Görnüşleri / bagyr / näsag / öt-kanal-bejeriş-pdq
Mazmuny
Bile kanal keseli (Cholangiocarcinoma) bejergisi
Bile kanalynyň düwnük keseli barada umumy maglumat
Esasy pikirler
- Öt ýollarynyň düwnük keseli, öt ýollarynda zyýanly (rak) öýjükleriniň döreýän seýrek keselidir.
- Kolit ýa-da käbir bagyr keselleriniň bolmagy öt ýollarynyň düwnük keselini ýokarlandyryp biler.
- Öt ýollarynyň düwnük keseliniň alamatlary sarylyk we garyn agyrylarydyr.
- Öt ýollaryny we ýakyn organlary barlaýan synaglar, öt ýollarynyň düwnük keselini anyklamak (tapmak), diagnoz goýmak we basgançak üçin ulanylýar.
- Dokumanyň nusgasyny almak we öt ýollarynyň düwnük keselini anyklamak üçin dürli amallar ulanylyp bilner.
- Käbir faktorlar çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) we bejerginiň usullaryna täsir edýär.
Öt ýollarynyň düwnük keseli, öt ýollarynda zyýanly (rak) öýjükleriniň döreýän seýrek keselidir.
Kanallar diýlip atlandyrylýan turbalar ulgamy, bagyry, öt haltasyny we içegäni birleşdirýär. Bu ulgam bagyrda başlaýar, köp sanly kiçijik kanal öt ýygnaýar (iýmit siňdiriş wagtynda ýaglary bölmek üçin bagyr tarapyndan öndürilen suwuklyk). Kiçijik kanallar birleşip, bagyrdan çykýan sag we çep bagyr kanallaryny emele getirýär. Iki kanal bagryň daşyndan birleşip, umumy bagyr kanalyny emele getirýär. Kistiki kanal öt haltasyny umumy bagyr kanalyna birleşdirýär. Bagyrdan alynýan bagyr bagyr kanallaryndan, umumy bagyr kanallaryndan we kistiki kanallardan geçýär we öt haltasynda saklanýar.
Iýmit siňdirilende, öt haltasynda saklanýan öt boşadylýar we kistiki kanaldan umumy öt ýoluna we inçe içege geçýär.
Bile kanalynyň düwnük keseline holangiokarsinoma hem diýilýär.
Öt ýollarynyň düwnük keseliniň iki görnüşi bar:
- Içegäniň içegäniň düwnük keseli: Bu düwnük bagryň içindäki öt ýollarynda emele gelýär. Öt ýollarynyň düwnük keseliniň diňe az sanlysy intrahepatikdir. Öýjükli öt ýollarynyň düwnük keseline, intrahepatiki holangiokarsinomlar hem diýilýär.

- Extrahepatic öt ýollarynyň düwnük keseli: Artykmaç öt ýollary hilum sebitinden we distal sebitden durýar. Rak iki sebitde hem döräp biler:
- Perihilar öt ýollarynyň düwnügi: Bu görnüşli rak, sag we çep öt ýollarynyň bagyrdan çykýan we umumy bagyr kanalyny emele getirýän ýerinde, hilum sebitinde bolýar. Perihilar öt ýolunyň düwnük keseline Klatskin çiş ýa-da perihilar holangiocarcinoma hem diýilýär.
- Distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli: Bu düwnük keseli distal sebitde duş gelýär. Distal sebit aşgazan asty mäzinden geçýän we inçe içege bilen gutarýan umumy öt ýolundan durýar. Distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseline eksthepatiki kolangiokarsinoma diýilýär.

Kolit ýa-da käbir bagyr keselleriniň bolmagy öt ýollarynyň düwnük keselini ýokarlandyryp biler.
Kesel almak töwekgelçiligiňizi artdyrýan islendik zada töwekgelçilik faktory diýilýär. Töwekgelçilik faktoryna eýe bolmak, düwnük keseliniň bardygyny aňlatmaýar; töwekgelçilik faktorlarynyň bolmazlygy, düwnük keseliniň bolmazlygyny aňlatmaýar. Töwekgelçilikli bolup biler öýdýän adamlar bu barada lukman bilen maslahatlaşmalydyrlar.
Öt ýollarynyň düwnük keseli üçin töwekgelçilik faktorlary aşakdaky şertleri öz içine alýar:
- Ilkinji sklerozly holangit (öt ýollarynyň çişmegi we ýara yzlary bilen petiklenýän progressiw kesel).
- Dowamly ülser kolit.
- Öt ýollaryndaky kistalar (kistalar öt haltasynyň akymyny bökdeýär we öt ýollarynyň çişmegine, çişmegine we ýokaşmagyna sebäp bolup biler).
- Hytaýyň bagyr fluk paraziti bilen ýokaşma.
Öt ýollarynyň düwnük keseliniň alamatlary sarylyk we garyn agyrylarydyr.
Bu we beýleki alamatlar we alamatlar öt ýollarynyň düwnük keseli ýa-da başga şertler sebäpli bolup biler. Aşakdakylardan biri bar bolsa, lukmanyňyz bilen habarlaşyň:
- Sarylyk (deriniň sary bolmagy ýa-da gözüň aklary).
- Gara peşew.
- Palçyk reňkli tabur.
- Garyn agyrysy.
- Gyzzyrma.
- Deriniň gyjyndyrylmagy.
- Bulam-bujarlyk we gusmak.
- Näbelli sebäplere görä horlanmak.
Öt ýollaryny we ýakyn organlary barlaýan synaglar, öt ýollarynyň düwnük keselini anyklamak (tapmak), diagnoz goýmak we basgançak üçin ulanylýar.
Öt ýollaryny we ýakyn ýerleri surata düşürýän amallar, öt ýollarynyň düwnük keselini anyklamaga we rak keseliniň näderejede ýaýrandygyny görkezmäge kömek edýär. Düwürtik öýjükleriniň öt ýollarynyň içinde we töwereginde ýa-da bedeniň uzak ýerlerine ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ulanylýan amal sahna diýilýär.
Bejergini meýilleşdirmek üçin öt ýollarynyň düwnük keselini operasiýa arkaly aýryp boljakdygyny ýa-da ýokdugyny bilmek möhümdir. Öt ýollarynyň düwnük keselini anyklamak, anyklamak we basgançak synaglary we proseduralary adatça bir wagtyň özünde edilýär.
Aşakdaky synaglar we proseduralar ulanylyp bilner:
- Fiziki synag we taryh: Saglygyň umumy alamatlaryny barlamak, bedeniň ýa-da adaty bolmadyk başga bir zadyň alamatlaryny barlamak üçin bedeniň synagy. Şeýle hem hassanyň saglyk endikleriniň taryhy, geçmişdäki keseller we bejergiler öwreniler.
- Bagyr funksiýasynyň synaglary: Bagyr tarapyndan gana goýberilýän bilirubiniň we gidroksidi fosfatazyň mukdaryny ölçemek üçin gan nusgasynyň barlanylýan prosedurasy. Bu maddalaryň adaty mukdaryndan köp bolmagy, öt ýollarynyň düwnük keselinden döräp bilýän bagyr keseliniň alamaty bolup biler.
- Laboratoriýa synaglary: Dokumanyň, ganyň, peşewiň ýa-da bedendäki beýleki maddalaryň nusgalaryny barlaýan lukmançylyk amallary. Bu synaglar keseli anyklamaga, bejergini meýilleşdirmäge we barlamaga ýa-da wagtyň geçmegi bilen kesele gözegçilik etmäge kömek edýär.
- Karsinoembrion antigen (CEA) we CA 19-9 çiş belligi synagy: Bedeniň, dokumalaryň ýa-da çiş öýjükleriniň öndürýän käbir maddalarynyň mukdaryny ölçemek üçin gan, peşew ýa-da dokuma nusgasynyň barlanylýan prosedurasy. Käbir maddalar bedende ýokarlanan derejelerde tapylanda, düwnük keseliniň belli görnüşleri bilen baglanyşyklydyr. Bulara çiş bellikleri diýilýär. Karsinoembrion antigeniniň (CEA) we CA 19-9 derejesinden has ýokary, öt ýollarynyň düwnük keseliniň bardygyny aňladyp biler.
- Ultrases barlagy: energyokary energiýa ses tolkunlarynyň (ultrases) garyn ýaly içki dokumalardan ýa-da organlardan çykarylmagy we ýaňlanmagy. Eho, sonogram diýilýän beden dokumalarynyň suratyny emele getirýär. Surat soňrak seretmek üçin çap edilip bilner.
- KT gözlemek (CAT skaner): Bedeniň içindäki garyn ýaly ýerleriň dürli burçlardan alnan jikme-jik suratlaryny döredýän prosedura. Suratlar rentgen enjamyna birikdirilen kompýuter tarapyndan ýasaldy. Boýag damara sanjym edilip ýa-da organlaryň ýa-da dokumalaryň has aýdyň görünmegine kömek etmek üçin ýuwudylyp bilner. Bu prosedura hasaplanan tomografiýa, kompýuterleşdirilen tomografiýa ýa-da kompýuterleşdirilen eksenel tomografiýa hem diýilýär.
- MRI (magnit-rezonans tomografiýasy): Bedeniň içindäki ýerleri jikme-jik suratlandyrmak üçin magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanýan prosedura. Bu prosedura ýadro magnit-rezonans tomografiýasy (NMRI) hem diýilýär.
- MRCP (magnit-rezonans holangiopankreatografiýa): Magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanyp, bagryň, öt ýollarynyň, öt haltasynyň, aşgazan asty mäziniň we aşgazan asty mäziniň bedeniniň içindäki ýerleri jikme-jik suratlandyrmak üçin magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanýar.
Dokumanyň nusgasyny almak we öt ýollarynyň düwnük keselini anyklamak üçin dürli amallar ulanylyp bilner.
Öýjükler we dokumalar biopsiýa wagtynda aýrylýar, şonuň üçin rak keseliniň alamatlaryny barlamak üçin patolog mikroskopda görüp biler. Öýjükleriň we dokumanyň nusgasyny almak üçin dürli amallar ulanylyp bilner. Ulanylýan amal görnüşi, näsagyň operasiýa etmek üçin ýeterlikdigine baglydyr.
Biopsiýa amallarynyň görnüşleri aşakdakylary öz içine alýar:
- Laparoskopiýa: Garyn boşlugyna, öt ýollaryna we bagyr ýaly organlara seretmek, düwnük keseliniň alamatlaryny barlamak üçin hirurgiki amal. Garyn diwarynda ownuk bölekler (kesikler) we kesikleriň birine laparoskop (inçe, yşyklandyrylan turba) goýulýar. Beýleki gurallar, düwnük keseliniň alamatlaryny barlamak üçin dokuma nusgalaryny almak ýaly amallary ýerine ýetirmek üçin şol bir ýa-da beýleki kesikler arkaly goýulyp bilner.
- Perkutan transhepatiki kolangiografiýa (PTC): Bagyr we öt ýollaryny rentgen şöhlelendirmek üçin ulanylýan amal. Gapyrgalaryň aşagyndaky derä we bagryň içine inçe iňňe salynýar. Boýag bagyr ýa-da öt ýollaryna sanjym edilýär we rentgen alynýar. Dokumanyň bir nusgasy aýrylýar we rak keseliniň alamatlary barlanýar. Öt ýoly petiklenen bolsa, öt haltasyny içege ýa-da bedeniň daşyndaky ýygnamak sumkasyna stent diýilýän inçe, çeýe turba bagyrda galyp biler. Bu amal hassany operasiýa edip bilmedik mahaly ulanylyp bilner.
- Endoskopik retrograd holangiopankreatografiýa (ERCP): Bagyrdan öt haltasyna we öt haltasyndan içege geçýän kanallary (turbalary) rentgen arkaly ulanmak üçin ulanylýan prosedura. Käwagt öt ýollarynyň düwnük keseli bu kanallaryň daralmagyna we öt akymyny haýallatmagyna ýa-da sary bolmagyna sebäp bolýar. Endoskop agzyň we aşgazanyň we inçe içege geçýär. Boýag endoskopyň üsti bilen (inçe we turba meňzeş gural, ýagtylyk we görmek üçin linza) öt ýollaryna sanjym edilýär we rentgen alynýar. Dokumanyň bir nusgasy aýrylýar we rak keseliniň alamatlary barlanýar. Öt ýoly ýapylan bolsa, ony açmak üçin kanala inçe turba salyp biler. Bu turba (ýa-da stent) kanalyň açyk bolmagy üçin ýerinde goýulyp bilner. Bu amal hassany operasiýa edip bilmedik mahaly ulanylyp bilner.
- Endoskopik ultrases (EUS): Endoskopyň bedene, adatça agzyň ýa-da rektumyň üsti bilen salynýan prosedura. Endoskop, görmek üçin yşyk we linzaly inçe, turba meňzeş gural. Endoskopyň ujundaky gözleg, içerki dokumalardan ýa-da organlardan ýokary energiýa ses tolkunlaryny (ultrases) çykarmak we ýaňlanmak üçin ulanylýar. Eho, sonogram diýilýän beden dokumalarynyň suratyny emele getirýär. Dokumanyň bir nusgasy aýrylýar we rak keseliniň alamatlary barlanýar. Bu prosedura endosonografiýa hem diýilýär.
Käbir faktorlar çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) we bejerginiň usullaryna täsir edýär.
Kesgitlemek (dikeldiş mümkinçiligi) we bejeriş usullary aşakdakylara baglydyr:
- Rak öt ýol ulgamynyň ýokarky ýa-da aşaky böleginde bolýarmy.
- Düwnük keseli (diňe öt ýollaryna täsir edýärmi ýa-da bagyr, limfa düwünleri ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrady).
- Rak ýakyn nerwlere ýa-da damarlara ýaýradymy.
- Operasiýa arkaly düwnük keselini doly aýryp bolarmy.
- Näsagyň esasy sklerozly kolangit ýaly başga şertleri barmy.
- CA 19-9 derejesi adaty ýagdaýdan ýokarymy.
- Rak ýaňy diagnoz goýuldymy ýa-da gaýtalandymy (gaýdyp geliň).
Bejergi usullary, düwnük keseliniň alamatlaryna bagly bolup biler. Bile kanalynyň düwnük keseli, adatça ýaýrandan soň tapylýar we operasiýa arkaly seýrek aýrylyp bilner. Pallatiw bejergisi alamatlary aýyryp, näsagyň durmuş derejesini ýokarlandyryp biler.
Bile kanalynyň düwnük keseli
Esasy pikirler
- Kesel anyklaýyş we synag synaglarynyň netijesi, düwnük öýjükleriniň ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ulanylýar.
- Rakyň bedende ýaýramagynyň üç usuly bar.
- Rak, başlanan ýerinden bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrap biler.
- Tapgyrlar öt ýollarynyň düwnük keseliniň dürli görnüşlerini suratlandyrmak üçin ulanylýar.
- Içegäniň öt ýollarynyň düwnük keseli
- Perihilar öt ýolunyň düwnük keseli
- Distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli
- Bejergini meýilleşdirmek üçin aşakdaky toparlar ulanylýar:
- Kesgitli (lokallaşdyrylan) öt ýollarynyň düwnük keseli
- Düzedip bolmaýan, metastatiki ýa-da gaýtalanýan öt ýollarynyň düwnük keseli
Kesel anyklaýyş we synag synaglarynyň netijesi, düwnük öýjükleriniň ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ulanylýar.
Rak keseliniň bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ulanylýan prosese sahna diýilýär. Öt ýollarynyň düwnük keseli üçin synaglardan we proseduralardan toplanan maglumatlar bejergini meýilleşdirmek üçin ulanylýar, şol sanda operasiýa arkaly çişiň aýrylyp bilinjekdigini.
Rakyň bedende ýaýramagynyň üç usuly bar.
Rak dokuma, limfa ulgamy we gan arkaly ýaýrap biler:
- Dokma. Rak ýakyn ýerlere ulalmak bilen başlanan ýerinden ýaýraýar.
- Limfa ulgamy. Rak limfa ulgamyna girmek bilen başlanan ýerinden ýaýraýar. Düwürtik limfa damarlaryndan bedeniň beýleki ýerlerine geçýär.
- Gan. Rak gana girip başlan ýerinden ýaýraýar. Rak gan damarlaryndan bedeniň beýleki ýerlerine geçýär.
Rak, başlanan ýerinden bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrap biler.
Rak bedeniň başga bir bölegine ýaýranda, oňa metastaz diýilýär. Düwürtik öýjükleri başlanan ýerinden (esasy çiş) aýrylýar we limfa ulgamy ýa-da gany arkaly syýahat edýär.
- Limfa ulgamy. Rak limfa ulgamyna girýär, limfa damarlaryndan geçýär we bedeniň başga bir böleginde çiş (metastatiki çiş) emele getirýär.
- Gan. Rak gana girýär, gan damarlaryndan geçýär we bedeniň başga bir böleginde çiş (metastatiki çiş) emele getirýär.
Metastatiki çiş, esasy çiş bilen birmeňzeş rak görnüşidir. Mysal üçin, öt ýollarynyň düwnügi bagryň içine ýaýrasa, bagyrdaky düwnük öýjükleri aslynda öt ýollarynyň düwnük öýjükleridir. Bu kesel bagyr keseli däl-de, metastatiki öt ýollarynyň düwnük keselidir.
Tapgyrlar öt ýollarynyň düwnük keseliniň dürli görnüşlerini suratlandyrmak üçin ulanylýar.
Içegäniň öt ýollarynyň düwnük keseli
- 0- njy tapgyra : 0- njy tapgyrda, öt haltasynyň düwnük keseli, içegäniň öt ýoluna hatarlanan dokumanyň içki gatlagynda adaty bolmadyk öýjükler bolýar. Bu adaty bolmadyk öýjükler rak keseline öwrülip, ýakyn adaty dokumalara ýaýrap biler. 0-njy tapgyra situ karsinoma diýilýär.
- I-nji tapgyra: I basgançak, öt ýollarynyň düwnük keseli IA we IB tapgyrlaryna bölünýär.
- IA tapgyrynda, içegäniň öt ýolunda düwnük emele gelýär we çiş 5 santimetr ýa-da ondan kiçi.
- IB tapgyrynda, düwnük keseli öt ýolunda emele geldi we çiş 5 santimetrden uly.
- II Tapgyr: II tapgyrda, içegäniň öt ýollarynyň düwnük keseli şu aşakdakylaryň ikisine-de duş gelýär:
- çiş içegäniň öt ýolunyň diwaryna we gan damaryna ýaýrady; ýa-da
- Içegäniň öt ýolunda birden köp çiş emele gelip, gan damaryna ýaýran bolmagy mümkin.
- III Tapgyr: III basgançakly öt ýollarynyň düwnük keseli IIIA we IIIB tapgyrlara bölünýär.
- IIIA etapda, çiş bagryň kapsulasyndan (daşky asty) ýaýrady.
- IIIB tapgyrynda, düwnük, içege, aşgazan, umumy öt ýoly, garyn diwary, diafragma ýa-da bagyr arkasyndaky wena kawasynyň bir bölegi ýa-da düwnük ýaly bagryň golaýyndaky organlara ýa-da dokumalara ýaýrady. golaýdaky limfa düwünleri.
- IV Tapgyr: IV basgançakda öt ýollarynyň düwnük keseli, rak, süňk, öýken, uzak limfa düwünleri ýa-da garyn diwaryny düzýän dokumalar we garyn agzalarynyň köpüsi ýaly bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrady.
Perihilar öt ýolunyň düwnük keseli
- 0- njy tapgyra : 0- njy tapgyrda perihilar öt ýollarynyň düwnük keseli, perihilar öt ýoluna hatarlanan dokumanyň içki gatlagynda adaty bolmadyk öýjükler bolýar. Bu adaty bolmadyk öýjükler rak keseline öwrülip, ýakyn adaty dokumalara ýaýrap biler. 0-njy tapgyra situ ýa-da ýokary derejeli displaziýa karsinoma diýilýär.
- I Tapgyr: I tapgyrda perihilar öt ýollarynyň düwnük keseli, perihilar öt ýolunyň astyndaky dokumanyň içki gatlagynda döräp, perihilar öt ýolunyň diwarynyň myşsa gatlagyna ýa-da süýümli dokuma gatlagyna ýaýrady.
- II Tapgyr: II tapgyrda perihilar öt ýollarynyň düwnük keseli, perihilar öt ýolunyň diwaryndan golaýdaky ýag dokumalaryna ýa-da bagyr dokumalaryna ýaýrady.
- III Tapgyr: III basgançak perihilar öt ýollarynyň düwnük keseli IIIA, IIIB we IIIC tapgyrlara bölünýär.
- III Tapgyr: düwnük bagyr arteriýasynyň ýa-da portal damaryň bir tarapyndaky şahalara ýaýrady.
- IIIB etap: rak keseli aşakdakylaryň birine ýa-da köpüsine ýaýrady:
- portal damaryň esasy bölegi ýa-da iki tarapyndaky şahalary;
- umumy bagyr arteriýasy;
- sag bagyr kanaly we bagyr arteriýasynyň ýa-da portal damaryň çep şahasy;
- çep bagyr kanaly we bagyr arteriýasynyň ýa-da portal damaryň sag şahasy.
- II tapgyra: rak keseli golaýdaky limfa düwünlerine ýaýrady.
- IV Tapgyr: IV basgançak perihilar öt ýollarynyň düwnük keseli IVA we IVB tapgyrlara bölünýär.
- IVA Tapgyr: Düwnük keseli golaýdaky limfa düwünlerine ýaýrady.
- IVB Tapgyr: Düwürtik, bagyr, öýken, süňk, beýni, deri, uzak limfa düwünleri ýa-da garyn diwaryny düzýän dokumalar we garyn agzalarynyň köpüsi ýaly bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrady.
Distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli
- 0- njy tapgyra : 0- njy tapgyrda distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli, distal ekstrapatiki öt kanalyny düzýän dokumanyň içki gatlagynda adaty bolmadyk öýjükler bolýar. Bu adaty bolmadyk öýjükler rak keseline öwrülip, ýakyn adaty dokumalara ýaýrap biler. 0-njy tapgyra situ ýa-da ýokary derejeli displaziýa karsinoma diýilýär.
- I- nji tapgyra : Daşarky öt ýollarynyň düwnük keselini daşlaşdyrýaryn, rak keseli emele gelýär we distal ekstrapatiki öt kanalynyň diwaryna 5 millimetrden az ýaýraýar.
- II Tapgyr: II Tapgyr distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli IIA we IIB tapgyrlara bölünýär.
- IIA Tapgyr: Rak ýaýrady:
- distal ekstrapatiki öt kanalynyň diwaryna 5 millimetrden az we golaýdaky limfa düwünlerine 1-den 3-e çenli ýaýrady; ýa-da
- Distal ekstrahepatiki öt ýolunyň diwaryna 5-12 millimetr.
- IIB Tapgyr: Rak distal ekstrapatiki öt ýolunyň diwaryna 5 millimetr ýa-da ondanam köp ýaýrady. Rak ýakyn limfa düwünlerine 1-den 3-e çenli ýaýran bolmagy mümkin.
- III Tapgyr: III Tapgyr distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli IIIA we IIIB tapgyrlara bölünýär.
- III Tapgyr: Düwürtik daşdan geçýän öt ýolunyň diwaryna we golaýdaky 4 ýa-da has köp limfa düwünlerine ýaýrady.
- IIIB Tapgyr: Rak, garyn organlaryna gan getirýän uly damarlara ýaýrady. Rak 1 ýa-da has ýakyn limfa düwünlerine ýaýran bolmagy mümkin.
- IV Tapgyr: IV tapgyrda distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keseli, rak, bedeniň beýleki ýerlerine, mysal üçin, bagryň, öýkeniň ýa-da garyn diwaryny düzýän dokumalar we garyn agzalarynyň köpüsine ýaýrady.
Bejergini meýilleşdirmek üçin aşakdaky toparlar ulanylýar:
Kesgitli (lokallaşdyrylan) öt ýollarynyň düwnük keseli
Düwürtik, öt haltasynyň aşaky bölegi ýa-da perihilar ýaly bir ýerde, operasiýa arkaly doly aýrylyp bilner.
Düzedip bolmaýan, metastatiki ýa-da gaýtalanýan öt ýollarynyň düwnük keseli
Kesel bejerip bolmaýan rak, operasiýa arkaly doly aýrylyp bilinmez. Öt ýollary düwnük keseli bilen kesellänleriň köpüsi, rak keselini operasiýa arkaly doly aýryp bilmeýärler.
Metastaz, düwnük keseliniň esasy ýerinden (başlanan ýeri) bedeniň beýleki ýerlerine ýaýramagydyr. Metastatiki öt ýollarynyň düwnük keseli bagryň, garyn boşlugynyň beýleki ýerlerine ýa-da bedeniň uzak ýerlerine ýaýrap biler.
Gaýtalanýan öt ýollarynyň düwnügi, bejergiden soň gaýtalanýan (gaýdyp) rakdyr. Düwürtik öt ýollarynda, bagyrda ýa-da öt haltasynda gaýdyp biler. Oftenygy-ýygydan bedeniň uzak ýerlerine gaýdyp biler.
Bejergi wariantyna syn
Esasy pikirler
- Öt ýollarynyň düwnük keseli bilen kesellänler üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.
- Adaty bejerginiň üç görnüşi ulanylýar:
- Operasiýa
- Radiasiýa bejergisi
- Himiýa bejergisi
- Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.
- Bagyr transplantasiýasy
- Öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek ters täsirleri döredip biler.
- Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.
- Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.
- Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.
Öt ýollarynyň düwnük keseli bilen kesellänler üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.
Öt ýollarynyň düwnük keseli bilen kesellänler üçin dürli bejergiler bar. Käbir bejergiler adaty (häzirki ulanylýan bejergi), käbirleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär. Bejergi kliniki synagy, häzirki bejergileri gowulaşdyrmak ýa-da düwnük keseli bilen kesellänler üçin täze bejergiler barada maglumat almak üçin niýetlenen gözleg işidir. Kliniki synaglar täze bejerginiň adaty bejergiden has gowudygyny görkezende, täze bejergi adaty bejergä öwrülip biler. Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler. Käbir kliniki synaglar diňe bejergini başlamadyk hassalar üçin açykdyr.
Adaty bejerginiň üç görnüşi ulanylýar:
Operasiýa
Öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek üçin aşakdaky hirurgiýa görnüşleri ulanylýar:
- Öt ýolunyň aýrylmagy: Ösümlik az bolsa we diňe öt ýolunda bolsa, öt ýolunyň bir bölegini aýyrmak üçin hirurgiki amal. Limfa düwünleri aýrylýar we limfa düwünlerinden dokumalar mikroskopda, rak keseliniň bardygyny ýa-da ýokdugyny görmek üçin seredilýär.
- Bölekleýin gepatektomiýa: Bagryň düwnük keseliniň tapylan bölegi aýrylýan hirurgiki amal. Aýyrylan bölek, töweregindäki käbir adaty dokumalar bilen birlikde dokumanyň ýüpi, tutuş lob ýa-da bagryň has uly bölegi bolup biler.
- Gaýgysyz amal: aşgazan asty mäziniň kellesi, öt haltasy, aşgazanyň bir bölegi, içegäniň bir bölegi we öt ýollary aýrylýan hirurgiki amal. Aşgazan asty mäziniň iýmit siňdiriş şirelerini we insulini öndürmek ýeterlikdir.
Lukman operasiýa wagtynda görüp boljak ähli düwnük keselini aýyrandan soň, käbir näsaglara galan islendik rak öýjüklerini öldürmek üçin operasiýadan soň himiýa bejergisi ýa-da radiasiýa bejergisi berilip bilner. Operasiýadan soň, düwnük keseliniň gaýdyp gelmek howpuny peseltmek üçin berilýän bejergä, goşmaça bejergi diýilýär. Operasiýadan soň berlen himiýa terapiýasy ýa-da radiasiýa bejergisi, düwnük keseliniň gaýdyp gelmezligi üçin entek belli däl.
Blokirlenen öt ýolunyň döremeginden döreýän alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin pallatiw hirurgiýanyň aşakdaky görnüşleri edilip bilner:
- Biliary aýlaw: Rak öt ýoluny böwetleýän bolsa we öt haltasynda öt köpelýän bolsa, öt haltasy geçip biler. Bu operasiýa wagtynda lukman böwetlenmezden ozal bu ýerdäki öt haltasyny ýa-da öt ýollaryny keser we öt haltasynyň böwetden geçen bölegine ýa-da petiklenen ýeriň töwereginde täze ýol döretmek üçin tiker.
- Endoskopiki stentiň ýerleşdirilmegi: Eger çiş öt ýoluny böwetleýän bolsa, bu sebitde gurlan öt haltasyny akdyrmak üçin stent (inçe turba) goýmak üçin operasiýa edilip bilner. Lukman, öt haltasyny bedeniň daşyndaky halta salýan kateteriň üsti bilen ýerleşdirip biler ýa-da stent petiklenen ýeriň töweregine aýlanyp, öt haltasyny içege akdyryp biler.
- Perkutan transhepatiki bilýar drenajy: Bagyr we öt ýollaryny rentgen şöhlelendirmek üçin ulanylýan amal. Gapyrgalaryň aşagyndaky derä we bagryň içine inçe iňňe salynýar. Boýag bagyr ýa-da öt ýollaryna sanjym edilýär we rentgen alynýar. Öt ýoly petiklenen bolsa, öt haltasyny içege ýa-da bedeniň daşyndaky ýygnamak sumkasyna akdyrmak üçin bagyrda stent diýilýän inçe, çeýe turba galyp biler.
Radiasiýa bejergisi
Radiasiýa bejergisi, düwnük öýjüklerini öldürmek ýa-da ösmezligi üçin ýokary energiýa rentgen şöhlelerini ýa-da beýleki radiasiýa görnüşlerini ulanýan rak keselidir. Radiasiýa bejergisiniň iki görnüşi bar:
- Daşarky radiasiýa bejergisi, rak keseline radiasiýa ibermek üçin bedeniň daşyndaky maşyny ulanýar.
- Içerki radiasiýa bejergisi, düwnük keseline gönüden-göni ýa-da ýakyn ýerde ýerleşýän iňňelerde, tohumlarda, simlerde ýa-da kateterlerde möhürlenen radioaktiw maddany ulanýar.
Daş we içerki radiasiýa bejergisi öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek üçin ulanylýar.
Daşarky radiasiýa bejergisiniň kesilip bilinýän öt ýollarynyň düwnük keselini bejermekde kömek edýändigi entek belli däl. Düzedip bolmaýan, metastatiki ýa-da gaýtalanýan öt ýollarynyň düwnük keselinde daşarky radiasiýa bejergisiniň rak öýjüklerine täsirini gowulandyrmagyň täze usullary öwrenilýär:
- Gipertermiýa bejergisi: Rak öýjüklerini radiasiýa bejergisiniň we käbir antikanser dermanlarynyň täsirlerine has duýgur etmek üçin beden dokumalarynyň ýokary temperatura sezewar bolýan bejergisi.
- Radiosensitizatorlar: Rak öýjüklerini radiasiýa bejergisine has duýgur edýän dermanlar. Radiasiýa bejergisini radiosensilizatorlar bilen birleşdirmek, has köp rak öýjüklerini öldürip biler.
Himiýa bejergisi
Himioterapiýa, öýjükleri öldürmek ýa-da olaryň bölünmegini bes etmek bilen, düwnük öýjükleriniň ösüşini duruzmak üçin dermanlary ulanýan rak keselidir. Himiýa bejergisi agzy bilen kabul edilende ýa-da damara ýa-da myşsa sanjylanda, dermanlar gana girýär we bedeniň hemme ýerinde düwnük öýjüklerine baryp biler (ulgamlaýyn himiýa bejergisi). Himiýa bejergisi gönüden-göni serebrospinal suwuklyga, bir organa ýa-da garyn ýaly beden boşlugyna ýerleşdirilende, dermanlar esasan şol ýerlerdäki rak öýjüklerine täsir edýär (sebit himiýa bejergisi).
Ulgamlaýyn himiýa bejergisi bejerip bolmaýan, metastatiki ýa-da gaýtalanýan öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek üçin ulanylýar. Ulgamlaýyn himiýa bejergisiniň kesip bolýan öt ýollarynyň düwnük keselini bejermekde kömek edýändigi entek belli däl.
Düzedip bolmaýan, metastatiki ýa-da gaýtalanýan öt ýollarynyň düwnük keselinde arterial emboliýa öwrenilýär. Bu, çişiň golaýyndaky gan damarlarynda antikanser dermanlary berlenden soň, bir çişiň gan bilen üpjün edilmeginiň öňüni alýan amaldyr. Käwagt, antikanser dermanlary çiş bilen iýmitlenýän arteriýa sanjylýan ownuk monjuklara dakylýar. Monjuklar, derman goýberilende, çişiň gan akmagyny bökdeýär. Bu has köp mukdarda derman, çişiň has uzak wagtlap ösmegine mümkinçilik döredýär, bu bolsa has köp rak öýjüklerini öldürip biler.
Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.
Bu gysgaça bölüm, kliniki synaglarda öwrenilýän bejergileri suratlandyrýar. Öwrenilýän her täze bejergini agzap bilmez. Kliniki synaglar barada maglumat NCI web sahypasyndan alyp bilersiňiz.
Bagyr transplantasiýasy
Bagyr transplantasiýasynda tutuş bagyr aýrylýar we sagdyn bagyşlanan bagyr bilen çalşylýar. Perihilar öt ýoly düwnük keseli bilen bagyr transplantasiýasy edilip bilner. Näsag bagyş edilen bagryňyza garaşmaly bolsa, zerur bolanda beýleki bejergi berilýär.
Öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek ters täsirleri döredip biler. Düwnük keseliniň bejergisiniň netijesinde ýüze çykýan zyýanly täsirler barada has giňişleýin maglumat üçin “Side Effects” sahypasyna serediň.
Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.
Käbir hassalar üçin kliniki synaga gatnaşmak iň oňat bejergi usuly bolup biler. Kliniki synaglar rak keselini öwrenmek prosesiniň bir bölegidir. Täze düwnük bejergisiniň howpsuz we täsirli ýa-da adaty bejergiden has gowudygyny anyklamak üçin kliniki synaglar geçirilýär.
Düwnük keselini bejermek üçin häzirki zaman bejergileriň köpüsi öňki kliniki synaglara esaslanýar. Kliniki synaga gatnaşýan hassalar adaty bejergini alyp bilerler ýa-da täze bejergini ilkinji bolup bilerler.
Kliniki synaglara gatnaşýan hassalar geljekde rak keseliniň bejergisini gowulaşdyrmaga kömek edýär. Kliniki synaglar täsirli täze bejergilere alyp barmasa-da, köplenç möhüm soraglara jogap berýärler we gözlegleri öňe sürmäge kömek edýärler.
Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.
Käbir kliniki synaglarda diňe bejergini almadyk hassalar bar. Beýleki synaglar, rak keseli gowulaşmadyk hassalar üçin bejergileri barlaýar. Şeýle hem, rak keseliniň gaýtalanmagynyň (gaýdyp gelmeginiň) öňüni almak ýa-da rak keselini bejermegiň zyýanly täsirlerini azaltmak üçin täze usullary barlaýan kliniki synaglar bar.
Clinurduň köp ýerinde kliniki synaglar geçirilýär. NCI tarapyndan goldanýan kliniki synaglar baradaky maglumatlary NCI-iň kliniki synag gözleg sahypasynda tapyp bilersiňiz. Beýleki guramalar tarapyndan goldanýan kliniki synaglary ClinicalTrials.gov web sahypasynda tapyp bilersiňiz.
Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.
Düwnük keselini anyklamak ýa-da rak keseliniň tapgyryny anyklamak üçin geçirilen synaglaryň käbiri gaýtalanyp biler. Bejerginiň näderejede işleýändigini görmek üçin käbir synaglar gaýtalanar. Bejergini dowam etdirmek, üýtgetmek ýa-da bes etmek baradaky kararlar bu synaglaryň netijelerine esaslanyp biler.
Käbir synaglar bejergi gutarandan soň wagtal-wagtal geçirilmegini dowam etdirer. Bu synaglaryň netijesi, ýagdaýyňyzyň üýtgändigini ýa-da rak keseliniň gaýtalanandygyny görkezip biler (gaýdyp geliň). Bu synaglara käwagt yzarlaýyş synaglary ýa-da barlaglar diýilýär.
Bile kanalynyň düwnük keseliniň bejergisi
Bu bölümde
- Içerki içegäniň düwnük keseli
- Dikeldilip bilinýän içegäniň içegesi düwnük keseli
- Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki içerki içegäniň düwnük keseli
- Perihilar Bile kanal keseli
- Dikeldilýän Perihilar Bile kanal düwnük keseli
- Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki Perihilar Bile kanal keseli
- Distal Extrahepatic Bile kanal düwnük keseli
- Dikeldilip bilinýän distal ekstrehepatiki Bile kanal keseli
- Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki distal ekstrehepatiki öt haltasynyň düwnük keseli
Aşakda görkezilen bejergiler barada has giňişleýin maglumat üçin bejerginiň wariantyna syn bölümine serediň.
Her bejeriş bölümi üçin häzirki kliniki synaglaryň sanawyna baglanyşyk bar. Rak keseliniň käbir görnüşleri ýa-da tapgyrlary üçin sanawda synaglar bolup bilmez. Bu ýerde görkezilmedik, ýöne size laýyk bolup biljek kliniki synaglar üçin lukmanyňyza ýüz tutuň.
Içerki içegäniň düwnük keseli
Dikeldilip bilinýän içegäniň içegesi düwnük keseli
Kesgitli intrahepatiki öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Bölekleýin gepatektomiýany öz içine alyp bilýän rak keselini aýyrmak üçin hirurgiýa. Embolizasiýa operasiýadan öň edilip bilner.
- Himiýa bejergisi we / ýa-da radiasiýa bejergisi bilen geçirilen hirurgiýa.
Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.
Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki içerki içegäniň düwnük keseli
Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki intrahepatiki öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin stali ýerleşdirmek.
- Alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin pallatiw bejergisi hökmünde daşarky ýa-da içerki radiasiýa bejergisi.
- Himiýa bejergisi.
- Gipertermiýa bejergisi, radiosensitizator dermanlary ýa-da himiýa bejergisi bilen bilelikde daşarky radiasiýa bejergisiniň kliniki synagy.
Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.
Perihilar Bile kanal keseli
Dikeldilýän Perihilar Bile kanal düwnük keseli
Kesgitli perihilar öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Bölekleýin gepatektomiýany öz içine alyp bilýän rak keselini aýyrmak üçin hirurgiýa.
- Sarylygy we beýleki alamatlary aýyrmak we durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin stent ýerleşdirilmegi ýa-da perkutan transhepatiki bilýar drena pal pallatiw bejergisi hökmünde.
- Soňra radiasiýa bejergisi we / ýa-da himiýa bejergisi.
Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.
Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki Perihilar Bile kanal keseli
Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki perihilar öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin stent ýerleşdirmek ýa-da biliar aýlawy pallatiw bejergi hökmünde.
- Alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin pallatiw bejergisi hökmünde daşarky ýa-da içerki radiasiýa bejergisi.
- Himiýa bejergisi.
- Gipertermiýa bejergisi, radiosensitizator dermanlary ýa-da himiýa bejergisi bilen bilelikde daşarky radiasiýa bejergisiniň kliniki synagy.
- Himiýa bejergisiniň we radiasiýa bejergisiniň kliniki synagy, soň bolsa bagyr göçürmesi.
Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.
Distal Extrahepatic Bile kanal düwnük keseli
Dikeldilip bilinýän distal ekstrehepatiki Bile kanal keseli
Kesgitlenip bilýän distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Whipple amalyny öz içine alyp bilýän rak keselini aýyrmak üçin hirurgiýa.
- Sarylygy we beýleki alamatlary aýyrmak we durmuş derejesini ýokarlandyrmak üçin stent ýerleşdirilmegi ýa-da perkutan transhepatiki bilýar drena pal pallatiw bejergisi hökmünde.
- Soňra radiasiýa bejergisi we / ýa-da himiýa bejergisi.
Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.
Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki distal ekstrehepatiki öt haltasynyň düwnük keseli
Düzedip bolmaýan, gaýtalanýan ýa-da metastatiki distal ekstrapatiki öt ýollarynyň düwnük keselini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin stent ýerleşdirmek ýa-da biliar aýlawy pallatiw bejergi hökmünde.
- Alamatlary aýyrmak we ýaşaýşyň hilini ýokarlandyrmak üçin pallatiw bejergisi hökmünde daşarky ýa-da içerki radiasiýa bejergisi.
- Himiýa bejergisi.
- Gipertermiýa bejergisi, radiosensitizator dermanlary ýa-da himiýa bejergisi bilen bilelikde daşarky radiasiýa bejergisiniň kliniki synagy.
Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.
Bile kanalynyň düwnük keseli barada has giňişleýin öwrenmek üçin
Milli düwnük keseliniň institutyndan öt ýollarynyň düwnük keseli barada has giňişleýin maglumat üçin aşakdakylara serediň:
- Bagyr we Bile kanallary düwnük keseli Baş sahypa
Rak keseliniň umumy maglumatlary we Milli düwnük institutynyň beýleki çeşmeleri üçin aşakdakylara serediň:
- Rak hakda
- Sahna
- Himiýa bejergisi we siz: Düwnük keseli üçin goldaw
- Radiasiýa bejergisi we siz: Düwnük keseli üçin goldaw
- Düwnük keseli
- Lukmandan düwnük keseli barada soraglar
- Halas bolanlar we terbiýeçiler üçin