Rak hakda / bejergisi / görnüşleri / hirurgiýa / lazerler-faktlar sahypasy
Mazmuny
- 1 Düwnük bejergisinde lazerler
- 1.1 Lazer çyrasy näme?
- 1.2 Lazer bejergisi näme we rak keselini bejermekde nähili ulanylýar?
- 1.3 Lazer bejergisi näsaga nähili berilýär?
- 1.4 Düwnük bejergisinde lazerleriň haýsy görnüşleri ulanylýar?
- 1.5 Lazer bejergisiniň artykmaçlyklary näme?
- 1.6 Lazer bejergisiniň kemçilikleri näme?
- 1.7 Lazer bejergisiniň geljegi näme?
Düwnük bejergisinde lazerler
Lazer çyrasy näme?
“Lazer” adalgasy radiasiýanyň gyjyndyrylmagy bilen ýagtylygy güýçlendirmek manysyny berýär. Çyra lampasy ýaly adaty çyranyň tolkun uzynlygy köp we hemme tarapa ýaýraýar. Beýleki tarapdan lazer çyrasy belli bir tolkun uzynlygyna eýe. Dar şöhlelere gönükdirilip, örän ýokary güýçli yşyk döredýär. Bu güýçli yşyk şöhlesi polatdan kesmek ýa-da göwher şekillendirmek üçin ulanylyp bilner. Lazerler kiçijik ýerlere gaty takyk ünsi jemläp bilýändigi sebäpli, gaty hirurgiki iş ýa-da dokumany kesmek üçin (skalpeliň ýerine) ulanylyp bilner.
Lazer bejergisi näme we rak keselini bejermekde nähili ulanylýar?
Lazer bejergisi, düwnük keselini we beýleki keselleri bejermek üçin ýokary güýçli ýagtylygy ulanýar. Lazerleri çişleri gysmak ýa-da ýok etmek üçin ulanyp bolýar. Lazerler köplenç bazal öýjük derisiniň düwnük keseli ýaly ýüzleý raklary (bedeniň üstündäki rak ýa-da içki organlaryň asty) bejermek üçin ulanylýar we ýatgy, penile, waginal, wulwar we käbir düwnük keselleriniň irki döwürleri. kiçi öýjükli öýken ragy.
Şeýle hem lazer, gan akma ýa-da päsgelçilik ýaly rak keseliniň käbir alamatlaryny aýyrmak üçin ulanylyp bilner. Mysal üçin, lazerler hassanyň trahiýasyny (şemal turbasy) ýa-da özofagusyň öňüni alýan bir çişigi gysmak ýa-da ýok etmek üçin ulanylyp bilner. Şeýle hem içegäniň ýa-da aşgazanyň öňüni alýan içegäniň poliplerini ýa-da çişlerini aýyrmak üçin lazerler ulanylyp bilner.
Lazer bejergisini ýeke özi ulanyp bolýar, ýöne köplenç hirurgiýa, himiýa terapiýasy ýa-da radiasiýa bejergisi ýaly beýleki bejergiler bilen utgaşýar. Mundan başga-da, lazerler operasiýadan soň agyryny azaltmak üçin nerw uçlaryny möhürläp we çişmegi azaltmak we çiş öýjükleriniň ýaýramagyny çäklendirmek üçin limfa damarlaryny möhürläp biler.
Lazer bejergisi näsaga nähili berilýär?
Lazer bejergisi köplenç çeýe endoskop arkaly (bedeniň içindäki dokumalara seretmek üçin ulanylýan inçe, yşyklandyrylan turba) berilýär. Endoskop optiki süýümler (ýagtylygy geçirýän inçe süýümler) bilen enjamlaşdyrylandyr. Bedeniň agzy, burun, anus ýa-da wagina ýaly açylyşy arkaly goýulýar. Soňra lazer çyrasy bir çiş kesmek ýa-da ýok etmek üçin niýetlenendir.
Lazer bilen örtülen interstisial termoterapiýa (LITT) ýa-da interstisial lazer fotokagulýasiýasy hem käbir rak kesellerini bejermek üçin lazerleri ulanýar. LITT, gipertermiýa diýilýän rak keseline meňzeýär, bu rak keseline zeper ýetirmek ýa-da öldürmek arkaly çişleri gysmak üçin ýylylygy ulanýar. (Gipertermiýa barada has giňişleýin maglumat, düwnük keselini bejermekde NCI fakt sahypasynda bar.) LITT döwründe optiki süýüm bir çişe salynýar. Süýümiň ujundaky lazer ýagtylygy, çiş öýjükleriniň temperaturasyny ýokarlandyrýar we zeper ýetirýär ýa-da ýok edýär. LITT käwagt bagyrdaky çişleri gysmak üçin ulanylýar.
Fotodinamiki terapiýa (PDT) lazer ulanýan rak keseliniň bejergisiniň başga bir görnüşidir. PDT-de, fotosensilleşdiriji ýa-da fotosensilleşdiriji serişde diýilýän belli bir derman, näsaga sanjym edilýär we näsagyň bedenindäki öýjükler tarapyndan sorulýar. Birnäçe günden soň agent esasan rak öýjüklerinde bolýar. Soňra agenti işjeňleşdirmek we rak öýjüklerini ýok etmek üçin lazer çyrasy ulanylýar. Fotosensilizator derini we gözleri soň ýagtylyga duýgur edýändigi sebäpli, hassalara şol döwürde göni gün şöhlesinden we açyk yşykdan gaça durmak maslahat berilýär. (PDT hakda has giňişleýin maglumat, NCI fakt sahypasynda Düwnük keseliniň fotodinamiki bejergisinde bar.)
Düwnük bejergisinde lazerleriň haýsy görnüşleri ulanylýar?
Düwnük keselini bejermek üçin üç görnüşli lazer ulanylýar: kömürturşy gazy (CO2) lazerler, argon lazerleri we neodim: ýtrium-alýumin-granat (Nd: YAG) lazerler. Bularyň her biri çişleri kiçeldip ýa-da ýok edip biler we endoskoplar bilen ulanylyp bilner.
CO2 we argon lazerleri has çuň gatlaklara girmän deriniň ýüzüni kesip biler. Şeýlelik bilen, deriniň düwnük keseli ýaly ýüzleý rak kesellerini aýyrmak üçin ulanylyp bilner. Munuň tersine, Nd: YAG lazeri ýatgy, özofagus we içege ýaly içki organlary bejermek üçin endoskop arkaly has köp ulanylýar.
Nd: YAG lazer çyrasy optiki süýümlerden LITT wagtynda bedeniň belli ýerlerine baryp biler. Argon lazerleri köplenç PDT-de ulanylýan dermanlary işjeňleşdirmek üçin ulanylýar.
Lazer bejergisiniň artykmaçlyklary näme?
Lazerler adaty hirurgiki gurallardan (skalpellerden) has takyk, şonuň üçin adaty dokumalara az zyýan ýetirýärler. Netijede, hassalarda köplenç az agyry, gan akma, çişmek we ýara yzlary bolýar. Lazer bejergisi bilen amallar adatça has gysga bolýar. Aslynda lazer bejergisi köplenç ambulatoriýa esasynda edilip bilner. Lazer operasiýasyndan soň hassalaryň sagalmagy üçin az wagt gerek, ýokançlyklara duçar bolma ähtimallygy az. Näsaglar lazer bejergisiniň özlerine laýykdygy ýa-da ýokdugy barada saglygy goraýyş edarasy bilen maslahatlaşmalydyrlar.
Lazer bejergisiniň kemçilikleri näme?
Lazer bejergisinde birnäçe çäklendirmeler hem bar. Lazer bejergisini etmezden ozal hirurglar ýöriteleşdirilen tälim almaly we berk howpsuzlyk çäreleri berjaý edilmelidir. Lazer bejergisi gymmat we uly enjamlary talap edýär. Mundan başga-da, lazer bejergisiniň täsiri uzak dowam edip bilmez, şonuň üçin lukmanlar hassanyň doly peýdasyny almak üçin bejergini gaýtalamaly bolup bilerler.
Lazer bejergisiniň geljegi näme?
Kliniki synaglarda (gözleg işlerinde) lukmanlar beýlekiler bilen bir hatarda beýniniň we prostat kesellerini bejermek üçin lazer ulanýarlar. Kliniki synaglar barada has giňişleýin maglumat üçin 1–800–4 ANC KANÇY (1–800–422–6237) telefon arkaly NCI-iň Düwnük maglumat gullugyna jaň ediň ýa-da NCI-iň kliniki synag sahypasyna giriň.
Awtomatiki täzelenmäni düşündiriň