Types/brain/patient/child-brain-treatment-pdq

Çagalyk beýni we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek syn

Çagalyk beýni we oňurga ýiliginiň çişleri barada umumy maglumat

Esasy pikirler

• Çagalykdaky beýni ýa-da oňurga ýiliginiň çiş, beýniniň ýa-da oňurga ýiliginiň dokumalarynda adaty bolmadyk öýjükleriň emele gelýän keseli.

• Beýni bedeniň köp möhüm funksiýalaryna gözegçilik edýär.

• Oňurgara beýnini bedeniň köp ýerinde nerwler bilen birleşdirýär.

• Beýni we oňurga ýiliginiň çişleri çagalyk düwnük keseliniň umumy görnüşidir.

• Çagalyk beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişleriniň köpüsiniň sebäbi belli däl.

• Çagalyk beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişleriniň alamatlary we alamatlary her bir çagada birmeňzeş däl.

• Beýni we oňurga ýiligini barlaýan synaglar çagalyk beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişlerini ýüze çykarmak (tapmak) üçin ulanylýar.

• Çagalykdaky beýni çişleriniň köpüsine diagnoz goýulýar we operasiýa edilýär.

• Käbir çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri şekillendiriş synaglary arkaly anyklanýar.

• Käbir faktorlar çaklama täsir edýär (dikeldiş mümkinçiligi).

Çagalykdaky beýni ýa-da oňurga ýiliginiň çiş, beýniniň ýa-da oňurga ýiliginiň dokumalarynda adaty bolmadyk öýjükleriň emele gelýän keseli.

Çagalaryň beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleriniň köp görnüşi bar. Ösümlikler öýjükleriň adatdan daşary ösmegi bilen emele gelýär we beýniniň ýa-da oňurga ýiliginiň dürli ýerlerinde başlap biler.

Çişler oňat (rak däl) ýa-da zyýanly (rak) bolup biler. Gowy beýniniň çişleri ulalýar we beýniniň ýakyn ýerlerine basýar. Beýleki dokumalara seýrek ýaýraýarlar. Zyýanly beýni çişleri çalt ösüp, beýleki beýni dokumalaryna ýaýramagy ähtimal. Bir çiş ulalanda ýa-da beýniniň bir bölegine basylanda, beýniniň bu böleginiň gerekli işlemegini bes edip biler. Gowy we zyýanly beýni çişleri alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolup biler we bejergä mätäçdir.

Beýni we oňurga ýiligi bilelikde merkezi nerw ulgamyny (CNS) emele getirýär.

Beýni bedeniň köp möhüm funksiýalaryna gözegçilik edýär.

Beýniniň üç esasy bölegi bar:

• Uly beýni beýniniň iň uly bölegidir. Ol kelläniň ýokarsynda. Uly beýni pikirlenmegi, öwrenmegi, meseläni çözmegi, duýgulary, gürlemegi, okamagy, ýazmagy we meýletin hereketi dolandyrýar.

• Serebellum beýniniň aşaky böleginde (kelläniň arka tarapynyň ortasynda). Hereketi, deňagramlylygy we duruşy dolandyrýar.

• Beýni baldagy beýnini oňurga ýiligine birleşdirýär. Beýniniň iň pes böleginde (boýnuň arka tarapynda). Beýni baldagy dem almagy, ýürek urmasyny, görmekde, eşitmekde, ýöremekde, gürleşmekde we iýmekde ulanylýan nerwleri we myşsalary dolandyrýar.

Beýniniň anatomiýasy. Atokarky meýdançada (beýniniň ýokarky bölegi) beýni, gapdal ventrikul we üçünji ventrikul (gök reňkde görkezilen serebrospinal suwuklyk bilen), koroid pleksus, sosna bezi, gipotalamus, gipofiz we optiki nerw bar. Yzky fossa / infratentorial meýdança (beýniniň aşaky arka bölegi) serebellum, tektum, dördünji ventrikul we beýni baldagy (orta beýni, pons we medulla) bar. Tentorium supratentoriumy infratentoriumdan (sag panel) aýyrýar. Kellesi we menenjesi beýnini we oňurga ýiligini goraýar (çep panel).

Oňurgara beýnini bedeniň köp ýerinde nerwler bilen birleşdirýär.

Oňurgara, beýniniň arkasyndan aşaklygyna hereket edýän nerw dokumasynyň sütünidir. Membranalar diýilýän üç inçe gatlak bilen örtülendir. Bu membranalar oňurgaly (arka süňkleri) bilen gurşalan. Oňurga ýiliginiň nerwleri beýniniň we bedeniň beýleki ýerleriniň arasynda myşsalaryň hereket etmegine sebäp bolýan habar ýa-da deriden beýnine degmek ýaly habarlary alyp barýar.

Beýni we oňurga ýiliginiň çişleri çagalyk düwnük keseliniň umumy görnüşidir.

Çagalarda rak keseli seýrek bolsa-da, beýni we oňurga ýiliginiň çişleri leýkozdan soň çagalyk rak keseliniň iň köp ýaýran görnüşidir. Beýni çişleri çagalarda-da, ulularda-da bolup biler. Çagalary bejermek, adatça ulular üçin bejergiden tapawutlanýar. (Ulularyň bejergisi barada has giňişleýin maglumat üçin ulularyň merkezi nerw ulgamynyň çişlerini bejermek baradaky gysgaça mazmunyna serediň.)

Bu gysgaça mazmunda esasy beýni we oňurga ýiliginiň (beýnide we oňurga ýiliginde başlaýan çişler) bejergisi beýan edilýär. Metastatiki beýni we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek bu gysgaça mazmunda görkezilmeýär. Metastatiki çişler bedeniň beýleki ýerlerinden başlap, beýnine ýa-da oňurga ýiligine ýaýran rak öýjükleri tarapyndan emele gelýär.

Çagalyk beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişleriniň köpüsiniň sebäbi belli däl.

Çagalyk beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişleriniň alamatlary we alamatlary her bir çagada birmeňzeş däl.

Alamatlar we alamatlar aşakdakylara baglydyr:

• Beýnide ýa-da oňurga ýiliginde çiş emele gelen ýerinde.

• Çişiň ululygy.

• Çiş nähili çalt ösýär.

• Çaganyň ýaşy we ösüşi.

Alamatlar we alamatlar çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri ýa-da beýnine ýaýran rak ýaly beýleki şertler sebäpli bolup biler. Çagaňyzda aşakdakylardan biri bar bolsa, çaganyň lukmanyna ýüz tutuň:

Beýni çişiniň alamatlary we alamatlary

• Irden kelle agyry ýa-da gusandan soň gidýän kelle agyry.

• Freygy-ýygydan ýürek bulanma we gusmak.

• Görüş, eşitmek we gürlemek meselesi.

• Deňagramlylygy ýitirmek we ýöremekde kynçylyk.

• Adaty bolmadyk uky ýa-da işjeňlik derejesiniň üýtgemegi.

• Şahsyýetde ýa-da özüni alyp barşynda üýtgeşik üýtgeşiklikler.

• Tutgaýlar.

• Kelläniň ulalmagy (bäbeklerde).

Oňurga süňküniň çiş alamatlary we alamatlary

• Arka tarapdan ellere ýa-da aýaklara ýaýran arka agyry ýa-da agyry.

• Içege endikleriniň üýtgemegi ýa-da peşew çykarmakda kynçylyk.

• Aýaklaryň gowşaklygy.

• Pyýada kynçylyk.

Beýni we oňurga ýiliginiň çişleriniň bu alamatlaryndan we alamatlaryndan başga-da, käbir çagalar oturmak, ýöremek we sözlemlerde gürlemek ýaly belli bir ösüş we ösüş ädimlerine ýetip bilmeýärler.

Beýni we oňurga ýiligini barlaýan synaglar çagalyk beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişlerini ýüze çykarmak (tapmak) üçin ulanylýar.

Aşakdaky synaglar we proseduralar ulanylyp bilner:

• Fiziki synag we taryh: Saglygyň umumy alamatlaryny barlamak, bedeniň ýa-da adaty bolmadyk başga bir zadyň alamatlaryny barlamak üçin bedeniň synagy. Şeýle hem hassanyň saglyk endikleriniň taryhy, geçmişdäki keseller we bejergiler öwreniler.

• Newrologiki synag: Beýnini, oňurga ýiligini we nerw işini barlamak üçin birnäçe sorag we synag. Synag adamyň akyl ýagdaýyny, utgaşdyrylyşyny we kadaly ýöremek ukybyny, myşsalaryň, duýgularyň we refleksleriň näderejede işleýändigini barlaýar. Muny neýro synagy ýa-da newrologiki synag diýip hem atlandyryp bolar.

• Gadolinium bilen MRI (magnit-rezonans tomografiýasy): Beýni we oňurga ýiliginiň jikme-jik suratlaryny döretmek üçin magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanýan prosedura. Gadolinium atly bir damara sanjym edilýär. Gadolinium, düwnük öýjükleriniň töwereginde ýygnanýar, şonuň üçin olar has ýagty görünýär. Bu prosedura ýadro magnit-rezonans tomografiýasy (NMRI) hem diýilýär.

• Serum çişiniň marker synagy: Bedende organlar, dokumalar ýa-da çiş öýjükleri tarapyndan gana goýberilýän käbir maddalaryň mukdaryny ölçemek üçin ganyň nusgasy barlanylýan prosedura. Käbir maddalar, ganda ýokarlanan derejelerde tapylanda, düwnük keseliniň belli görnüşleri bilen baglanyşyklydyr. Bulara çiş bellikleri diýilýär.

Çagalykdaky beýni çişleriniň köpüsine diagnoz goýulýar we operasiýa edilýär.

Lukmanlar beýniniň çişiniň bolup biljekdigini pikir etseler, dokumanyň nusgasyny aýyrmak üçin biopsiýa edilip bilner. Beýnimizdäki çişler üçin biopsiýa kelläniň bir bölegini aýyrmak we dokumanyň nusgasyny aýyrmak üçin iňňe ulanmak arkaly amala aşyrylýar. Patolog, rak öýjüklerini gözlemek üçin dokumany mikroskop astynda görýär. Rak öýjükleri tapylsa, lukman şol bir operasiýa wagtynda mümkin boldugyça çişleri aýyryp biler. Patolog beýni çişiniň görnüşini we derejesini bilmek üçin rak öýjüklerini barlaýar. Ösümligiň derejesi, düwnük öýjükleriniň mikroskop astynda näderejede adaty görünýändigine we çişiň çalt ösmegine we ýaýramagyna esaslanýar.

Kraniotomiýa: Kellesinde bir açylýar we beýniniň bir bölegini görkezmek üçin kelläniň bir bölegi aýrylýar.

Aýyrylan dokumanyň nusgasynda aşakdaky synag bolup biler:

• Immunohistohimiýa: Näsagyň dokumasynyň nusgasynda käbir antigenleri (markerleri) barlamak üçin antikorlary ulanýan laboratoriýa synagy. Antikorlar adatça ferment ýa-da floresan boýag bilen baglanyşyklydyr. Antikorlar dokumanyň nusgasyndaky belli bir antigen bilen baglanyşandan soň, ferment ýa-da boýag işjeňleşýär we antigeni mikroskopda görüp bolýar. Synagyň bu görnüşi, düwnük keselini anyklamak we rak keseliniň bir görnüşini başga bir görnüşden aýtmaga kömek etmek üçin ulanylýar.

Käbir çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri şekillendiriş synaglary arkaly anyklanýar.

Käwagt beýnide ýa-da oňurga ýiliginde ýüze çykan çiş sebäpli biopsiýa ýa-da operasiýa ygtybarly edilip bilinmez. Bu çişler şekillendiriş synaglarynyň we beýleki amallaryň netijelerine esaslanýar.

Käbir faktorlar çaklama täsir edýär (dikeldiş mümkinçiligi).

Çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) aşakdakylara bagly:

• Operasiýadan soň düwnük öýjükleriniň bardygyny ýa-da ýokdugyny.

• Çişiň görnüşi.

• Bedeniň içinde çiş bar.

• Çaganyň ýaşy.

• Çiş ýaňy diagnoz goýuldymy ýa-da gaýtalandymy (gaýdyp geliň).

Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri

Esasy pikirler

• Çagalyk beýnisinde we oňurga ýiliginiň çişlerinde bejerginiň usullary birnäçe faktorlara esaslanýar.

• Çagalaryň beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişlerini ýüze çykarmak (tapmak) üçin geçirilen synaglardan we proseduralardan alnan maglumatlar, çiş töwekgelçiligini kesgitlemek üçin ulanylýar.

• Çagalykdan beýni we oňurga ýiliginiň çişleri bejergiden soň gaýtalanyp biler (gaýdyp geler).

Çagalyk beýnisinde we oňurga ýiliginiň çişlerinde bejerginiň usullary birnäçe faktorlara esaslanýar.

Sahna, düwnük keseliniň bardygyny we beýniniň, oňurga ýiliginiň ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýrandygyny anyklamak üçin ulanylýan amaldyr. Düwnük bejergisini meýilleşdirmek üçin basgançagy bilmek möhümdir.

Çagalyk beýnisinde we oňurga ýiliginiň çişlerinde adaty sahna ulgamy ýok. Munuň ýerine, rak keselini bejermek meýilnamasy birnäçe faktorlara bagly:

• Çişiň görnüşi we beýnide çişiň dörän ýeri.

• Çiş täze diagnoz goýulýarmy ýa-da gaýtalanýar. Täze ýüze çykarylan beýni ýa-da oňurga ýiliginiň çişleri hiç wagt bejerilmedi. Çagalaryň gaýtalanýan beýni ýa-da oňurga ýiliginiň bejergisi, bejergiden soň gaýtalanýan (gaýdyp). Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri şol bir ýere ýa-da beýniniň başga bir bölegine ýa-da oňurga ýiligine gaýdyp gelip biler. Käwagt bedeniň başga bir ýerine gaýdyp gelýärler. Çiş ilkinji gezek bejerilenden soň köp ýyl dolanyp biler. Çişiň diagnozyny kesgitlemek we basgançak etmek üçin geçirilen synaglar we proseduralar, çişiň gaýtalanandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin edilip bilner.

• Çişiň derejesi. Ösümligiň derejesi, düwnük öýjükleriniň mikroskop astynda näderejede adaty görünýändigine we çişiň çalt ösmegine we ýaýramagyna esaslanýar. Bejergini meýilleşdirmek üçin çişiň derejesini we operasiýadan soň galan rak öýjükleriniň bardygyny bilmek möhümdir. Çişiň derejesi beýni we oňurga ýiliginiň ähli görnüşlerini bejermegi meýilleşdirmek üçin ulanylmaýar.

• Çiş töwekgelçiligi topary. Töwekgelçilik toparlary ýa-da ortaça töwekgelçilik we pes töwekgelçilik ýa-da pes, orta we ýokary töwekgelçilik. Töwekgelçilik toparlary, operasiýadan soň galan çişiň mukdaryna, beýniniň we oňurga ýiliginiň ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine, çişiň emele gelen ýerlerine we çaganyň ýaşyna esaslanýar. Töwekgelçilik topary beýniniň we oňurga ýiliginiň ähli görnüşlerini bejermegi meýilleşdirmek üçin ulanylmaýar.

Çagalaryň beýnisiniň we oňurga ýiliginiň çişlerini ýüze çykarmak (tapmak) üçin geçirilen synaglardan we proseduralardan alnan maglumatlar, çiş töwekgelçiligini kesgitlemek üçin ulanylýar.

Operasiýa wagtynda çiş aýrylandan soň, çaga beýnisini we oňurga ýiligini anyklamak üçin ulanylýan käbir synaglar, çiş töwekgelçiligini kesgitlemek üçin gaýtalanýar (Umumy maglumat bölümine serediň). Bu operasiýadan soň näçe çişiň galýandygyny anyklamak üçin.

Düwnük keseliniň ýaýrandygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin beýleki synaglar we amallar edilip bilner:

• Lomber deşigi: oňurga sütüninden serebrospinal suwuklygy (CSF) ýygnamak üçin ulanylýan amal. Bu oňurganyň iki süňküniň arasynda we oňurga ýiliginiň töweregindäki CSF-e iňňe goýmak we suwuklygyň nusgasyny aýyrmak arkaly amala aşyrylýar. CSF nusgasy, çişiň CSF-e ýaýramagynyň alamatlary üçin mikroskopda barlanýar. Şeýle hem, belok we glýukozanyň mukdary barlanylyp bilner. Belokyň adaty mukdaryndan köp ýa-da adaty mukdarda glýukozadan pes bir çişiň alamaty bolup biler. Bu prosedura LP ýa-da oňurga kran diýilýär. Lomber deşik, adatça çagalyk oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek üçin ulanylmaýar.

Lombar deşigi. Näsag stoluň üstünde egrilen ýagdaýda ýatyr. Serebrospinal suwuklygy (gök reňkde görkezilen) aýyrmak üçin oňurga sütüniniň aşaky bölegine oňurga iňňesi (uzyn, inçe iňňe) goýulýar. Suwuklyk barlag üçin laboratoriýa iberilip bilner.

• Süňk gözlemek: Süňkde rak keseli öýjükleri ýaly çalt bölýän öýjükleriň bardygyny ýa-da ýokdugyny barlamak üçin prosedura. Örän az mukdarda radioaktiw material damara sanjylýar we gan akýar. Radioaktiw material süňklerde rak keseli bilen ýygnanýar we skaner tarapyndan kesgitlenýär.

• Süňk ýiliginiň ymtylyşy we biopsiýasy: Süňk ýiliginiň, ganyň we süňküň bölejigine ýa-da döş süňküne boş iňňe goýup, süňküň aýrylmagy. Patolog, düwnük keseliniň alamatlaryny gözlemek üçin süňk ýiligini, gany we süňkleri mikroskop astynda görýär.

Süňk ýilik islegi we biopsiýa. Deriniň kiçijik bir bölegi çişirilenden soň, çaganyň böwür süňküne süňk ýiliginiň iňňesi goýulýar. Gan, süňk we süňk ýiliginiň nusgalary mikroskopda gözden geçirmek üçin aýrylýar.

Çagalykdan beýni we oňurga ýiliginiň çişleri bejergiden soň gaýtalanyp biler (gaýdyp geler).

Çagalaryň gaýtalanýan beýni ýa-da oňurga ýiliginiň bejergisi, bejergiden soň gaýtalanýan (gaýdyp). Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri şol bir ýerde ýa-da beýniniň başga bir böleginde gaýdyp biler. Käwagt bedeniň başga bir ýerine gaýdyp gelýärler. Çiş ilkinji gezek bejerilenden soň köp ýyl dolanyp biler. Diagnostiki we basgançak synaglary we proseduralary, şol sanda biopsiýa, çişiň gaýtalanýandygyna göz ýetirmek üçin edilip bilner.

Bejergi wariantyna syn

Esasy pikirler

• Beýni we oňurga ýiliginiň çişleri bolan çagalar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.

• Beýni ýa-da oňurga ýiliginiň çişleri bolan çagalar, bejergini hünärmenler topary tarapyndan meýilleşdirilmelidir

• çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek.

• Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri, rak keseli anyklanmanka başlanýan we birnäçe aýlap dowam edýän alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolup biler.

• Çagalaryň beýni we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek ters täsirleri döredip biler.

• Adaty bejerginiň üç görnüşi ulanylýar:

• Operasiýa

• Radiasiýa bejergisi

• Himiýa bejergisi

• Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.

• Öýjük transplantasiýasy bilen ýokary dozaly himiýa bejergisi

• Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.

• Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.

• Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.

Beýni we oňurga ýiliginiň çişleri bolan çagalar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.

Beýni we oňurga ýiliginiň çişleri bolan çagalar üçin dürli bejergiler bar. Käbir bejergiler adaty (häzirki ulanylýan bejergi), käbirleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär. Bejergi kliniki synagy, häzirki bejergileri gowulaşdyrmak ýa-da düwnük keseli bilen kesellänler üçin täze bejergiler barada maglumat almak üçin niýetlenen gözleg işidir. Kliniki synaglar täze bejerginiň adaty bejergiden has gowudygyny görkezende, täze bejergi adaty bejergä öwrülip biler.

Çagalarda düwnük keseli seýrek bolansoň, kliniki synaga gatnaşmak göz öňünde tutulmalydyr. Clinurduň köp ýerinde kliniki synaglar geçirilýär. Käbir kliniki synaglar diňe bejergini başlamadyk hassalar üçin açykdyr.

Beýni ýa-da oňurga ýiliginiň çişleri bolan çagalar, bejergini çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermekde ökde hünärmenler topary tarapyndan meýilleşdirmeli.

Bejergi çaga onkology, düwnük keseli bolan çagalary bejermekde ýöriteleşen lukman tarapyndan gözegçilik ediler. Çaga onkology, beýni çişleri bolan çagalary bejermekde we lukmançylygyň käbir ugurlarynda ýöriteleşen beýleki saglygy goraýyş işgärleri bilen işleýär. Bulara aşakdaky hünärmenler girip biler:

• Çaga lukmany.

• Newrohirurg.

• Newrolog.

• Neýro-onkolog.

• Newropatolog.

• Newrodiolog.

• Radiasiýa onkology.

• Endokrinolog.

• Psiholog.

• Oftalmolog.

• Reabilitasiýa boýunça hünärmen.

• Jemgyýetçilik işgäri.

• Şepagat uýasy

Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri, rak keseli anyklanmanka başlanýan we birnäçe aýlap dowam edýän alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolup biler.

Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri aýlar ýa-da ýyllar dowam edýän alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolup biler. Çişiň döremeginiň alamatlary ýa-da alamatlary diagnozdan öň başlap biler. Bejerginiň netijesinde ýüze çykýan alamatlar ýa-da alamatlar bejergiden soň ýa-da soň başlap biler.

Çagalaryň beýni we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek ters täsirleri döredip biler.

Rak keselini bejermekde başlaýan zyýanly täsirler barada has giňişleýin maglumat üçin “Side Effects” sahypasyna serediň.

Bejergiden soň başlanýan we birnäçe aýlap dowam edýän rak keseliniň bejergisine giç täsirler diýilýär. Düwnük bejergisiniň giç täsirleri aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Fiziki meseleler.

• Keýpiň, duýgynyň, pikirlenmegiň, öwrenmegiň ýa-da ýadyň üýtgemegi.

• Ikinji rak (düwnük keseliniň täze görnüşleri).

Käbir giç täsirleri bejermek ýa-da gözegçilikde saklamak mümkin. Çagaňyzyň lukmanlary bilen rak keseliniň bejergisiniň çagaňyza ýetirip biljek täsiri barada gürleşmek möhümdir. (Has giňişleýin maglumat üçin Çaga rak keselini bejermegiň giç täsirleri barada gysgaça mazmunyna serediň).

Adaty bejerginiň üç görnüşi ulanylýar:

Operasiýa

Çaga beýnisi we oňurga ýiliginiň çişlerini anyklamak we bejermek üçin hirurgiýa ulanylyp bilner. Gysgaça mazmunyň umumy maglumat bölümine serediň.

Radiasiýa bejergisi

Radiasiýa bejergisi, düwnük öýjüklerini öldürmek ýa-da ösmezligi üçin ýokary energiýa rentgen şöhlelerini ýa-da beýleki radiasiýa görnüşlerini ulanýan rak keselidir. Radiasiýa bejergisiniň iki görnüşi bar:

• Daşarky radiasiýa bejergisi, rak keseline radiasiýa ibermek üçin bedeniň daşyndaky maşyny ulanýar.

• Içerki radiasiýa bejergisi, düwnük keseline gönüden-göni ýa-da ýakyn ýerde ýerleşýän iňňelerde, tohumlarda, simlerde ýa-da kateterlerde möhürlenen radioaktiw maddany ulanýar.

Radiasiýa bejergisiniň berilmegi, bejerilýän rak keseline baglydyr. Daşarky radiasiýa bejergisi çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek üçin ulanylýar.

Himiýa bejergisi

Himioterapiýa, öýjükleri öldürmek ýa-da olaryň bölünmegini bes etmek bilen, düwnük öýjükleriniň ösüşini duruzmak üçin dermanlary ulanýan rak keselidir. Himiýa bejergisi agzy bilen kabul edilende ýa-da damara ýa-da myşsa sanjylanda, dermanlar gana girýär we bedeniň hemme ýerinde düwnük öýjüklerine baryp biler (ulgamlaýyn himiýa bejergisi). Himiýa bejergisi gönüden-göni serebrospinal suwuklyga, bir organa ýa-da garyn ýaly beden boşlugyna ýerleşdirilende, dermanlar esasan şol ýerlerdäki düwnük öýjüklerine täsir edýär (sebit himiýa bejergisi). Himiýa bejergisiniň berilmegi, bejerilýän düwnük görnüşine we tapgyryna baglydyr.

Beýni we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek üçin agz ýa-da damar tarapyndan berilýän antikanser dermanlary gan-beýni barýerinden geçip, beýni we oňurga ýiligini gurşap alýan suwuklyga girip bilmez. Muňa derek, antikanser serişdesi ol ýerdäki rak öýjüklerini öldürmek üçin suwuklykdan doldurylan giňişlige sanjym edilýär. Oňa intratekal himiýa bejergisi diýilýär.

Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.

Bu gysgaça bölüm, kliniki synaglarda öwrenilýän bejergileri suratlandyrýar. Öwrenilýän her täze bejergini agzap bilmez. Kliniki synaglar barada maglumat NCI web sahypasyndan alyp bilersiňiz.

Öýjük transplantasiýasy bilen ýokary dozaly himiýa bejergisi

Rak öýjüklerini öldürmek üçin ýokary mukdarda himiýa bejergisi berilýär. Sagdyn öýjükler, şol sanda gan emele getirýän öýjükler hem düwnük bejergisi bilen ýok edilýär. Kök öýjüklerini transplantasiýa etmek, gan emele getirýän öýjükleri çalyşmakdyr. Kök öýjükleri (ýetişmedik gan öýjükleri) näsagyň ýa-da donoryň ganyndan ýa-da süňk ýiliginden aýrylýar we doňdurylýar we saklanýar. Näsag himiýa bejergisini gutarandan soň, saklanylýan kök öýjükleri ereýär we infuziýa arkaly näsaga gaýtarylýar. Bu gaýtadan gurlan baldak öýjükleri bedeniň gan öýjüklerine öwrülýär (we dikeldýär).

Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.

Käbir hassalar üçin kliniki synaga gatnaşmak iň oňat bejergi usuly bolup biler. Kliniki synaglar rak keselini öwrenmek prosesiniň bir bölegidir. Täze düwnük bejergisiniň howpsuz we täsirli ýa-da adaty bejergiden has gowudygyny anyklamak üçin kliniki synaglar geçirilýär.

Düwnük keselini bejermek üçin häzirki zaman bejergileriň köpüsi öňki kliniki synaglara esaslanýar. Kliniki synaga gatnaşýan hassalar adaty bejergini alyp bilerler ýa-da täze bejergini ilkinji bolup bilerler.

Kliniki synaglara gatnaşýan hassalar geljekde rak keseliniň bejergisini gowulaşdyrmaga kömek edýär. Kliniki synaglar täsirli täze bejergilere alyp barmasa-da, köplenç möhüm soraglara jogap berýärler we gözlegleri öňe sürmäge kömek edýärler.

Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.

Käbir kliniki synaglarda diňe bejergini almadyk hassalar bar. Beýleki synaglar, rak keseli gowulaşmadyk hassalar üçin bejergileri barlaýar. Şeýle hem, rak keseliniň gaýtalanmagynyň (gaýdyp gelmeginiň) öňüni almak ýa-da rak keselini bejermegiň zyýanly täsirlerini azaltmak üçin täze usullary barlaýan kliniki synaglar bar.

Clinurduň köp ýerinde kliniki synaglar geçirilýär. NCI tarapyndan goldanýan kliniki synaglar baradaky maglumatlary NCI-iň kliniki synag gözleg sahypasynda tapyp bilersiňiz. Beýleki guramalar tarapyndan goldanýan kliniki synaglary ClinicalTrials.gov web sahypasynda tapyp bilersiňiz.

Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.

Düwnük keselini anyklamak ýa-da rak keseliniň tapgyryny anyklamak üçin geçirilen synaglaryň käbiri gaýtalanyp biler. Bejerginiň näderejede işleýändigini görmek üçin käbir synaglar gaýtalanar. Bejergini dowam etdirmek, üýtgetmek ýa-da bes etmek baradaky kararlar bu synaglaryň netijelerine esaslanyp biler.

Käbir synaglar bejergi gutarandan soň wagtal-wagtal geçirilmegini dowam etdirer. Bu synaglaryň netijesi, çaganyňyzyň ýagdaýynyň üýtgändigini ýa-da rak keseliniň gaýtalanandygyny ýa-da ýokdugyny görkezip biler. Bu synaglara käwagt yzarlaýyş synaglary ýa-da barlaglar diýilýär.

Täze diagnoz goýlan we gaýtalanýan çagalyk beýni çişlerini bejermek

Beýni dürli öýjüklerden emele gelýär. Çagalyk beýniniň çişleri, düwnük keseliniň emele gelen we CNS-de ösüp başlan öýjüginiň görnüşine baglylykda toparlara bölünýär we bejerilýär. Ösümlikleriň käbir görnüşleri, mikroskopyň aşagynda nähili görünýändigine we käbir gen üýtgemelerine baglylykda kiçi görnüşlere bölünýär. Ösümlik görnüşleriniň sanawy we täze ýüze çykarylan we gaýtalanýan çaga beýni çişleri üçin sahna we bejeriş maglumatlary üçin 1-nji tablisa serediň.

Täze diagnoz goýlan we gaýtalanýan çagalyk oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek

Oňurgada dürli öýjük görnüşleriniň çişleri döräp biler. Pes derejeli oňurga ýiliginiň çişleri adatça ýaýramaýar. Gradeokary derejeli oňurga ýiliginiň çişleri oňurga ýiliginiň beýleki ýerlerine ýa-da beýnine ýaýrap biler. Täze ýüze çykarylan we gaýtalanýan çaga oňurga ýiliginiň çişlerini sahnalaşdyrmak we bejermek barada has giňişleýin maglumat üçin aşakdaky gysgaça mazmunyna serediň:

• Çagalyk astrositomlaryny bejermek

• Çagalyk merkezi nerw ulgamynyň düwünçejik çişlerini bejermek

• Çagalyk Ependimoma bejergisi

Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri barada has giňişleýin öwrenmek

Çagalyk beýnisi we oňurga ýiliginiň çişleri barada has giňişleýin maglumat üçin aşakdakylara serediň:

• Çaga beýni çiş konsorsiumy (PBTC) Çykyşdan ýüz öwürmek

Çagalykdaky düwnük keseli we beýleki umumy düwnük çeşmeleri üçin aşakdakylara serediň:

• Rak hakda

• Çagalyk raklary

• Çagalaryň düwnük keselinden ýüz öwürmek

• Çaganyň düwnük keselini bejermegiň giç täsiri

• Düwnük keseli bilen ýetginjekler we ýaş ulular

• Düwürtikli çagalar: Ene-atalar üçin gollanma

• Çagalarda we ýetginjeklerde düwnük

• Sahna

• Düwnük keseli

• Lukmandan düwnük keseli barada soraglar

• Halas bolanlar we terbiýeçiler üçin