Görnüşleri / ýürek / näsag / çaga-ýürek-bejeriş-pdq
Çagalyk ýürek (ýürek) çişlerini bejermek (®) ati Sabyr wersiýasy
Çagalyk ýürek (ýürek) çişleri barada umumy maglumat
Esasy pikirler
- Çagalykda ýürek çişleri, oňat ýa-da zyýanly bolup biler.
- Heartürek çişiniň alamatlary we alamatlary ýüregiň kadaly ritminiň üýtgemegini we dem almakda kynçylyklary öz içine alýar.
- Heartüregi barlaýan synaglar ýürek çişini anyklamak (tapmak) we diagnoz goýmak üçin ulanylýar.
Çagalykda ýürek çişleri, oňat ýa-da zyýanly bolup biler.
Heartürekde emele gelýän çişleriň köpüsi hoşniýetlidir (rak däl). Çagalarda ýüze çykyp bilýän oňat ýürek çişleri aşakdakylary öz içine alýar:
- Rabdomýoma: Uzyn süýümlerden emele gelýän myşsada emele gelýän çiş.
- Mikoma: Karni toplumy diýlip atlandyrylýan miras sindromynyň bir bölegi bolup biljek çiş. Has giňişleýin maglumat üçin Çagalyk köp endokrin neoplaziýa sindromlary barada gysgaça mazmunyna serediň.
- Teratomalar: Mikrob öýjük çişiniň bir görnüşi. Heartürekde bu çişler köplenç perikardda (ýüregi ýapýan halta) emele gelýär.
- Käbir teratomalar zyýanlydyr (rak).
- Fibroma: Süňkleri, myşsalary we beýleki organlary ýerinde saklaýan süýüm ýaly dokumada emele gelýän çiş.
- Gistiositoid kardiomiopatiýa çiş: heartürek ritmine gözegçilik edýän ýürek öýjüklerinde emele gelýän çiş.
- Gemangiomalar: Gan damarlaryny çyzýan öýjüklerde emele gelýän çiş.
- Newrofibroma: Nerwleri örtýän öýjüklerde we dokumalarda emele gelýän çiş.
Çaga dogulmazdan ozal we täze doglan çagalarda iň oňat ýürek çişleri teratomalardyr. Düwürtik skleroz diýlip atlandyrylýan miras, dogulmadyk bäbekde (düwünçekde) ýa-da täze doglan çagada ýürek çişleriniň döremegine sebäp bolup biler.
Heartürekde başlaýan ýaramaz çişler, çagalarda oňat ýürek çişlerinden has seýrekdir. Zyýanly ýürek çişleri şulary öz içine alýar:
- Zyýanly teratoma.
- Limfoma.
- Rhabdomýosarkoma: Uzyn süýümlerden emele gelýän myşsada emele gelýän rak.
- Angiosarkoma: Gan damarlaryny ýa-da limfa damarlaryny çyzýan öýjüklerde emele gelýän rak.
- Tapawutly pleomorf sarkoma: Adatça ýumşak dokumada emele gelýän, ýöne süňkde hem döräp bilýän rak.
- Leiomiýosarkoma: mylaýym myşsa öýjüklerinde emele gelýän rak.
- Hondrosarkoma: Adatça süňk garynjagazlarynda emele gelýän, ýöne ýürekde seýrek ýüze çykýan rak.
- Sinowial sarkoma: Adatça bogunlaryň töwereginde emele gelýän, ýöne ýürekde ýa-da ýüregiň töwereginde gaty seýrek dörän rak.
- Çaga fibrosarkoma: Süňkleri, myşsalary we beýleki organlary ýerinde saklaýan süýüm ýaly dokumada emele gelýän rak.
Rak bedeniň başga bir böleginden başlap, ýürege ýaýranda, oňa metastatiki rak diýilýär. Sarkoma, melanoma we leýkoz ýaly rak keseliniň käbir görnüşleri bedeniň beýleki ýerlerinden başlaýar we ýürege ýaýraýar. Bu gysgaça mazmun, metastatiki rak däl-de, ýürekde ilkinji emele gelýän rak hakda.
Heartürek çişiniň alamatlary we alamatlary ýüregiň kadaly ritminiň üýtgemegini we dem almakda kynçylyklary öz içine alýar.
Bu we beýleki alamatlar, ýürek çişleri ýa-da başga şertler sebäpli bolup biler.
Çagaňyzda aşakdakylardan biri bar bolsa, çaganyň lukmanyna ýüz tutuň:
- Heartüregiň adaty ritminiň üýtgemegi.
- Esasanam çaga ýatanda dem almakda kynçylyk çekýär.
- Çaga oturanda özüni has gowy duýýan döşüň ortasyndaky agyry ýa-da berklik.
- Üsgürmek.
- Huşdan galmak.
- Baş aýlanmak, ýadawlyk ýa-da ejizlik duýmak.
- Çalt ýürek urşy.
- Aýaklarda, topuklarda ýa-da garynlarda çişmek.
- Aladalanmak.
- Insultyň alamatlary.
- Faceüzüň, goluň ýa-da aýagyň duýdansyz çişmegi ýa-da gowşaklygy (esasanam bedeniň bir tarapynda).
- Birden bulaşyklyk ýa-da gürlemek ýa-da düşünmek kyn.
- Bir ýa-da iki göz bilen görmekde birden kynçylyk.
- Birden ýöremekde kynçylyk çekýär ýa-da başymy aýlaýar.
- Birdenkä deňagramlylygy ýitirmek ýa-da utgaşdyrmak.
- Belli bir sebäbe görä birden agyr kelle agyry.
Käwagt ýürek çişleri hiç hili alamat ýa-da alamat döretmeýär.
Heartüregi barlaýan synaglar ýürek çişini anyklamak (tapmak) we diagnoz goýmak üçin ulanylýar.
Aşakdaky synaglar we proseduralar ulanylyp bilner:
- Fiziki synag we saglyk taryhy: Saglygyň umumy alamatlaryny barlamak, bedeniň ýa-da adaty bolmadyk başga bir zadyň alamatlaryny barlamak ýaly bedeniň synagy. Şeýle hem hassanyň saglyk endikleriniň taryhy, geçmişdäki keseller we bejergiler öwreniler.
- Gursak rentgen: Döşüň içindäki organlaryň we süňkleriň rentgen şöhlesi. Rentgen, bedeniň içindäki ýerleri surata düşürip, bedene we filme geçip bilýän energiýa şöhlesiniň bir görnüşidir.
- KT gözlemek (CAT skaner): Dürli burçlardan alnan bedeniň içindäki ýerleri jikme-jik suratlandyrýan bir prosedura. Suratlar rentgen enjamyna birikdirilen kompýuter tarapyndan ýasaldy. Boýag damara sanjym edilip ýa-da organlaryň ýa-da dokumalaryň has aýdyň görünmegine kömek etmek üçin ýuwudylyp bilner. Bu prosedura hasaplanan tomografiýa, kompýuterleşdirilen tomografiýa ýa-da kompýuterleşdirilen eksenel tomografiýa hem diýilýär.
- MRI (magnit-rezonans tomografiýasy): Bedeniň içindäki ýerleri jikme-jik suratlandyrmak üçin magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanýan prosedura. Bu prosedura ýadro magnit-rezonans tomografiýasy (NMRI) hem diýilýär.
- Ekokardiogram: energyokary energiýa ses tolkunlarynyň (ultrases) ýürekden we ýakyn dokumalardan ýa-da organlardan çykyp, ýaňlanýan prosedura. Heartürekden gan akýarka, ýürek we ýürek klapanlaryndan hereketli surat ýasalýar.
- Elektrokardiogramma (EKG): rateüregiň tizligini we ritmini barlamak üçin elektrik işjeňliginiň ýazgysy. Birnäçe ownuk ýassyklar (elektrodlar) näsagyň döşüne, gollaryna we aýaklaryna ýerleşdirilýär we simler bilen EKG maşynyna birikdirilýär. Heartürek işjeňligi soňra kagyz ýüzüne çyzgy hökmünde ýazylýar. Adaty ýagdaýdan has çalt ýa-da haýal elektrik işjeňligi ýürek keseliniň ýa-da zeper ýetmeginiň alamaty bolup biler.
- Cardürek kateterizasiýasy: Gan damarlarynyň we ýüregiň adaty bolmadyk ýerleri ýa-da rak keseline seretmegiň tertibi. Uzyn, inçe, kateter içege, boýnuna ýa-da goltugyna arteriýa ýa-da damara salynýar we gan damarlaryndan ýürege saplanýar. Dokumanyň nusgasy ýörite gural arkaly aýrylyp bilner. Patolog, rak öýjüklerini gözlemek üçin dokumany mikroskop astynda görýär.
Heartürek çişleriniň tapgyrlary
Zyýanly ýürek çişleriniň (rak) ýürekden ýakyn ýerlere ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ulanylýan amal sahna diýilýär. Zyýanly çagalyk ýürek çişlerini sahnalaşdyrmak üçin standart ulgam ýok. Zyýanly ýürek çişlerini anyklamak üçin geçirilen synaglaryň we proseduralaryň netijeleri bejergi barada karar bermek üçin ulanylýar.
Bejergiden soň gaýtalanýan zyýanly ýürek çişleri gaýtalanýar (gaýdyp gelýär).
Bejergi wariantyna syn
Esasy pikirler
- Heartürek çişleri bolan çagalar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.
- Heartürek çişleri bolan çagalarda bejergini çagalyk rak keselini bejermek boýunça hünärmenler topary meýilleşdirmeli.
- Bejerginiň bäş görnüşi ulanylýar:
- Seresaplylyk bilen garaşmak
- Himiýa bejergisi
- Operasiýa
- Radiasiýa bejergisi
- Maksatly bejergi
- Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.
- Çagalykdaky ýürek çişlerini bejermek ters täsirleri döredip biler.
- Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.
- Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.
- Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.
Heartürek çişleri bolan çagalar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.
Käbir bejergiler adaty (häzirki ulanylýan bejergi), käbirleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär. Bejergi kliniki synagy, häzirki bejergileri gowulaşdyrmak ýa-da düwnük keseli bilen kesellänler üçin täze bejergiler barada maglumat almak üçin niýetlenen gözleg işidir. Kliniki synaglar täze bejerginiň adaty bejergiden has gowudygyny görkezende, täze bejergi adaty bejergä öwrülip biler.
Çagalarda düwnük keseli seýrek bolansoň, kliniki synaga gatnaşmak göz öňünde tutulmalydyr. Käbir kliniki synaglar diňe bejergini başlamadyk hassalar üçin açykdyr.
Heartürek çişleri bolan çagalarda bejergini çagalyk rak keselini bejermek boýunça hünärmenler topary meýilleşdirmeli.
Zyýanly ýürek çişlerini bejermek, çaga rak keseli bolan çagalary bejermekde ýöriteleşen lukman çaga onkology tarapyndan gözegçilik ediler. Çaga onkology, rak keseli bolan çagalary bejermekde we lukmançylygyň käbir ugurlarynda ýöriteleşen beýleki çaga saglygy hünärmenleri bilen işleýär. Bu aşakdaky hünärmenleri we beýlekileri öz içine alyp biler:
- Çaga lukmany.
- Çaga ýürek hirurgy.
- Çaga kardiology.
- Radiasiýa onkology.
- Patolog.
- Çaga şepagat uýasy hünärmeni.
- Jemgyýetçilik işgäri.
- Reabilitasiýa boýunça hünärmen.
- Psiholog.
- Çaga durmuşy boýunça hünärmen.
Bejerginiň bäş görnüşi ulanylýar:
Seresaplylyk bilen garaşmak
Seresaplyk bilen garaşmak, alamatlar ýa-da alamatlar ýüze çykýança ýa-da üýtgeýänçä hiç hili bejergi bermezden hassanyň ýagdaýyna ýakyndan gözegçilik edýär. Bu bejergi rabdomiýoma üçin ulanylyp bilner.
Himiýa bejergisi
Himioterapiýa, öýjükleri öldürmek ýa-da olaryň bölünmegini bes etmek bilen, düwnük öýjükleriniň ösüşini duruzmak üçin dermanlary ulanýan rak keselidir. Himiýa bejergisi agzy bilen kabul edilende ýa-da damara ýa-da myşsa sanjylanda, dermanlar gana girýär we bedeniň hemme ýerinde düwnük öýjüklerine baryp biler (ulgamlaýyn himiýa bejergisi).
Operasiýa
Mümkin bolan ýagdaýynda, rak operasiýa arkaly aýrylýar. Edilip bilinjek operasiýa görnüşlerine aşakdakylar girýär:
- Ösümligi we töweregindäki käbir sagdyn dokumalary aýyrmak üçin hirurgiýa.
- Heartürek transplantasiýasy. Näsag bagyş edilen ýürege garaşýan bolsa, zerur bolanda başga bejergi berilýär.
Radiasiýa bejergisi
Radiasiýa bejergisi, düwnük öýjüklerini öldürmek ýa-da ösmezligi üçin ýokary energiýa rentgen şöhlelerini ýa-da beýleki radiasiýa görnüşlerini ulanýan rak keselidir. Daşarky radiasiýa bejergisi, rak keseline radiasiýa ibermek üçin bedeniň daşyndaky maşyny ulanýar.
Maksatly bejergi
Maksatly bejergi, rak keseline hüjüm etmek üçin neşe serişdelerini ýa-da beýleki maddalary ulanýan bejerginiň bir görnüşidir. Maksatly bejergiler, adatça himiýa bejergisine ýa-da radiasiýa bejergisine garanyňda adaty öýjüklere az zyýan ýetirýär.
- mTOR inhibitorlary öýjükleriň bölünmegini saklaýar we çişleriň ösmegi üçin zerur bolan täze gan damarlarynyň ösmeginiň öňüni alyp biler. “Everolimus” rabdomiýoma we inçekesel sklerozly çagalary bejermek üçin ulanylýar.
Maksatly bejergi, gaýtalanýan (gaýdyp geliň) çagalyk ýürek çişlerini bejermek üçin hem öwrenilýär.
Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.
Kliniki synaglar barada maglumat NCI web sahypasyndan alyp bilersiňiz.
Çagalykdaky ýürek çişlerini bejermek ters täsirleri döredip biler.
Rak keselini bejermekde başlaýan zyýanly täsirler barada has giňişleýin maglumat üçin “Side Effects” sahypasyna serediň.
Bejergiden soň başlanýan we birnäçe aýlap dowam edýän rak keseliniň bejergisine giç täsirler diýilýär. Düwnük bejergisiniň giç täsirleri şulary öz içine alyp biler:
- Fiziki meseleler.
- Keýpiň, duýgynyň, pikirlenmegiň, öwrenmegiň ýa-da ýadyň üýtgemegi.
- Ikinji rak (rak keseliniň täze görnüşleri) ýa-da başga şertler.
Käbir giç täsirleri bejermek ýa-da gözegçilikde saklamak mümkin. Käbir bejergiler sebäpli bolup biläýjek giç täsirleri barada çaganyň lukmanlary bilen gürleşmek möhümdir. Has giňişleýin maglumat üçin Çaga rak keselini bejermegiň giç täsirleri barada gysgaça mazmunyna serediň.
Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.
Käbir hassalar üçin kliniki synaga gatnaşmak iň oňat bejergi usuly bolup biler. Kliniki synaglar rak keselini öwrenmek prosesiniň bir bölegidir. Täze düwnük bejergisiniň howpsuz we täsirli ýa-da adaty bejergiden has gowudygyny anyklamak üçin kliniki synaglar geçirilýär.
Düwnük keselini bejermek üçin häzirki zaman bejergileriň köpüsi öňki kliniki synaglara esaslanýar. Kliniki synaga gatnaşýan hassalar adaty bejergini alyp bilerler ýa-da täze bejergini ilkinji bolup bilerler.
Kliniki synaglara gatnaşýan hassalar geljekde rak keseliniň bejergisini gowulaşdyrmaga kömek edýär. Kliniki synaglar täsirli täze bejergilere alyp barmasa-da, köplenç möhüm soraglara jogap berýärler we gözlegleri öňe sürmäge kömek edýärler.
Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.
Käbir kliniki synaglarda diňe bejergini almadyk hassalar bar. Beýleki synaglar, rak keseli gowulaşmadyk hassalar üçin bejergileri barlaýar. Şeýle hem, rak keseliniň gaýtalanmagynyň (gaýdyp gelmeginiň) öňüni almak ýa-da rak keselini bejermegiň zyýanly täsirlerini azaltmak üçin täze usullary barlaýan kliniki synaglar bar.
Clinurduň köp ýerinde kliniki synaglar geçirilýär. NCI tarapyndan goldanýan kliniki synaglar baradaky maglumatlary NCI-iň kliniki synag gözleg sahypasynda tapyp bilersiňiz. Beýleki guramalar tarapyndan goldanýan kliniki synaglary ClinicalTrials.gov web sahypasynda tapyp bilersiňiz.
Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.
Düwnük keselini anyklamak ýa-da rak keseliniň tapgyryny anyklamak üçin geçirilen synaglaryň käbiri gaýtalanyp biler. Bejerginiň näderejede işleýändigini görmek üçin käbir synaglar gaýtalanar. Bejergini dowam etdirmek, üýtgetmek ýa-da bes etmek baradaky kararlar bu synaglaryň netijelerine esaslanyp biler.
Käbir synaglar bejergi gutarandan soň wagtal-wagtal geçirilmegini dowam etdirer. Bu synaglaryň netijesi, çaganyňyzyň ýagdaýynyň üýtgändigini ýa-da rak keseliniň gaýtalanandygyny ýa-da ýokdugyny görkezip biler. Bu synaglara käwagt yzarlaýyş synaglary ýa-da barlaglar diýilýär.
Çagalykdaky ýürek çişlerini bejermek
Aşakda görkezilen bejergiler barada has giňişleýin maglumat üçin bejerginiň wariantyna syn bölümine serediň.
Çagalykdaky ýürek çişlerini bejermekde aşakdakylar bolup biler:
- Kämahal kiçelýän we özbaşdak gidýän rabdomýoma garaşmak.
- Rabdomiýoma we inçekesel sklerozly näsaglar üçin maksatly bejergi (everolimus).
- Harkoterapiýa, soň bolsa sarkomalar üçin operasiýa (çişiň ýa-da hemmesini aýyrmagy ýa-da ýürek göçürmesini öz içine alyp biler).
- Diňe çişiň beýleki görnüşleri üçin hirurgiýa.
- Operasiýa arkaly aýryp bolmaýan çişler üçin radiasiýa bejergisi.
Gaýtalanýan çagalyk ýürek çişlerini bejermek
Aşakda görkezilen bejergiler barada has giňişleýin maglumat üçin bejerginiň wariantyna syn bölümine serediň.
Zyýanly gaýtalanýan çagalyk çişlerini bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:
- Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.
Çagalykdaky ýürek çişleri barada has giňişleýin öwrenmek
Milli düwnük institutyndan çagalyk ýürek çişleri barada has giňişleýin maglumat üçin aşakdakylara serediň:
- Heartürek çişleri düwnük keseli Baş sahypa
- Hasaplanan tomografiýa (KT) skanerleri we rak
- Maksatly rak kesel bejergisi
Çagalykdaky düwnük keseli we beýleki umumy düwnük çeşmeleri üçin aşakdakylara serediň:
- Rak hakda
- Çagalyk raklary
- Çagalaryň düwnük keselinden ýüz öwürmek
- Çaganyň düwnük keselini bejermegiň giç täsiri
- Düwnük keseli bilen ýetginjekler we ýaş ulular
- Düwürtikli çagalar: Ene-atalar üçin gollanma
- Çagalarda we ýetginjeklerde düwnük
- Sahna
- Düwnük keseli
- Lukmandan düwnük keseli barada soraglar
- Halas bolanlar we terbiýeçiler üçin
Awtomatiki täzelenmäni düşündiriň