip bilner.

Täze ýüze çykarylan gepatoblastoma üçin kliniki synaglarda bejeriş usullary şulary öz içine alýar:

• Himiýa bejergisiniň we hirurgiýanyň kliniki synagy.

Gepatosellüler karsinoma

Kesel anyklanylanda operasiýa arkaly aýrylyp bilinýän gepatosellüler karsinomyň bejergisi aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi aýyrmak üçin diňe hirurgiýa.

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa, soň bolsa himiýa bejergisi.

• Kombinasiýa himiýa bejergisi, soň bolsa çişi aýyrmak üçin operasiýa.

Operasiýa arkaly aýryp bolmaýan we diagnoz wagtynda bedeniň beýleki ýerlerine ýaýramadyk gepatosellüler karsinomyň bejergisi aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi gysgaltmak üçin himiýa bejergisi, soň bolsa çişi doly aýyrmak üçin operasiýa edilýär.

• Çişi gysgaltmak üçin himiýa bejergisi. Çişi doly aýyrmak üçin operasiýa mümkin bolmasa, mundan beýläkki bejergiler aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Bagyr transplantasiýasy.

• Çişi gysgaltmak üçin bagyr arteriýasynyň himobolizasiýasy, soň bolsa çiş ýa-da bagyr göçürmesini aýyrmak üçin operasiýa edilýär.

• Diňe bagyr arteriýasynyň himobolizasiýasy.

• Kemoembolizasiýa, soň bolsa bagyr transplantasiýasy.

• Alamatlary aýyrmak we durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin bagyr arteriýasynyň pallatiw bejergisi hökmünde radioembolizasiýasy.

Kesel anyklanylanda bedeniň beýleki ýerlerine ýaýran gepatosellüler karsinomany bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi gysgaltmak üçin birleşdirilen himiýa bejergisi, soň bolsa bagyryň we rak keseliniň ýaýran beýleki ýerlerinden mümkin boldugyça köp çiş aýyrmak üçin operasiýa edilýär. Geçirilen gözlegler bu bejerginiň gowy işleýändigini görkezmedi, ýöne käbir hassalaryň peýdasy bolup biler.

Gepatit B wirusy (HBV) ýokançlygy bilen baglanyşykly gepatosellüler karsinomany bejermegiň usullary aşakdakylary öz içine alýar:

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa.

• Gepatit B wirusy sebäpli döreýän ýokançlygy bejerýän wirusa garşy dermanlar.

Täze ýüze çykarylan gepatosellüler karsinoma üçin kliniki synaglarda bejeriş usullary şulary öz içine alýar:

• Himiýa bejergisiniň we hirurgiýanyň kliniki synagy.

Bagryň tapawutlanmadyk düwünçejik sarkomasy

Bagryň tapawutlanmadyk düwünçejik sarkomasyny bejermegiň usullary aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi gysgaltmak üçin kombinasiýa himiýa bejergisi, soň bolsa çişiň mümkin boldugyça köp bölegini aýyrmak üçin operasiýa edilýär. Ösümligi aýyrmak üçin operasiýadan soň himiýa bejergisi hem berilip bilner.

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa, soň bolsa himiýa bejergisi. Ikinji operasiýa, galan çişleri aýyrmak üçin, soň bolsa has köp himiýa bejergisi edilip bilner.

• Çişi aýyrmak üçin operasiýa mümkin bolmasa, bagyr transplantasiýasy.

• Operasiýadan öň maksatly bejergini (pazopanib), himiýa terapiýasyny we / ýa-da radiasiýa bejergisini öz içine alyp biljek täze bejeriş düzgüniniň kliniki synagy.

Bagryň çaga horiokarsinomy

Çagalarda bagryň xoriokarsinomyny bejermek usullary aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi gysgaltmak üçin birleşdirilen himiýa bejergisi, soň bolsa çişi aýyrmak üçin operasiýa edilýär.

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa.

Damar damar çişleri

Damar damar bagyr çişlerini bejermek barada maglumat almak üçin Çagalyk damar çişlerini bejermek boýunça gysgaça mazmunyna serediň.

Gaýtalanýan çagalyk bagyr keseli

Öňe gidýän ýa-da gaýtalanýan gepatoblastomany bejermekde aşakdakylar bolup biler:

• Himiýa bejergisi bilen ýa-da bolmazdan izolirlenen (ýeke we aýry) metastatiki çişleri aýyrmak üçin hirurgiýa.

• Radioýygylyk ablasiýasy.

• Kombinasiýa himiýa bejergisi.

• Bagyr transplantasiýasy.

• Ablasiýa bejergisi (radiofrequency ablasiýa ýa-da perkutan etanol sanjymy) simptomlary aýyrmak we durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin pallatiw terapiýa hökmünde.

• Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.

Öňe gidýän ýa-da gaýtalanýan gepatosellüler karsinomany bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Bagyr göçürilmezinden ozal çişiň gysylmagy üçin bagyr arteriýasynyň himoembolizasiýasy.

• Bagyr transplantasiýasy.

• Maksatly bejerginiň kliniki soragy (sorafenib).

• Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.

Bagryň gaýtalanýan tapawutlanmadyk düwünçejik sarkomasyny bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.

Çagalarda bagryň gaýtalanýan xoriokarsinomyny bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.

Kliniki synaglarda bejeriş usullary

Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.

Çagalyk bagyr keseli barada has giňişleýin öwrenmek

Çagalaryň bagyr keseli barada Milli düwnük institutyndan has giňişleýin maglumat üçin aşakdakylara serediň:

• Bagyr we Bile kanallary düwnük keseli Baş sahypa

• Hasaplanan tomografiýa (KT) skanerleri we rak

• MyPART - Çaga we ulular seýrek çiş ulgamy

Çagalykdaky düwnük keseli we beýleki umumy düwnük çeşmeleri üçin aşakdakylara serediň:

• Rak hakda

• Çagalyk raklary

• Çagalaryň düwnük keselinden ýüz öwürmek

• Çaganyň düwnük keselini bejermegiň giç täsiri

• Düwnük keseli bilen ýetginjekler we ýaş ulular

• Düwürtikli çagalar: Ene-atalar üçin gollanma

• Çagalarda we ýetginjeklerde düwnük

• Sahna

• Düwnük keseli

• Lukmandan düwnük keseli barada soraglar

• Halas bolanlar we terbiýeçiler üçin