Düwnük keseli / bejergisi / görnüşleri / öýjük-transplantasiýa hakda

Düwnük bejergisinde baldak öýjükleri

Kök öýjüklerini transplantasiýa etmek, käbir rak kesel bejergisi bilen ýok edilen adamlarda gan emele getirýän kök öýjüklerini dikeltmäge kömek edýär.

Kök öýjüklerini göçürmek, käbir rak kesellerini bejermek üçin ulanylýan himiýa terapiýasy ýa-da radiasiýa bejergisi bilen ýok edilen adamlarda gan emele getirýän öýjükleri dikeldýän amallardyr.

Gan emele getirýän baldak öýjükleri möhümdir, sebäbi olar dürli gan öýjüklerine öwrülýärler. Gan öýjükleriniň esasy görnüşleri:

• Immun ulgamyňyzyň bir bölegi bolup, bedeniňize ýokançlyga garşy göreşýän ak gan öýjükleri

• Bedeniňize kislorod göterýän gyzyl gan öýjükleri

• Gan dökülmegine kömek edýän trombositler

Sagdyn bolmak üçin gan öýjükleriniň üç görnüşi hem gerek.

Öýjükli göçürmeleriň görnüşleri

Öýjük göçürmesinde, damaryňyzdaky iňňe arkaly sagdyn gan emele getirýän öýjükleri alarsyňyz. Ganyň akymyna girenlerinden soň, öýjükler süňk ýiligine gidýärler we bejergi arkaly ýok edilen öýjükleriň ýerini alýarlar. Transplantasiýalarda ulanylýan gan emele getirýän kök öýjükleri süňk ýiliginden, gan akmasyndan ýa-da göbegiň arasyndan gelip biler. Transplantasiýa bolup biler:

• Awtologiki, kök öýjükleriň sizden, hassadan gelýändigini aňladýar

• Allogen, ýagny öýjükleriň başga birinden gelýändigini aňladýar. Donor ganyň garyndaşy bolup biler, ýöne garyndaş däl biri bolup biler.

• Syngeneic, ýagny öýjükler bar bolsa, birmeňzeş ekizlerden gelýär

Mümkin bolan zyýanly täsirleri azaltmak we allogen transplantasiýanyň işlemek mümkinçiligini gowulandyrmak üçin donoryň gany emele getirýän kök öýjükleri belli bir derejede siziňki bilen gabat gelmelidir. Gan emele getirýän baldak öýjükleriniň näderejede gabat gelýändigi barada has giňişleýin maglumat üçin Gany emele getirýän kök öýjük transplantasiýalaryna serediň.

Öýjükli göçürmeleriň düwnük keseline garşy nähili işleýändigi

Öýjükli göçürmeler adatça rak keseline garşy işlemeýär. Muňa derek, radiasiýa bejergisi, himiýa bejergisi ýa-da ikisi bilen bejergiden soň kök öýjüklerini öndürmek ukybyňyzy dikeltmäge kömek edýär.

Şeýle-de bolsa, köp miýelomada we leýkozyň käbir görnüşlerinde öýjük göçürmesi gönüden-göni rak keseline garşy işläp biler. Bu, allogeniki göçürmelerden soň bolup biläýjek graft-garşy-çiş diýilýän täsir sebäpli ýüze çykýar. Graft-garşy-çiş, donoryňyzyň (gornuş) ak gan öýjükleri ýokary dozaly bejergilerden soň bedeniňizde galan islendik rak öýjüklerine hüjüm edende ýüze çykýar. Bu täsir bejergileriň üstünligini ýokarlandyrýar.

Öýjük göçürmelerini kim alýar

Kök öýjüklerini göçürmek köplenç leýkoz we lenfoma keseli bolan adamlara kömek etmek üçin ulanylýar. Şeýle hem neýroblastoma we köp miýeloma üçin ulanylyp bilner.

Beýleki rak keselleri üçin baldak öýjükleri transplantasiýalary, adamlaryň gatnaşmagynda geçirilen gözleglerde kliniki synaglarda öwrenilýär. Siziň üçin mümkin bolup biljek gözleg tapmak üçin, kliniki synag tapyň.

Öýjükli göçürmeler gapdal täsirlere sebäp bolup biler

Öýjük göçürmezden ozal bar bolan rak keseliniň bejergisiniň köp mukdary gan akma we ýokanç töwekgelçiligi ýaly problemalara sebäp bolup biler. Lukman ýa-da şepagat uýasy bilen bolup biläýjek beýleki täsirleri we olaryň çynlakaý bolmagy barada gürleşiň. Sidearamaz täsirleri we olary nädip dolandyrmalydygy barada has giňişleýin maglumat üçin zyýanly täsirler bölümine serediň.

Allogen transplantasiýa bar bolsa, graft-garşy-öý eýesi keseli diýilýän çynlakaý meseläni döredip bilersiňiz. Donor (akja) ak gan öýjükleri bedeniňizdäki öýjükleri keseki diýip tanap, olara hüjüm edeninde, garama garşy kabul ediji kesel ýüze çykyp biler. Bu mesele deriňize, bagryňyza, içegeleriňize we beýleki köp sanly organlara zeper ýetirip biler. Transplantasiýadan birnäçe hepde soň ýa-da has soň bolup biler. Graft-garşy kabul ediji keseli steroid ýa-da immunitetiňizi basýan beýleki dermanlar bilen bejermek mümkin.

Donoryňyzyň gany emele getirýän baldak öýjükleri siziňki bilen näçe ýakyn bolsa, şonça-da öýken keseline duçar bolmaz. Lukman, immunitetiňizi basmak üçin dermanlar berip, onuň öňüni almaga synanyşyp biler.

Öýjükli göçürmeleriň bahasy näçe

Kök öýjüklerini transplantasiýa etmek gaty gymmat proseduralar. Insurancetiýaçlandyryş meýilnamalarynyň köpüsi, düwnük keseliniň käbir görnüşleri üçin transplantasiýa çykdajylarynyň käbirini ýapýar. Haýsy hyzmatlar üçin tölejekdigi barada saglyk meýilnamaňyz bilen gürleşiň. Bejergi üçin gidýän işewür ofisiňiz bilen gürleşmek, ähli çykdajylara düşünmäge kömek edip biler.

Maliýe kömegini berip biljek toparlar barada öwrenmek üçin Milli Düwnük Institutynyň maglumatlar bazasyna, Goldaw hyzmatlaryny hödürleýän guramalara giriň we "maliýe kömegi" gözläň. Ora-da kömek edip biljek toparlar barada maglumat almak üçin mugt 1-800-4-KANS (1-800-422-6237) jaň ediň.

Öýjük göçürmesini alanyňyzda nämä garaşmaly

Öýjük göçürmek üçin nirä barýaňyz

Allogen kök öýjük göçürmesi zerur bolanda, ýöriteleşdirilen transplantasiýa merkezi bolan hassahana gitmeli bolarsyňyz. Milli ýilik donor maksatnamasy, transplantasiýa merkezini tapmaga kömek edip biljek Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda göçürme merkezleriniň sanawyny ýöredýär.

Transplantasiýa merkeziniň golaýynda ýaşamaýan bolsaňyz, bejergi üçin öýden syýahat etmeli bolmagyňyz mümkin. Transplantasiýa wagtynda hassahanada galmagyňyz zerur bolup biler, ambulatoriýa edip bilersiňiz ýa-da hassahananyň diňe bir böleginde bolmagyňyz mümkin. Keselhanada däl wagtyňyz, golaýdaky myhmanhanada ýa-da kwartirada galmaly bolarsyňyz. Köp göçüriş merkezleri ýakyn jaý tapmaga kömek edip biler.

Öýjükli göçürme almak üçin näçe wagt gerek

Öýjükli göçürmäni tamamlamak üçin birnäçe aý gerek bolup biler. Bu proses ýokary dozaly himiýa terapiýasy, radiasiýa bejergisi ýa-da ikisiniň kombinasiýasy bilen başlaýar. Bu bejergi bir-iki hepde dowam edýär. Gutaransoň, birnäçe gün dynç alarsyňyz.

Ondan soň, gan emele getirýän baldak öýjüklerini alarsyňyz. Kök öýjükleri size IV kateter arkaly berler. Bu amal gan tabşyrmak ýalydyr. Thehli öýjükleri almak üçin 1-5 sagat gerek.

Kök öýjüklerini alanyňyzdan soň dikeldiş tapgyryna başlaýarsyňyz. Bu döwürde alan gan öýjükleriňiziň täze gan öýjüklerini ýasap başlamagyna garaşýarsyňyz.

Ganyň mukdary kadaly ýagdaýa gelenden soň hem immunitetiňiziň doly dikelmegi üçin has köp wagt gerek - autologiki göçürmeler üçin birnäçe aý, allogen ýa-da syngeniki göçürmeler üçin 1-2 ýyl gerek.

Öýjükli göçürmeleriň size nähili täsir edip biljekdigi

Öýjükli göçürmeler adamlara dürli tarapdan täsir edýär. Özüňizi nähili duýýarsyňyz:

• Sizde bar bolan göçürmäniň görnüşi

• Transplantasiýa etmezden ozal eden bejergiňiziň dozalary

• Dokary dozaly bejergilere nähili jogap berýärsiňiz

• Siziň düwnük görnüşiňiz

• Düwnük keseliňiz nähili ösen

• Transplantasiýadan öň nähili sagdyn bolduňyz

Adamlar öýjükli göçürmelere dürli görnüşde jogap berýändikleri sebäpli, lukman ýa-da şepagat uýalary bu amalyň sizi nähili duýjakdygyny anyk bilip bilmeýärler.

Öýjük göçürişiňiziň işleýändigini ýa-da ýokdugyny nädip aýtmaly

Lukmanlar ganyň mukdaryny ýygy-ýygydan barlamak bilen täze gan öýjükleriniň gidişini yzarlaýarlar. Täze göçürilen baldak öýjükleri gan öýjüklerini öndürýärkä, ganyň mukdary köpeler.

Specialörite berhiz zerurlyklary

Öýjük göçürilmezden ozal bar bolan ýokary dozaly bejergiler, iýmegi kynlaşdyrýan, agzyň ýaralary we ýürek bulanma ýaly täsirleri döredip biler. Bejergi alýan wagtyňyz iýmekde kynçylyk çekýän bolsaňyz, lukmanyňyza ýa-da şepagat uýasyna aýdyň. Şeýle hem, diyetisist bilen gürleşmek peýdaly bolup biler. Iýmitlenmek meselesini çözmek barada has giňişleýin maglumat üçin “Iýmitleniş maslahatlary” kitapçasyna ýa-da zyýanly täsirler bölümine serediň.

Öýjük göçürilende işlemek

Öýjük göçürilende işläp biljekdigiňiz ýa-da işlemejekdigiňiz, işiňiziň görnüşine bagly bolup biler. Öýjükli öýjük transplantasiýasy, ýokary dozaly bejergiler, transplantasiýa we dikeldiş işleri birnäçe hepde ýa-da birnäçe aý dowam edip biler. Bu döwürde hassahana girersiňiz we çykarsyňyz. Keselhanada däl bolsaňyzam, käwagt öz öýüňizde galman, onuň ýanynda durmaly bolarsyňyz. Şeýlelik bilen, işiňiz rugsat berse, uzak wagtlaýyn işlemegi tertipläp bilersiňiz.

Köp iş berijiler, rak keselini bejermekde zerurlyklaryňyzy kanagatlandyrmak üçin iş tertibiňizi üýtgetmegi talap edýärler. Bejergi wagtynda işiňizi sazlamagyň ýollary barada iş berijiňiz bilen gürleşiň. Sosial işgär bilen gürleşip, bu kanunlar barada has köp maglumat alyp bilersiňiz.