Görnüşleri / beýni / näsag / çaga-astrositoma-treament-pdq

Çagalyk astrositomlaryny bejermek (®) ati Näsag wersiýasy

Çagalyk astrositomlary barada umumy maglumat

Esasy pikirler

• Çagalyk astrositomasy beýniniň dokumalarynda oňat (kanser däl) ýa-da zyýanly (rak) öýjükleriniň emele gelýän keselidir.

• Astrositomalar oňat (rak däl) ýa-da zyýanly (rak) bolup biler.

• Merkezi nerw ulgamy bedeniň köp möhüm funksiýalaryna gözegçilik edýär.

• Çagalykdaky beýni çişleriniň köpüsiniň sebäbi belli däl.

• Astrositomalaryň alamatlary we alamatlary her bir çagada birmeňzeş däl.

• Beýni we oňurga ýiligini barlaýan synaglar, çagalyk astrositomalaryny ýüze çykarmak (tapmak) üçin ulanylýar.

• Çagalyk astrositomlary adatça diagnoz goýulýar we operasiýa wagtynda aýrylýar.

• Käbir faktorlar çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) we bejerginiň usullaryna täsir edýär.

Çagalyk astrositomasy beýniniň dokumalarynda oňat (kanser däl) ýa-da zyýanly (rak) öýjükleriniň emele gelýän keselidir.

Astrositomalar, astrositler diýilýän ýyldyz şekilli beýni öýjüklerinde başlaýan çişlerdir. Astrosit glial öýjügiň bir görnüşidir. Glial öýjükler nerw öýjüklerini saklaýar, iýmit we kislorod getirýär we ýokançlyk ýaly kesellerden goramaga kömek edýär. Gliomalar glial öýjüklerden emele gelýän çişlerdir. Astrositoma gliomanyň bir görnüşidir.

Astrositoma çagalarda ýüze çykýan gliomanyň iň köp ýaýran görnüşidir. Merkezi nerw ulgamynyň (beýni we oňurga ýiliginiň) islendik ýerinde emele gelip biler.

Bu gysgaça mazmun, beýnimizdäki astrositlerden (başlangyç beýni çişleri) başlaýan çişleri bejermek hakda. Metastatiki beýni çişleri, bedeniň beýleki ýerlerinden başlap, beýnimize ýaýran rak öýjükleri tarapyndan emele gelýär. Metastatiki beýni çişlerini bejermek bu ýerde ara alnyp maslahatlaşylmaýar.

Beýni çişleri çagalarda-da, ulularda-da bolup biler. Şeýle-de bolsa, çagalar üçin bejergi ulular üçin bejergiden tapawutly bolup biler. Çagalarda we ulularda beýni çişleriniň beýleki görnüşleri barada has giňişleýin maglumat üçin aşakdaky gysgaça mazmunyna serediň:

• Çagalyk beýni we oňurga ýiliginiň çişlerini bejermek syn

• Ulularyň merkezi nerw ulgamynyň çişlerini bejermek

Astrositomalar oňat (rak däl) ýa-da zyýanly (rak) bolup biler.

Gowy beýniniň çişleri ulalýar we beýniniň ýakyn ýerlerine basýar. Beýleki dokumalara seýrek ýaýraýarlar. Zyýanly beýni çişleri çalt ösüp, beýleki beýni dokumalaryna ýaýramagy ähtimal. Bir çiş ulalanda ýa-da beýniniň bir bölegine basylanda, beýniniň bu böleginiň gerekli işlemegini bes edip biler. Gowy we zyýanly beýni çişleri alamatlara we alamatlara sebäp bolup biler we hemmesi diýen ýaly bejergä mätäç.

Merkezi nerw ulgamy bedeniň köp möhüm funksiýalaryna gözegçilik edýär.

Astrositomalar merkezi nerw ulgamynyň (CNS) bu ýerlerinde has ýygy duş gelýär:

• Serebrum: Beýniniň iň uly bölegi, kelläniň ýokarsynda. Uly beýni pikirlenmegi, öwrenmegi, meseläni çözmegi, gürlemegi, duýgulary, okamagy, ýazmagy we meýletin hereketi dolandyrýar.

• Serebellum: Beýniniň aşaky, arka bölegi (kelläniň arka tarapynyň ortasynda). Serebellum hereketi, deňagramlylygy we duruşy dolandyrýar.

• Beýni baldagy: Beýnini oňurga ýiligine birleşdirýän bölek, beýniniň iň aşaky böleginde (boýnuň arka tarapynda). Beýni baldagy dem almagy, ýürek urmasyny, görmekde, eşitmekde, ýöremekde, gürleşmekde we iýmekde ulanylýan nerwleri we myşsalary dolandyrýar.

• Gipotalamus: Beýniniň düýbüniň ortasyndaky meýdan. Bedeniň gyzgynlygyny, açlygy we suwsuzlygy dolandyrýar.

• Görüş ýoly: Göz bilen beýni birleşdirýän nerwler topary.

• Oňurga ýiligi: Beýninden hereket edýän nerw dokumasynyň sütüni arka merkezinden çykýar. Membranalar diýilýän üç inçe gatlak bilen örtülendir. Oňurgara we membranalar oňurga (arka süňkleri) bilen gurşalandyr. Oňurga ýiliginiň nerwleri beýniniň we bedeniň beýleki ýerleriniň arasynda habarlary göterýär, meselem beýniniň myşsalaryň hereket etmegine sebäp bolýan habar ýa-da deriden beýnine degmek habary.

Beýniniň anatomiýasy. Atokarky meýdançada (beýniniň ýokarky bölegi) beýni, gapdal ventrikul we üçünji ventrikul (gök reňkde görkezilen serebrospinal suwuklyk bilen), koroid pleksus, sosna bezi, gipotalamus, gipofiz we optiki nerw bar. Yzky fossa / infratentorial meýdança (beýniniň aşaky arka bölegi) serebellum, tektum, dördünji ventrikul we beýni baldagy (orta beýni, pons we medulla) bar. Tentorium supratentoriumy infratentoriumdan (sag panel) aýyrýar. Kellesi we menenjesi beýnini we oňurga ýiligini goraýar (çep panel).

Çagalykdaky beýni çişleriniň köpüsiniň sebäbi belli däl.

Kesel almak töwekgelçiligiňizi artdyrýan islendik zada töwekgelçilik faktory diýilýär. Töwekgelçilik faktoryna eýe bolmak, düwnük keseliniň bardygyny aňlatmaýar; töwekgelçilik faktorlarynyň bolmazlygy, düwnük keseliniň bolmazlygyny aňlatmaýar. Çagaňyz töwekgelçilikli bolup biler öýdýän bolsaňyz, çaganyň lukmany bilen gürleşiň. Astrositoma üçin bolup biljek töwekgelçilik faktorlary şulary öz içine alýar:

• Beýnimize öňki radiasiýa bejergisi.

• Newrofibromatoz görnüşi 1 (NF1) ýa-da inçekesel skleroz ýaly käbir genetiki näsazlyklara eýe bolmak.

Astrositomalaryň alamatlary we alamatlary her bir çagada birmeňzeş däl.

Alamatlar we alamatlar aşakdakylara baglydyr:

• Beýnide ýa-da oňurga ýiliginde çiş emele gelen ýerinde.

• Çişiň ululygy.

• Çiş nähili çalt ösýär.

• Çaganyň ýaşy we ösüşi.

Käbir çişler alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolmaýar. Alamatlar we alamatlar çagalyk astrositomalary ýa-da başga şertler sebäpli bolup biler. Çagaňyzda aşakdakylardan biri bar bolsa, çaganyň lukmanyna ýüz tutuň:

• Irden kelle agyry ýa-da gusandan soň gidýän kelle agyry.

• Bulam-bujarlyk we gusmak.

• Görüş, eşitmek we gürlemek meselesi.

• Deňagramlylygy ýitirmek we ýöremekde kynçylyk.

• Golýazma ýa-da haýal gürlemek.

• Bedeniň bir tarapynda gowşaklyk ýa-da duýgynyň üýtgemegi.

• Adaty bolmadyk uky.

• Adatdakysyndan has köp energiýa.

• Şahsyýetiň ýa-da özüni alyp barşyň üýtgemegi.

• Tutgaýlar.

• Belli bir sebäbe görä horlanmak ýa-da horlanmak.

• Kelläniň ululygyny ulaltmak (bäbeklerde).

Beýni we oňurga ýiligini barlaýan synaglar, çagalyk astrositomalaryny ýüze çykarmak (tapmak) üçin ulanylýar.

Aşakdaky synaglar we proseduralar ulanylyp bilner:

• Fiziki synag we taryh: Saglygyň umumy alamatlaryny barlamak üçin bedeniň synagy. Bu bölek ýa-da adaty bolmadyk başga bir zat ýaly kesel alamatlaryny barlamagy öz içine alýar. Şeýle hem hassanyň saglyk endikleriniň taryhy, geçmişdäki keseller we bejergiler öwreniler.

• Newrologiki synag: Beýnini, oňurga ýiligini we nerw işini barlamak üçin birnäçe sorag we synag. Synag adamyň akyl ýagdaýyny, utgaşdyrylyşyny we kadaly ýöremek ukybyny, myşsalaryň, duýgularyň we refleksleriň näderejede işleýändigini barlaýar. Muny neýro synagy ýa-da newrologiki synag diýip hem atlandyryp bolar.

• Wizual meýdan synagy: Adamyň görüş meýdanyny (obýektleriň görüp boljak umumy meýdany) barlamak üçin synag. Bu synag merkezi görüşi (adamyň göni öňe seredende näçeräk görüp biljekdigini) we periferiýa görüşini (adamyň göni beýleki tarapa seredip beýleki ähli ugurlarda görüp biljekdigini) ölçýär. Gözler bir gezek barlanýar. Synag edilmeýän göz örtülendir.

• Gadolinium bilen MRI (magnit-rezonans tomografiýasy): Beýni we oňurga ýiliginiň jikme-jik suratlaryny döretmek üçin magnit, radio tolkunlary we kompýuter ulanýan prosedura. Gadolinium atly bir damara sanjym edilýär. Gadolinium, düwnük öýjükleriniň töwereginde ýygnanýar, şonuň üçin olar has ýagty görünýär. Bu prosedura ýadro magnit-rezonans tomografiýasy (NMRI) hem diýilýär. Käwagt magnit-rezonans spektroskopiýasy (MRS) beýni dokumasynyň himiki düzümine seretmek üçin şol bir MRI gözden geçirilende amala aşyrylýar.

Çagalyk astrositomlary adatça diagnoz goýulýar we operasiýa wagtynda aýrylýar.

Lukmanlar astrositoma bolup biler öýdýän bolsalar, dokumanyň nusgasyny aýyrmak üçin biopsiýa edilip bilner. Beýnimizdäki çişler üçin kelläniň bir bölegi aýrylýar we dokumany aýyrmak üçin iňňe ulanylýar. Käwagt iňňe kompýuter tarapyndan dolandyrylýar. Patolog, rak öýjüklerini gözlemek üçin dokumany mikroskop astynda görýär. Rak öýjükleri tapylsa, lukman şol bir operasiýa wagtynda mümkin boldugyça çişleri aýyryp biler. Beýni çişleriniň görnüşleriniň arasyndaky tapawudy aýtmak kyn bolup bilýändigi sebäpli, çaganyň dokuma nusgasyny beýni çişlerini anyklamak tejribesi bolan patolog tarapyndan barlanmagyny isläp bilersiňiz.

Kraniotomiýa: Kellesinde bir açylýar we beýniniň bir bölegini görkezmek üçin kelläniň bir bölegi aýrylýar.

Aýyrylan dokumada aşakdaky synag bolup biler:

• Immunohistohimiýa: Näsagyň dokumasynyň nusgasynda käbir antigenleri (markerleri) barlamak üçin antikorlary ulanýan laboratoriýa synagy. Antikorlar adatça ferment ýa-da floresan boýag bilen baglanyşyklydyr. Antikorlar dokumanyň nusgasyndaky belli bir antigen bilen baglanyşandan soň, ferment ýa-da boýag işjeňleşýär we antigeni mikroskopda görüp bolýar. Synagyň bu görnüşi, düwnük keselini anyklamak we rak keseliniň bir görnüşini başga bir görnüşden aýtmaga kömek etmek üçin ulanylýar. MIB-1 synagy, MIB-1 atly antigen üçin çiş dokumasyny barlaýan immunohistohimiýanyň bir görnüşidir. Bu, bir çişiň çalt ösýändigini görkezip biler.

Käwagt çişleri aýyrmagy kynlaşdyrýan ýerde emele gelýär. Çişi aýyrmak agyr fiziki, emosional ýa-da okuw meselelerine sebäp bolup bilýän bolsa, biopsiýa edilýär we biopsiýadan soň has köp bejergi berilýär.

NF1 bolan çagalar beýniniň görüşine gözegçilik edýän we biopsiýa zerurlygy bolmadyk pes derejeli astrositomany emele getirip bilerler. Eger çiş ösmegini dowam etdirmese ýa-da alamatlar ýüze çykmasa, çişiň ýok edilmegi üçin operasiýa zerur bolmazlygy mümkin.

Käbir faktorlar çaklama (dikeldiş mümkinçiligi) we bejerginiň usullaryna täsir edýär.

Kesgitlemek (dikeldiş mümkinçiligi) we bejeriş usullary aşakdakylara baglydyr:

• Çiş pes derejeli ýa-da ýokary derejeli astrositoma bolsun.

• CNS-de çiş emele gelen we ýakyn dokumalara ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine ýaýran bolsa.

• Çiş nähili çalt ösýär.

• Çaganyň ýaşy.

• Operasiýadan soň rak keseli öýjükleri galýarmy.

• Käbir genlerde üýtgeşmeler barmy.

• Çagada NF1 ýa-da inçekesel skleroz barmy.

• Çaganyň diensefalik sindromy barmy (fiziki ösüşi haýalladýan ýagdaý).

• Kesel anyklanylanda çaganyň intrakranial gipertoniýasy barmy (kelläniň içindäki serebrospinal suwuklyk basyşy ýokary).

• Astrositoma ýaňy diagnoz goýuldymy ýa-da gaýtalandymy (gaýdyp geliň).

Gaýtalanýan astrositoma üçin çaklama we bejermek, bejerginiň gutaran wagty bilen astrositomanyň gaýtalanýan wagtynyň näçe wagt geçendigine baglydyr.

Çagalyk astrositomalarynyň tapgyrlary

Esasy pikirler

• Çişiň derejesi, rak keselini bejermek üçin ulanylýar.

• Pes derejeli astrositomalar

• Gradeokary derejeli astrositomalar

• Operasiýadan soň MRI edilýär.

Çişiň derejesi, rak keselini bejermek üçin ulanylýar.

Sahna, rak keseliniň bardygyny we rak keseliniň ýaýrandygyny anyklamak üçin ulanylýan amaldyr. Bejergini meýilleşdirmek üçin basgançagy bilmek möhümdir.

Çagalyk astrositomasy üçin standart sahna ulgamy ýok. Bejergi aşakdakylara esaslanýar:

• Çiş pes derejeli ýa-da ýokary derejeli bolsun.

• Çiş täze diagnoz goýulýarmy ýa-da gaýtalanýarmy (bejergiden soň gaýdyp geldi).

Ösümligiň derejesi, düwnük öýjükleriniň mikroskopda näderejede adaty däldigini we çişiň çalt ösüp we ýaýramagynyň mümkindigini görkezýär.

Aşakdaky bahalar ulanylýar:

Pes derejeli astrositomalar

Pes derejeli astrositomalar haýal ösýär we beýniniň, oňurga ýiliginiň ýa-da bedeniň beýleki ýerlerine seýrek ýaýraýar. Pes derejeli astrositomalaryň köp görnüşi bar. Pes derejeli astrositomalar hem bolup biler:

• I derejeli çişler - pilositik astrositoma, subependimal ägirt öýjük çiş ýa-da angiosentrik glioma.

• II derejeli çişler - ýaýradylan astrositoma, pleomorf ksantastrositoma ýa-da üçünji ventrikulyň horid gliomasy.

Newrofibromatoz 1 görnüşi bolan çagalarda beýnide birden köp pes derejeli çiş bolup biler. Düwürtikli sklerozly çagalarda subependimal ägirt öýjük astrositoma howpy ýokarlanýar.

Gradeokary derejeli astrositomalar

Gradeokary derejeli astrositomalar çalt ösýär we köplenç beýniniň we oňurga ýiliginiň içinde ýaýraýar. Gradeokary derejeli astrositomalaryň birnäçe görnüşi bar. Gradeokary derejeli astrositomalar hem bolup biler:

• III derejeli çişler - anaplastik astrositoma ýa-da anaplastik pleomorf ksantastrositoma.

• IV derejeli çişler - glioblastoma ýa-da ýaýradylan orta glioma.

Çagalyk astrositomlary, adatça bedeniň beýleki ýerlerine ýaýramaýar.

Operasiýadan soň MRI edilýär.

Operasiýadan soň ilkinji günlerde MRI (magnit-rezonans tomografiýasy) edilýär. Bu operasiýadan soň näçeräk çişiň bardygyny anyklamak we mundan beýläkki bejergini meýilleşdirmekdir.

Gaýtalanýan çagalyk astrositomlary

Childhoodygy-ýygydan çagalyk astrositomasy, bejergiden soň gaýtalanýan (gaýdyp gelýän) astrositoma. Düwürtik ilkinji çiş bilen bir ýerde ýa-da bedeniň beýleki ýerlerinde gaýdyp biler. Gradeokary derejeli astrositomalar köplenç 3 ýylyň içinde ýa-da düwnük keseliniň dörän ýerinde ýa-da CNS-iň başga bir ýerinde gaýtalanýar.

Bejergi wariantyna syn

Esasy pikirler

• Çagalyk astrositomasy bolan näsaglar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.

• Astrositomly çagalar, bejergini çagalyk beýniniň çişlerini bejermekde ökde hünärmenler topary tarapyndan meýilleşdirmeli.

• Çagalyk beýniniň çişleri, düwnük keseli ýüze çykmazdan ozal başlanýan we birnäçe aý ýa-da birnäçe ýyllap dowam edýän alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolup biler.

• Çagalyk astrositomalaryny bejermek ters täsirleri döredip biler.

• Bejerginiň alty görnüşi ulanylýar:

• Operasiýa

• Gözegçilik

• Radiasiýa bejergisi

• Himiýa bejergisi

• Öýjük transplantasiýasy bilen ýokary dozaly himiýa bejergisi

• Maksatly bejergi

• Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.

• Beýleki derman bejergisi

• Immunoterapiýa

• Beýniniň we oňurga ýiliginiň töwereginde suwuklyk dörese, serebrospinal suwuklygy üýtgetmek prosedurasy bolup biler.

• Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.

• Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.

• Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.

Çagalyk astrositomasy bolan näsaglar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar.

Astrositomly çagalar üçin bejerginiň dürli görnüşleri bar. Käbir bejergiler adaty (häzirki ulanylýan bejergi), käbirleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär. Bejergi kliniki synagy, häzirki bejergileri gowulaşdyrmak ýa-da düwnük keseli bilen kesellänler üçin täze bejergiler barada maglumat almak üçin niýetlenen gözleg işidir. Kliniki synaglar täze bejerginiň adaty bejergiden has gowudygyny görkezende, täze bejergi adaty bejergä öwrülip biler.

Çagalarda düwnük keseli seýrek bolansoň, kliniki synaga gatnaşmak göz öňünde tutulmalydyr. Käbir kliniki synaglar diňe bejergini başlamadyk hassalar üçin açykdyr.

Astrositomly çagalar, bejergini çagalyk beýniniň çişlerini bejermekde ökde hünärmenler topary tarapyndan meýilleşdirmeli.

Bejergi çaga onkology, düwnük keseli bolan çagalary bejermekde ýöriteleşen lukman tarapyndan gözegçilik ediler. Çaga onkology, beýni çişleri bolan çagalary bejermekde we lukmançylygyň käbir ugurlarynda ýöriteleşen beýleki saglygy goraýyş işgärleri bilen işleýär. Bulara aşakdaky hünärmenler girip biler:

• Çaga lukmany.

• Çaga neýrohirurgy.

• Newrolog.

• Newropatolog.

• Newrodiolog.

• Reabilitasiýa boýunça hünärmen.

• Radiasiýa onkology.

• Endokrinolog.

• Psiholog.

Çagalyk beýniniň çişleri, düwnük keseli ýüze çykmazdan ozal başlanýan we birnäçe aý ýa-da birnäçe ýyllap dowam edýän alamatlara ýa-da alamatlara sebäp bolup biler.

Çişiň döremeginiň alamatlary ýa-da alamatlary diagnozdan öň başlap biler. Bu alamatlar ýa-da alamatlar aýlar ýa-da ýyllar dowam edip biler. Bejergiden soň dowam edip biljek çişiň alamatlary ýa-da alamatlary barada çaganyň lukmanlary bilen gürleşmek möhümdir.

Çagalyk astrositomalaryny bejermek ters täsirleri döredip biler.

Rak keselini bejermekde başlaýan zyýanly täsirler barada has giňişleýin maglumat üçin “Side Effects” sahypasyna serediň.

Bejergiden soň başlanýan we birnäçe aýlap dowam edýän rak keseliniň bejergisine giç täsirler diýilýär. Düwnük bejergisiniň giç täsirleri aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Fiziki meseleler.

• Keýpiň, duýgynyň, pikirlenmegiň, öwrenmegiň ýa-da ýadyň üýtgemegi.

• Ikinji rak (düwnük keseliniň täze görnüşleri).

Käbir giç täsirleri bejermek ýa-da gözegçilikde saklamak mümkin. Çagaňyzyň lukmanlary bilen rak keseliniň bejergisiniň çagaňyza ýetirip biljek täsiri barada gürleşmek möhümdir. (Has giňişleýin maglumat üçin Çaga rak keselini bejermegiň giç täsiri barada gysgaça mazmunyna serediň.)

Bejerginiň alty görnüşi ulanylýar:

Operasiýa

Bu gysgaça mazmunyň umumy maglumat bölüminde görkezilişi ýaly, hirurgiýa çagalyk astrositomyny anyklamak we bejermek üçin ulanylýar. Rak öýjükleri operasiýadan soň galsa, has köp bejergä baglydyr:

• Galan rak keseli öýjükleri.

• Çişiň derejesi.

• Çaganyň ýaşy.

Lukman operasiýa wagtynda görüp boljak ähli düwnük keselini aýyrandan soň, käbir näsaglara galan islendik rak öýjüklerini öldürmek üçin operasiýadan soň himiýa bejergisi ýa-da radiasiýa bejergisi berilip bilner. Operasiýadan soň, düwnük keseliniň gaýdyp gelmek howpuny peseltmek üçin berilýän bejergä, goşmaça bejergi diýilýär.

Gözegçilik

Gözegçilik, alamatlar ýa-da alamatlar ýüze çykýança ýa-da üýtgänçä hiç hili bejergi bermezden hassanyň ýagdaýyna ýakyndan gözegçilik edýär. Gözegçilik ulanylyp bilner:

• Näsagda neýrofibromatoz tipli näsaglar ýaly alamatlar ýok bolsa.

• Eger çiş az bolsa we başga bir saglyk meselesi anyklanylanda ýa-da bejerilende tapylsa.

• Alamatlar ýa-da alamatlar ýüze çykýança ýa-da üýtgänçä, çiş operasiýa arkaly aýrylandan soň.

Radiasiýa bejergisi

Radiasiýa bejergisi, düwnük öýjüklerini öldürmek ýa-da ösmezligi üçin ýokary energiýa rentgen şöhlelerini ýa-da beýleki radiasiýa görnüşlerini ulanýan rak keselidir. Radiasiýa bejergisiniň iki görnüşi bar:

• Daşarky radiasiýa bejergisi, rak keseline radiasiýa ibermek üçin bedeniň daşyndaky maşyny ulanýar. Radiasiýa bejergisini bermegiň käbir usullary radiasiýany ýakyn sagdyn dokumalara zeper ýetirmezlige kömek edip biler. Radiasiýa bejergisiniň bu görnüşleri aşakdakylary öz içine alýar:

• Konformal radiasiýa bejergisi: Konformal radiasiýa bejergisi, çişiň 3 ölçegli (3-D) suratyny döretmek we çişe laýyk radiasiýa şöhlelerini şekillendirmek üçin kompýuter ulanýan daşarky radiasiýa bejergisiniň bir görnüşidir.

• Dykyzlyk bilen modulirlenen radiasiýa bejergisi (IMRT): IMRT, 3 ölçegli (3-D) daşarky radiasiýa bejergisiniň bir görnüşidir, bu çişiň ululygyny we görnüşini suratlandyrmak üçin kompýuter ulanýar. Dürli intensiwlikdäki radiasiýanyň inçe şöhleleri köp tarapdan çişe gönükdirilendir.

• Stereotaktiki radiasiýa bejergisi: Stereotaktiki radiasiýa bejergisi daşarky radiasiýa bejergisiniň bir görnüşidir. Radiasiýa bejergisinde kelläni henizem saklamak üçin kellä berk kelle berkidilýär. Maşyn radiasiýa gönüden-göni çişe gönükdirilýär. Radiasiýanyň umumy dozasy birnäçe günüň dowamynda berlen birnäçe kiçi dozalara bölünýär. Bu prosedura stereotaktiki daşarky şöhle radiasiýa bejergisi we stereotaksiki radiasiýa bejergisi hem diýilýär.

• Proton şöhleleriniň bejergisi: Proton şöhle bejergisi ýokary energiýa, daşarky radiasiýa bejergisiniň bir görnüşidir. Radiasiýa bejeriş enjamy, olary öldürmek üçin rak öýjüklerinde protonlaryň (kiçijik, göze görünmeýän, pololyitel zarýadly bölejikleri) maksat edinýär.

• Içerki radiasiýa bejergisi, düwnük keseline gönüden-göni ýa-da ýakyn ýerde ýerleşýän iňňelerde, tohumlarda, simlerde ýa-da kateterlerde möhürlenen radioaktiw maddany ulanýar.

Radiasiýa bejergisiniň berilmegi, çişiň görnüşine we beýnide ýa-da oňurga ýiliginde dörän çişiň nirede bolmagyna baglydyr. Daşarky radiasiýa bejergisi çagalyk astrositomalaryny bejermek üçin ulanylýar.

Beýnine radiasiýa bejergisi, esasanam ýaş çagalarda ösüşe we ösüşe täsir edip biler. 3 ýaşdan kiçi çagalar üçin radiasiýa bejergisiniň gijikdirilmegi ýa-da azaldylmagy üçin himiýa bejergisi berilip bilner.

Himiýa bejergisi

Himioterapiýa, öýjükleri öldürmek ýa-da olaryň bölünmegini bes etmek bilen, düwnük öýjükleriniň ösüşini duruzmak üçin dermanlary ulanýan rak keselidir. Himiýa bejergisi agzy bilen kabul edilende ýa-da damara ýa-da myşsa sanjylanda, dermanlar gana girýär we bedeniň hemme ýerinde düwnük öýjüklerine baryp biler (ulgamlaýyn himiýa bejergisi). Himiýa bejergisi gönüden-göni serebrospinal suwuklyga, bir organa ýa-da garyn ýaly beden boşlugyna ýerleşdirilende, dermanlar esasan şol ýerlerdäki rak öýjüklerine täsir edýär (sebit himiýa bejergisi). Kombinasiýa himiýa bejergisi birden köp antikanser serişdesini ulanmakdyr.

Himiýa bejergisiniň berilmegi, çişiň görnüşine we beýnide ýa-da oňurga ýiliginde emele gelen çişe baglydyr. Astrositoma bolan çagalary bejermekde ulgamlaýyn kombinasiýa himiýa bejergisi ulanylýar. Täze diagnoz goýlan ýokary derejeli astrositoma bolan çagalary bejermekde ýokary dozaly himiýa bejergisi ulanylyp bilner.

Öýjük transplantasiýasy bilen ýokary dozaly himiýa bejergisi

Rak öýjüklerini öldürmek üçin ýokary mukdarda himiýa bejergisi berilýär. Sagdyn öýjükler, şol sanda gan emele getirýän öýjükler hem düwnük bejergisi bilen ýok edilýär. Kök öýjüklerini transplantasiýa etmek, gan emele getirýän öýjükleri çalyşmakdyr. Kök öýjükleri (ýetişmedik gan öýjükleri) näsagyň ýa-da donoryň ganyndan ýa-da süňk ýiliginden aýrylýar we doňdurylýar we saklanýar. Näsag himiýa bejergisini gutarandan soň, saklanylýan kök öýjükleri ereýär we infuziýa arkaly näsaga gaýtarylýar. Bu gaýtadan gurlan baldak öýjükleri bedeniň gan öýjüklerine öwrülýär (we dikeldýär).

Bejergiden soň gaýdyp gelen ýokary derejeli astrositoma üçin, az mukdarda çiş bar bolsa, öýjük göçürmesi bilen ýokary dozaly himiýa bejergisi ulanylýar.

Maksatly bejergi

Maksatly bejergi, adaty öýjüklere zyýan bermezden, belli bir düwnük öýjüklerini kesgitlemek we olara hüjüm etmek üçin neşe serişdelerini ýa-da beýleki maddalary ulanýan bejerginiň bir görnüşidir.

Maksatly bejerginiň dürli görnüşleri bar:

• Monoklonal antikor bejergisi, rak keseli öýjüklerini duruzmak üçin laboratoriýada immunitet öýjükleriniň bir görnüşinden öndürilen antikorlary ulanýar. Bu antikorlar, düwnük öýjüklerindäki ýa-da rak öýjükleriniň ösmegine kömek edip biljek adaty maddalary kesgitläp biler. Antikorlar maddalara birikýär we düwnük öýjüklerini öldürýär, ösmegini bökdeýär ýa-da ýaýramagynyň öňüni alýar. Monoklonal antikorlar damara infuziýa arkaly berilýär. Aloneeke ulanylyp ýa-da neşe serişdelerini, toksinleri ýa-da radioaktiw materiallary gönüden-göni rak öýjüklerine daşamak üçin ulanylyp bilner.

Damar damar endotel ösüş faktory (VEGF) inhibitor bejergisi monoklonal antikor bejergisiniň bir görnüşidir:

• VEGF inhibitor bejergisi: Düwürtik öýjükleri täze gan damarlarynyň (angiogenez) emele gelmegine we rak keseliniň ösmegine kömek edýän VEGF atly bir madda ýasaýar. VEGF inhibitorlary VEGF-ni bloklaýar we täze gan damarlarynyň emele gelmegini saklaýar. Bu düwnük öýjüklerini öldürip biler, sebäbi ösmegi üçin täze gan damarlary gerek. Bewacizumab, VEGF inhibitory we angiogenez inhibitory bolup, çagalyk astrositomasyny bejermek üçin ulanylýar.

• Belok kinaz ingibitorlary dürli usullar bilen işleýärler. Belok kinaz ingibitorlarynyň birnäçe görnüşi bar.

• mTOR inhibitorlary öýjükleriň bölünmegini saklaýar we çişleriň ösmegi üçin zerur bolan täze gan damarlarynyň ösmeginiň öňüni alyp biler. “Everolimus” we “sirolimus” çagalyk subependimal ägirt öýjük astrositomalaryny bejermek üçin ulanylýan mTOR inhibitorlarydyr. mTOR inhibitorlary hem gaýtalanýan pes derejeli astrositomany bejermek üçin öwrenilýär.

• BRAF inhibitorlary öýjükleriň ösmegi üçin zerur bolan beloklary bloklaýar we rak öýjüklerini öldürip biler. BRAF geni käbir gliomalarda üýtgän (üýtgedilen) görnüşde tapylýar we onuň öňüni almak, düwnük öýjükleriniň ösmegine kömek edip biler. BRAF inhibitory dabrafenib, gaýtalanýan pes derejeli astrositomany bejermek üçin öwrenilýär. Çagalarda vemurafenib we trametinib ýaly beýleki BRAF ingibitorlary öwrenilýär.

• MEK inhibitorlary öýjükleriň ösmegi üçin zerur beloklary bloklaýar we rak öýjüklerini öldürip biler. Selumetinib ýaly MEK inhibitorlary, gaýtalanýan pes derejeli astrositomany bejermek üçin öwrenilýär.

• PARP inhibitorlary köp öýjük funksiýalaryna gatnaşýan PARP atly fermenti bloklaýar. PARP-ny blokirlemek, düwnük öýjükleriniň zeper ýeten DNK-laryny bejermeginiň öňüni alyp biler we olaryň ölmegine sebäp bolup biler. Veliparib, BRAF geninde mutasiýa (üýtgeşiklik) bolmadyk täze ýüze çykarylan zyýanly gliomany bejermek üçin radiasiýa bejergisi we himiýa terapiýasy bilen bilelikde öwrenilýän PARP inhibitorydyr.

Has giňişleýin maglumat üçin beýni çişleri üçin tassyklanan dermanlara serediň.

Bejerginiň täze görnüşleri kliniki synaglarda synagdan geçirilýär.

Bu gysgaça bölüm, kliniki synaglarda öwrenilýän bejergileri suratlandyrýar. Öwrenilýän her täze bejergini agzap bilmez. Kliniki synaglar barada maglumat NCI web sahypasyndan alyp bilersiňiz.

Beýleki derman bejergisi

Lenalidomid angiogeneziň inhibitorynyň bir görnüşidir. Ösümligiň ösmegi üçin zerur bolan täze gan damarlarynyň ösmeginiň öňüni alýar.

Immunoterapiýa

Immunoterapiýa, rak keseline garşy göreşmek üçin näsagyň immunitetini ulanýan bejergidir. Beden tarapyndan öndürilen ýa-da laboratoriýada öndürilen maddalar, bedeniň düwnük keseline garşy tebigy goraglaryny güýçlendirmek, ugrukdyrmak ýa-da dikeltmek üçin ulanylýar. Düwnük bejergisiniň bu görnüşine bioterapiýa ýa-da biologiki terapiýa hem diýilýär.

• Immun barlag nokadynyň inhibitory bejergisi: PD-1, T öýjükleriniň üstündäki belok bolup, bedeniň immunitetini gözegçilikde saklamaga kömek edýär. PD-1 düwnük öýjüginde PDL-1 atly başga bir beloga dakylanda, T öýjüginiň düwnük öýjügini öldürmeginiň öňüni alýar. PD-1 ingibitorlary PDL-1 birikdirilýär we T öýjüklerine rak öýjüklerini öldürmäge mümkinçilik berýär. PD-1 inhibitorlary gaýtalanýan ýokary derejeli astrositomany bejermek üçin öwrenilýär.

Immun barlag nokady. Çiş öýjüklerindäki PD-L1 we T öýjüklerindäki PD-1 ýaly barlag nokady beloklary immun jogaplaryny gözegçilikde saklamaga kömek edýär. PD-L1-iň PD-1 bilen baglanyşygy T öýjüklerini bedendäki çiş öýjüklerini öldürmekden saklaýar (çep panel). PD-L1 bilen PD-1-iň immun barlag nokady inhibitory (anti-PD-L1 ýa-da PD-1) bilen baglanyşygyny blokirlemek, T öýjüklerine çiş öýjüklerini (sag panel) öldürmäge mümkinçilik berýär.

Beýniniň we oňurga ýiliginiň töwereginde suwuklyk dörese, serebrospinal suwuklygy üýtgetmek prosedurasy bolup biler.

Serebrospinal suwuklygyň bölünmegi beýniniň we oňurga ýiliginiň töwereginde gurlan suwuklygy akdyrmak üçin ulanylýan usuldyr. Awtoulag (uzyn, inçe turba) beýniniň ventrikulasyna (suwuklykdan doldurylan giňişlige) ýerleşdirilýär we deriniň aşagy bilen bedeniň başga bir bölegine, adatça garyn boşlugyna saplanýar. Awtoulag bedeniň başga ýerlerine siňdirilmegi üçin beýniden goşmaça suwuklyk daşaýar.

Serebrospinal suwuklygyň (CSF) bölünişi. Goşmaça CSF beýnindäki ventrikuldan şunt (turba) arkaly aýrylýar we garnyň içine boşadylýar. Bir klapan CSF akymyna gözegçilik edýär.

Näsaglar kliniki synaga gatnaşmak hakda pikir etmek isläp bilerler.

Käbir hassalar üçin kliniki synaga gatnaşmak iň oňat bejergi usuly bolup biler. Kliniki synaglar rak keselini öwrenmek prosesiniň bir bölegidir. Täze düwnük bejergisiniň howpsuz we täsirli ýa-da adaty bejergiden has gowudygyny anyklamak üçin kliniki synaglar geçirilýär.

Düwnük keselini bejermek üçin häzirki zaman bejergileriň köpüsi öňki kliniki synaglara esaslanýar. Kliniki synaga gatnaşýan hassalar adaty bejergini alyp bilerler ýa-da täze bejergini ilkinji bolup bilerler.

Kliniki synaglara gatnaşýan hassalar geljekde rak keseliniň bejergisini gowulaşdyrmaga kömek edýär. Kliniki synaglar täsirli täze bejergilere alyp barmasa-da, köplenç möhüm soraglara jogap berýärler we gözlegleri öňe sürmäge kömek edýärler.

Näsaglar rak keselini bejermekden ozal, wagtynda ýa-da soň kliniki synaglara girip bilerler.

Käbir kliniki synaglarda diňe bejergini almadyk hassalar bar. Beýleki synaglar, rak keseli gowulaşmadyk hassalar üçin bejergileri barlaýar. Şeýle hem, rak keseliniň gaýtalanmagynyň (gaýdyp gelmeginiň) öňüni almak ýa-da rak keselini bejermegiň zyýanly täsirlerini azaltmak üçin täze usullary barlaýan kliniki synaglar bar.

Clinurduň köp ýerinde kliniki synaglar geçirilýär. NCI tarapyndan goldanýan kliniki synaglar baradaky maglumatlary NCI-iň kliniki synag gözleg sahypasynda tapyp bilersiňiz. Beýleki guramalar tarapyndan goldanýan kliniki synaglary ClinicalTrials.gov web sahypasynda tapyp bilersiňiz.

Gözegçilik synaglary zerur bolup biler.

Düwnük keselini anyklamak ýa-da rak keseliniň tapgyryny anyklamak üçin geçirilen synaglaryň käbiri gaýtalanyp biler. (Synaglaryň sanawy üçin umumy maglumat bölümine serediň.) Bejerginiň näderejede işleýändigini görmek üçin käbir synaglar gaýtalanar. Bejergini dowam etdirmek, üýtgetmek ýa-da bes etmek baradaky kararlar bu synaglaryň netijelerine esaslanyp biler.

Bejergi gutarandan soň yzygiderli MRI-ler dowam etdiriler. MRI-iň netijeleri çaganyň ýagdaýynyň üýtgändigini ýa-da astrositomanyň gaýtalanandygyny ýa-da ýokdugyny görkezip biler (gaýdyp geliň). MRI-iň netijeleri beýnide köpçülik görkezýän bolsa, ölen çiş öýjüklerinden emele gelýändigini ýa-da täze rak öýjükleriniň ösýändigini anyklamak üçin biopsiýa edilip bilner.

Çagalyk astrositomlaryny bejermegiň usullary

Bu bölümde

• Täze diagnoz goýlan çagalyk pes derejeli astrositomalar

• Gaýtalanýan çagalyk pes derejeli astrositomalar

• Täze diagnoz goýlan çagalyk ýokary derejeli astrositomalar

• Gaýtalanýan çagalyk ýokary derejeli astrositomalar

Aşakda görkezilen bejergiler barada has giňişleýin maglumat üçin bejerginiň wariantyna syn bölümine serediň.

Täze diagnoz goýlan çagalyk pes derejeli astrositomalar

Ösümlik ilkinji gezek anyklanylanda, çagalyk pes derejeli astrositomany bejermek, çişiň nirededigine bagly bolup, adatça operasiýa edilýär. Çişiň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin operasiýadan soň MRI edilýär.

Eger çiş operasiýa arkaly doly aýrylan bolsa, has köp bejergi gerek bolmaz we çaga alamatlaryň ýa-da alamatlaryň ýüze çykýandygyny ýa-da üýtgemegini ýakyndan synlaýar. Oňa syn etmek diýilýär.

Operasiýadan soň çiş galan bolsa, bejergide aşakdakylar bolup biler:

• Gözegçilik.

• Çişi aýyrmak üçin ikinji operasiýa.

• Ösümlik täzeden ösüp başlanda, sazlaşykly radiasiýa bejergisini, intensiw modulirlenen radiasiýa bejergisini, proton şöhlelerini bejermek terapiýasyny ýa-da stereotaktiki radiasiýa bejergisini öz içine alyp bilýän radiasiýa bejergisi.

• Himiýa bejergisini radiasiýa bejergisi bilen ýa-da bolmazdan birleşdirmek.

• BRAF geninde mutasiýa bolan näsaglarda BRAF ingibitorlarynyň (dabrafenib we trametinib) kombinasiýasy bilen maksatly bejerginiň kliniki synagy.

Käbir ýagdaýlarda, gözegçilik ýoly gliomasy bolan çagalar üçin gözegçilik ulanylýar. Beýleki ýagdaýlarda bejergide çiş, radiasiýa bejergisi ýa-da himiýa bejergisi üçin operasiýa bolup biler. Bejerginiň maksady, mümkin boldugyça görüşi tygşytlamakdyr. Bejergi wagtynda çişiň ösmeginiň çaganyň görüşine edýän täsiri ýakyndan yzarlanar.

Newrofibromatoz görnüşi 1 (NF1) bolan çaga, çiş ulalmasa ýa-da görüş problemalary ýaly alamatlar ýüze çykmasa, bejergä mätäç bolmaz. Ösümlik ulalanda ýa-da alamatlar ýa-da alamatlar ýüze çykanda, bejergini çişiň ýok edilmegi, radiasiýa bejergisi we / ýa-da himiýa bejergisi bolup biler.

Düwürtikli sklerozly çagalarda beýnide subependimal ägirt öýjük astrositomalary (SEGAs) diýlip atlandyrylýan oňat (rak däl) çişler döräp biler. Ösümlikleri gysgaltmak üçin operasiýa ýerine Everolimus ýa-da sirolimus bilen niýetlenen bejergi ulanylyp bilner.

Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.

Gaýtalanýan çagalyk pes derejeli astrositomalar

Bejergiden soň pes derejeli astrositoma gaýtalananda, adatça çişiň dörän ýerine gaýdyp gelýär. Has köp rak keselini bejermekden ozal, rak keseliniň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin şekil synaglary, biopsiýa ýa-da operasiýa edilýär.

Çagalaryň gaýtalanýan pes derejeli astrositomyny bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Ösümligi aýyrmak üçin ikinji operasiýa, eger operasiýa ilkinji gezek diagnoz goýlanda berlen ýeke-täk bejergi bolsa.

• Diňe çiş anyklanylanda radiasiýa bejergisi ulanylmadyk bolsa, diňe çiş üçin radiasiýa bejergisi. Adaty radiasiýa bejergisi berilip bilner.

• Himioterapiýa, eger çiş operasiýa arkaly aýryp bolmaýan ýerde gaýtalansa ýa-da çiş ilkinji gezek diagnoz goýlanda hassanyň radiasiýa bejergisi bolan bolsa.

• Himiýa bejergisi bilen ýa-da bolmazdan monoklonal antikor (bewasizumab) bilen maksatly bejergi.

• Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.

• BRAF inhibitory (dabrafenib), mTOR inhibitory (everolimus) ýa-da MEK inhibitory (selumetinib) bilen maksatly bejerginiň kliniki synagy.

Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.

Täze diagnoz goýlan çagalyk ýokary derejeli astrositomalar

Çagalykdaky ýokary derejeli astrositomany bejermekde aşakdakylar bolup biler:

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa, soň bolsa himiýa bejergisi we / ýa-da radiasiýa bejergisi.

• Täze bejerginiň kliniki synagy.

• PRAP inhibitory (veliparib) bilen maksatly bejerginiň kliniki synagy, BRAF geninde mutasiýa (üýtgeşiklik) bolmadyk täze ýüze çykarylan zyýanly gliomany bejermek üçin radiasiýa bejergisi we himiýa terapiýasy bilen birleşdirildi.

Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.

Gaýtalanýan çagalyk ýokary derejeli astrositomalar

Bejergiden soň ýokary derejeli astrositoma gaýtalananda, adatça çişiň dörän ýerine gaýdyp gelýär. Has köp rak keselini bejermekden ozal, rak keseliniň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin şekil synaglary, biopsiýa ýa-da operasiýa edilýär.

Çagalaryň gaýtalanýan ýokary derejeli astrositomasyny bejermek aşakdakylary öz içine alyp biler:

• Çişi aýyrmak üçin hirurgiýa.

• Öýjük transplantasiýasy bilen ýokary dozaly himiýa bejergisi.

• BRAF inhibitory (vemurafenib ýa-da dabrafenib) bilen maksatly bejergi.

• Immun barlag nokadynyň inhibitory bilen immunoterapiýanyň kliniki synagy.

• Belli bir gen üýtgemegi üçin näsagyň çişiniň nusgasyny barlaýan kliniki synag. Näsaga beriljek maksatly bejerginiň görnüşi gen üýtgemegine baglydyr.

• BRAF geninde mutasiýa bolan näsaglarda BRAF ingibitorlarynyň (dabrafenib we trametinib) kombinasiýasy bilen maksatly bejerginiň kliniki synagy.

Näsaglary kabul edýän NCI goldaýan rak keseliniň kliniki synaglaryny tapmak üçin kliniki synag gözlegimizi ulanyň. Synaglary rak keseliniň görnüşine, näsagyň ýaşyna we synaglaryň nirede geçirilýändigine baglylykda gözläp bilersiňiz. Kliniki synaglar barada umumy maglumatlar hem bar.

Çagalyk astrositomlary barada has giňişleýin öwrenmek üçin

Çagalyk astrositomlary barada has giňişleýin maglumat üçin aşakdakylara serediň:

• Maksatly rak kesel bejergisi

• Çaga beýni çiş konsorsiumy (PBTC) Çykyşdan ýüz öwürmek

Çagalykdaky düwnük keseli we beýleki umumy düwnük çeşmeleri üçin aşakdakylara serediň:

• Rak hakda

• Çagalyk raklary

• Çagalaryň düwnük keselinden ýüz öwürmek

• Çaganyň düwnük keselini bejermegiň giç täsiri

• Düwnük keseli bilen ýetginjekler we ýaş ulular

• Düwürtikli çagalar: Ene-atalar üçin gollanma

• Çagalarda we ýetginjeklerde düwnük

• Sahna

• Düwnük keseli

• Lukmandan düwnük keseli barada soraglar

• Halas bolanlar we terbiýeçiler üçin