Types/leukemia/patient/adult-all-treatment-pdq

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობა (?) - პაციენტის ვერსია

ზოგადი ინფორმაცია მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის შესახებ

ძირითადი წერტილები

• მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია (ALL) არის კიბოს ის სახეობა, რომლის დროსაც ძვლის ტვინი ქმნის ძალიან ბევრ ლიმფოციტს (სისხლის თეთრი უჯრედების ტიპი).

• ლეიკემიამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს სისხლის წითელ უჯრედებზე, სისხლის თეთრ უჯრედებსა და თრომბოციტებზე.

• წინა ქიმიოთერაპიამ და სხივურმა ზემოქმედებამ შეიძლება გაზარდოს ALL- ის განვითარების რისკი.

• მოზრდილებში ALL- ის ნიშნები და სიმპტომებია ცხელება, დაღლილობის შეგრძნება და ადვილად სისხლჩაქცევები ან სისხლდენა.

• ტესტები, რომლებიც იკვლევს სისხლს და ძვლის ტვინს, გამოიყენება მოზრდილთა ALL- ის დასადგენად (დასადგენად) და დიაგნოზირებისთვის.

• გარკვეული ფაქტორები ახდენს გავლენას პროგნოზზე (გამოჯანმრთელების შანსზე) და მკურნალობის ვარიანტებზე.

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია (ALL) არის კიბოს ის სახეობა, რომლის დროსაც ძვლის ტვინი ქმნის ძალიან ბევრ ლიმფოციტს (სისხლის თეთრი უჯრედების ტიპი).

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია (ALL; ასევე მწვავე ლიმფოციტური ლეიკემია) არის სისხლის და ძვლის ტვინის კიბო. ამ ტიპის კიბო, ჩვეულებრივ, სწრაფად უარესდება, თუ ის არ მკურნალობს.

ძვლის ანატომია. ძვალი შედგება კომპაქტური ძვლის, ღრუბლოვანი ძვლისა და ძვლის ტვინისგან. კომპაქტური ძვალი წარმოადგენს ძვლის გარე შრეს. ღრუბლოვანი ძვალი გვხვდება ძირითადად ძვლების ბოლოებში და შეიცავს წითელ ტვინს. ძვლის ტვინი გვხვდება უმეტეს ძვლების ცენტრში და აქვს მრავალი სისხლძარღვი. არსებობს ძვლის ტვინის ორი ტიპი: წითელი და ყვითელი. წითელი ტვინი შეიცავს სისხლის ღეროვან უჯრედებს, რომლებიც შეიძლება გახდეს სისხლის წითელი უჯრედები, სისხლის თეთრი უჯრედები ან თრომბოციტები. ყვითელი ტვინი ძირითადად ცხიმისგან მზადდება.

ლეიკემიამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს სისხლის წითელ უჯრედებზე, სისხლის თეთრ უჯრედებსა და თრომბოციტებზე.

ჩვეულებრივ, ძვლის ტვინი ქმნის სისხლის ღეროვან უჯრედებს (გაუაზრებელ უჯრედებს), რომლებიც დროთა განმავლობაში სექსუალურ სისხლის უჯრედებად იქცევიან. სისხლის ღეროვანი უჯრედი შეიძლება გახდეს მიელოიდური ღეროვანი უჯრედი ან ლიმფოიდური ღეროვანი უჯრედი.

მიელოიდური ღეროვანი უჯრედი ხდება სექსუალური სისხლის უჯრედების სამი ტიპიდან ერთ – ერთი:

• სისხლის წითელი უჯრედები, რომლებიც ჟანგბადსა და სხვა ნივთიერებებს ატარებენ სხეულის ყველა ქსოვილში.

• თრომბოციტები, რომლებიც ქმნიან თრომბებს სისხლდენის შესაჩერებლად.

• გრანულოციტები (სისხლის თეთრი უჯრედები), რომლებიც ებრძვიან ინფექციასა და დაავადებებს.

ლიმფოიდური ღეროვანი უჯრედი ხდება ლიმფობლასტური უჯრედი და შემდეგ სამიდან ერთ – ერთი ლიმფოციტი (სისხლის თეთრი უჯრედები):

• B ლიმფოციტები, რომლებიც ქმნიან ანტისხეულებს ინფექციის წინააღმდეგ ბრძოლაში.

• T ლიმფოციტები, რომლებიც ეხმარებიან B ლიმფოციტებს, გააკეთონ ანტისხეულები, რომლებიც ხელს უწყობენ ინფექციის წინააღმდეგ ბრძოლას.

• ბუნებრივი მკვლელი უჯრედები, რომლებიც თავს ესხმიან კიბოს უჯრედებსა და ვირუსებს.

სისხლის უჯრედების განვითარება. სისხლის ღეროვანი უჯრედი რამდენიმე ეტაპს გადის, რომ გახდეს სისხლის წითელი უჯრედები, თრომბოციტები ან სისხლის თეთრი უჯრედები.

მთლიანობაში, ძალიან ბევრი ღეროვანი უჯრედი ხდება ლიმფობლასტები, B ლიმფოციტები ან T ლიმფოციტები. ამ უჯრედებს ლეიკემიის უჯრედებს უწოდებენ. ლეიკემიის ამ უჯრედებს არ ძალუძთ კარგად ებრძოლონ ინფექციას. ასევე, სისხლში და ძვლის ტვინში ლეიკემიის უჯრედების რაოდენობა იზრდება, ჯანმრთელ სისხლის თეთრი უჯრედების, სისხლის წითელი უჯრედების და თრომბოციტებისთვის ნაკლები ადგილია. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ინფექცია, ანემია და ადვილად სისხლდენა. კიბო ასევე შეიძლება გავრცელდეს ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში (თავის ტვინი და ზურგის ტვინი).

ეს რეზიუმე მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის შესახებ. ლეიკემიის სხვა ტიპების შესახებ ინფორმაციისთვის იხილეთ – ს შემდეგი რეზიუმეები:

• ბავშვობაში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობა.

• მოზრდილებში მწვავე მიელოიდური ლეიკემიის მკურნალობა.

• ბავშვობაში მწვავე მიელოიდური ლეიკემია / მიელოიდური ავთვისებიანი დაავადებების სხვა მკურნალობა.

• ქრონიკული ლიმფოციტური ლეიკემიის მკურნალობა.

• ქრონიკული მიელოგენური ლეიკემიის მკურნალობა.

• თმის უჯრედული ლეიკემიის მკურნალობა.

წინა ქიმიოთერაპიამ და სხივურმა ზემოქმედებამ შეიძლება გაზარდოს ALL- ის განვითარების რისკი.

ყველაფერს, რაც ზრდის დაავადების რისკს, რისკის ფაქტორი ეწოდება. რისკის ფაქტორის ქონა არ ნიშნავს, რომ სიმსივნით დაავადდებით; რისკის ფაქტორების არქონა არ ნიშნავს, რომ სიმსივნით არ დაავადდებით. ესაუბრეთ თქვენს ექიმს, თუ ფიქრობთ, რომ შეიძლება რისკის წინაშე აღმოჩნდეთ. ALL- ის შესაძლო რისკფაქტორებში შედის შემდეგი:

• როგორც კაცი.

• თეთრად ყოფნა.

• 70 წელზე უფროსი.

• წარსული მკურნალობა ქიმიოთერაპიით ან სხივური თერაპიით.

• გარემოში რადიაციის მაღალი დონის ზემოქმედება (მაგალითად, ბირთვული გამოსხივება).

• აქვს გარკვეული გენეტიკური დარღვევები, მაგალითად დაუნის სინდრომი.

მოზრდილებში ALL- ის ნიშნები და სიმპტომებია ცხელება, დაღლილობის შეგრძნება და ადვილად სისხლჩაქცევები ან სისხლდენა.

ყველაფრის ადრეული ნიშნები და სიმპტომები შეიძლება გრიპის ან სხვა გავრცელებული დაავადებების მსგავსი იყოს. მიმართეთ ექიმს, თუ გაქვთ შემდეგიდან რომელიმე:

• სისუსტე ან დაღლილობის შეგრძნება.

• სიცხე ან ღამის ოფლიანობა.

• მარტივი სისხლჩაქცევები ან სისხლდენა.

• პეტექიები (ბრტყელი, მკაფიოდ გამოხატული ლაქები კანის ქვეშ, გამოწვეული სისხლდენით).

• Ჰაერის უკმარისობა.

• წონის დაკარგვა ან მადის დაკარგვა.

• ტკივილი ძვლებში ან კუჭში.

• ტკივილი ან სისავსის შეგრძნება ნეკნების ქვემოთ.

• უმტკივნეულო სიმსივნეები კისერზე, ხელქვეითში, კუჭში ან საზარდულში.

• მრავალი ინფექციის მქონე.

ეს და სხვა ნიშნები და სიმპტომები შეიძლება გამოწვეული იყოს მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიით ან სხვა პირობებით.

ტესტები, რომლებიც იკვლევს სისხლს და ძვლის ტვინს, გამოიყენება მოზრდილთა ALL- ის დასადგენად (დასადგენად) და დიაგნოზირებისთვის.

შეიძლება გამოყენებულ იქნას შემდეგი ტესტები და პროცედურები:

• ფიზიკური გამოკვლევა და ისტორია: სხეულის გამოკვლევა ჯანმრთელობის ზოგადი ნიშნების შესამოწმებლად, მათ შორის დაავადების ნიშნების, მაგალითად ინფექციის ან სხვა რამეების შემოწმება, რაც უჩვეულოდ გამოიყურება. ასევე აღწერილი იქნება პაციენტის ჯანმრთელობის ჩვევები, წარსული დაავადებები და მკურნალობა.

• სისხლის სრული ანალიზი (CBC) დიფერენციალურით: პროცედურა, როდესაც ხდება სისხლის ნიმუშის შედგენა და შემოწმება შემდეგზე:

• სისხლის წითელი უჯრედების და თრომბოციტების რაოდენობა.

• სისხლის თეთრი უჯრედების რაოდენობა და ტიპი.

• ჰემოგლობინის რაოდენობა (ცილა, რომელიც ჟანგბადს ატარებს) სისხლის წითელ უჯრედებში.

• სისხლის ნიმუშის ნაწილი შედგება სისხლის წითელი უჯრედებისგან.

სისხლის სრული ანალიზი (CBC). სისხლის შეგროვება ხდება ნემსის ვენაში ჩასმით და სისხლის მილის მიდინებით. სისხლის ნიმუში იგზავნება ლაბორატორიაში და ითვლება სისხლის წითელი უჯრედები, სისხლის თეთრი უჯრედები და თრომბოციტები. CBC გამოიყენება მრავალი სხვადასხვა მდგომარეობის შესამოწმებლად, დიაგნოზირებისთვის და მონიტორინგისთვის.

• სისხლის ქიმიის შესწავლა: პროცედურა, რომლის დროსაც ხდება სისხლის სინჯის შემოწმება ორგანიზმში ორგანოებისა და ქსოვილების მიერ სისხლში გამოყოფილი გარკვეული ნივთიერებების რაოდენობით. ნივთიერების უჩვეულო (ნორმაზე მაღალი ან დაბალი) რაოდენობა შეიძლება იყოს დაავადების ნიშანი.

• პერიფერიული სისხლის ნაცხი: პროცედურა, როდესაც სისხლის ნიმუში შემოწმებულია ბლასტური უჯრედების, სისხლის თეთრი უჯრედების რაოდენობისა და სახეობების, თრომბოციტების რაოდენობისა და სისხლის უჯრედების ფორმის ცვლილებისთვის.

• ძვლის ტვინის ასპირაცია და ბიოფსია: ძვლის ტვინის, სისხლისა და ძვლის მცირე ნაწილის მოცილება ძვლის ძვალში ან მკერდის ძვალში ღრუ ნემსის შეყვანით. პათოლოგი იხილავს ძვლის ტვინს, სისხლსა და ძვალს მიკროსკოპის ქვეშ, პათოლოგიური უჯრედების მოსაძებნად.

ძვლის ტვინის ასპირაცია და ბიოფსია. კანის მცირე ფართობის დაბუჟების შემდეგ, ძვლის ტვინის ნემსი შეჰყავთ პაციენტის თეძოს ძვალში. მიკროსკოპით გამოკვლევის მიზნით სისხლის, ძვლისა და ძვლის ტვინის ნიმუშებს იღებენ.

შემდეგი ტესტები შეიძლება გაკეთდეს სისხლის ან ძვლის ტვინის ქსოვილის ამოღებულ ნიმუშებზე:

• ციტოგენეტიკური ანალიზი: ლაბორატორიული ტესტი, რომლის დროსაც ხდება სისხლის ან ძვლის ტვინის ნიმუშში უჯრედების ქრომოსომების დათვლა და შემოწმება ნებისმიერი ცვლილების, როგორიცაა გატეხილი, დაკარგული, გადაწყობილი ან დამატებითი ქრომოსომები. გარკვეულ ქრომოსომაში ცვლილებები შეიძლება იყოს კიბოს ნიშანი. მაგალითად, ფილადელფიის ALL– პოზიტიური ქრომოსომაში ერთი ქრომოსომის ნაწილი იცვლის ადგილს სხვა ქრომოსომის ნაწილთან. ამას "ფილადელფიის ქრომოსომას" უწოდებენ. ციტოგენეტიკური ანალიზი გამოიყენება კიბოს დიაგნოზირებაში, მკურნალობის დაგეგმვაში, ან იმის გარკვევაში, თუ რამდენად კარგად მუშაობს მკურნალობა.

ფილადელფიის ქრომოსომა. მე –9 ქრომოსომის ნაჭერი და 22 – ე ქრომოსომის ნაჭერი იშლება და ვაჭრობს ადგილებით. BCR-ABL გენი წარმოიქმნება 22-ე ქრომოსომაში, სადაც 9-ე ქრომოსომის ნაჭერი ერთვის. 22-ე შეცვლილ ქრომოსომას ფილადელფიის ქრომოსომა ეწოდება.

• იმუნოფენოტიფიკაცია: ლაბორატორიული ტესტი, რომელიც ანტისხეულებს იყენებს კიბოს უჯრედების იდენტიფიცირებისთვის, უჯრედების ზედაპირზე არსებული ანტიგენების ან მარკერების ტიპების მიხედვით. ეს ტესტი გამოიყენება ლეიკემიის კონკრეტული ტიპების დიაგნოზირების მიზნით. მაგალითად, ციტოქიმიის კვლევამ შეიძლება შეამოწმოს უჯრედების ქსოვილის ნიმუში ქიმიკატების (საღებავების) გამოყენებით, რათა ნიმუშში გარკვეული ცვლილებები მოძებნონ. ქიმიკატმა შეიძლება გამოიწვიოს ლეიკემიის უჯრედის ფერის შეცვლა, მაგრამ არა სხვა ლეიკემიის უჯრედში.

გარკვეული ფაქტორები ახდენს გავლენას პროგნოზზე (გამოჯანმრთელების შანსზე) და მკურნალობის ვარიანტებზე.

პროგნოზი (გამოჯანმრთელების შანსი) და მკურნალობის ვარიანტები დამოკიდებულია შემდეგზე:

• პაციენტის ასაკი.

• გავრცელდა თუ არა კიბო თავის ტვინში ან ზურგის ტვინში.

• არის თუ არა გენებში გარკვეული ცვლილებები, მათ შორის ფილადელფიის ქრომოსომა.

• მკურნალობდა კიბო ადრე თუ განმეორდა (დაბრუნდი).

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის ეტაპები

ძირითადი წერტილები

• მოზრდილთა ALL– ის დიაგნოზირების შემდეგ ტარდება ტესტები იმის გასარკვევად, გავრცელდა კიბო ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში (ტვინი და ზურგის ტვინი) თუ სხეულის სხვა ნაწილები.

• არ არსებობს სტანდარტული დადგმის სისტემა მოზრდილთა ALL- ისთვის.

მოზრდილთა ALL– ის დიაგნოზირების შემდეგ ტარდება ტესტები იმის გასარკვევად, გავრცელდა კიბო ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში (ტვინი და ზურგის ტვინი) თუ სხეულის სხვა ნაწილები.

კიბოს მოცულობა ან გავრცელება ჩვეულებრივ აღწერილია ეტაპებად. მნიშვნელოვანია იცოდეთ არის თუ არა ლეიკემია გავრცელებული სისხლისა და ძვლის ტვინის გარეთ, მკურნალობის დაგეგმვის მიზნით. ლეიკემიის გავრცელების დასადგენად შეიძლება გამოყენებულ იქნას შემდეგი ტესტები და პროცედურები:

• გულმკერდის რენტგენი: ორგანოებისა და ძვლების რენტგენი გულმკერდის არეში. რენტგენი არის ენერგეტიკული სხივის სახეობა, რომელსაც შეუძლია სხეულში გაიაროს და გადაიღოს ფილმი, რაც ქმნის სხეულის შიგნით მდებარე ადგილების სურათს.

• წელის პუნქცია: პროცედურა, რომელიც გამოიყენება ზურგის სვეტის ტვინის ზურგის სითხის ნიმუშის შეგროვებისთვის. ეს კეთდება ხერხემლის ორ ძვალს შორის ზურგისა და CSF– ში ნემსის მოთავსებით და ზურგის ტვინის ნიმუშის მოცილებით. CSF- ის ნიმუში მიკროსკოპით მოწმდება, რომ ლეიკემიის უჯრედები ტვინსა და ზურგის ტვინზე გავრცელდა. ამ პროცედურას ასევე უწოდებენ LP ან ზურგის ტალპს.

წელის პუნქცია. პაციენტი წევს დახვეულ მდგომარეობაში მაგიდაზე. ქვედა ზურგზე მცირე ფართობის ჩამორჩენის შემდეგ ზურგის ნემსი (გრძელი, წვრილი ნემსი) ხერხემლის სვეტის ქვედა ნაწილში ჩაქნეულია ცერებროსპინალური სითხის მოსაცილებლად (CSF, ნაჩვენებია ლურჯში). სითხე შეიძლება გამოგზავნოთ ლაბორატორიაში ტესტირებისთვის.

• CT სკანირება (CAT სკანირება): პროცედურა, რომელიც ქმნის მუცლის ღრმა დეტალურ სურათებს, გადაღებულია სხვადასხვა კუთხიდან. სურათები მზადდება კომპიუტერის მიერ, რომელიც დაკავშირებულია რენტგენის აპარატთან. საღებავი შეიძლება გაუკეთდეს ვენაში ან გადაყლაპოს, რათა დაეხმაროს ორგანოებს ან ქსოვილებს უფრო მკაფიოდ გამოჩნდეს. ამ პროცედურას კომპიუტერულ ტომოგრაფიას, კომპიუტერულ ტომოგრაფიას ან კომპიუტერულ ღერძულ ტომოგრაფიასაც უწოდებენ.

• MRI (მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია): პროცედურა, რომელიც იყენებს მაგნიტს, რადიოტალღებს და კომპიუტერს სხეულის შიგნით მდებარე ადგილების დეტალური სურათების სერიის შესაქმნელად. ამ პროცედურას ასევე უწოდებენ ბირთვული მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიას (NMRI).

არ არსებობს სტანდარტული დადგმის სისტემა მოზრდილთა ALL- ისთვის.

დაავადება აღწერილია, როგორც არანამკურნალევი, რემისიის დროს ან განმეორებითი.

არანამკურნალევი ზრდასრული ადამიანი ALL

ALL ახლად დიაგნოზირებულია და მას მკურნალობა არ ჩაუტარდა, გარდა ნიშნებისა და სიმპტომების შემსუბუქებისა, როგორიცაა ცხელება, სისხლდენა ან ტკივილი.

• სისხლის სრული ანალიზი არანორმალურია.

• ძვლის ტვინში უჯრედების 5% -ზე მეტია ბლასტები (ლეიკემიის უჯრედები).

• ლეიკემიის ნიშნები და სიმპტომებია.

მოზრდილებში ყველა რემისიაშია

ყველა მკურნალობდა.

• სისხლის სრული ანალიზი ნორმალურია.

• ძვლის ტვინში უჯრედების 5% ან ნაკლებია ბლასტები (ლეიკემიის უჯრედები).

• ლეიკემიის ნიშნები და სიმპტომები არ არსებობს ძვლის ტვინში.

მოზრდილებში მორეციდივე მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია

მოზრდილებში მორეციდივე მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია (ALL) არის კიბო, რომელიც განმეორდა (დაუბრუნდა) რემისიაში გადასვლის შემდეგ. ყველა შეიძლება დაბრუნდეს სისხლში, ძვლის ტვინში ან სხეულის სხვა ნაწილებში.

მკურნალობის ვარიანტის მიმოხილვა

ძირითადი წერტილები

• არსებობს სხვადასხვა სახის მკურნალობა პაციენტებისთვის ზრდასრული ALL- ით.
• მოზრდილთა ALL– ს მკურნალობა ჩვეულებრივ ორ ფაზას მოიცავს.
• გამოიყენება სტანდარტული მკურნალობის ოთხი ტიპი:

• ქიმიოთერაპია

• Რადიაციული თერაპია

• ქიმიოთერაპია ღეროვანი უჯრედების გადანერგვით

• მიზნობრივი თერაპია

• კლინიკურ კვლევებში ტარდება ახალი ტიპის მკურნალობა.

• იმუნოთერაპია

• პაციენტებს შეიძლება სურთ იფიქრონ კლინიკურ კვლევაში მონაწილეობაზე.

• პაციენტებს შეუძლიათ შევიდნენ კლინიკურ კვლევებში კიბოს მკურნალობის დაწყებამდე, დროს ან მის შემდეგ.

• მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობამ შეიძლება გამოიწვიოს გვერდითი მოვლენები.

• შეიძლება საჭირო გახდეს შემდგომი ტესტები.

არსებობს სხვადასხვა სახის მკურნალობა პაციენტებისთვის ზრდასრული ALL- ით.

სხვადასხვა სახის მკურნალობა ხელმისაწვდომია მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიით (ALL). ზოგიერთი მკურნალობა სტანდარტულია (ამჟამად გამოყენებული მკურნალობა), ზოგი ტესტირება ხდება კლინიკურ კვლევებში. მკურნალობის კლინიკური კვლევა არის კვლევა, რომელიც მიზნად ისახავს მკურნალობის გაუმჯობესებას ან სიმსივნით დაავადებულთა ახალი მკურნალობის შესახებ ინფორმაციის მიღებას. როდესაც კლინიკური კვლევები აჩვენებს, რომ ახალი მკურნალობა უკეთესია ვიდრე სტანდარტული მკურნალობა, ახალი მკურნალობა შეიძლება გახდეს სტანდარტული მკურნალობა. პაციენტებს შეიძლება სურთ იფიქრონ კლინიკურ კვლევაში მონაწილეობაზე. ზოგიერთი კლინიკური კვლევა ღიაა მხოლოდ იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც მკურნალობა არ დაუწყიათ.

მოზრდილთა ALL– ს მკურნალობა ჩვეულებრივ ორ ფაზას მოიცავს.

მოზრდილთა ALL მკურნალობა ხდება ფაზურად:

• რემისიის ინდუქციური თერაპია: ეს მკურნალობის პირველი ეტაპია. მიზანი არის ლეიკემიის უჯრედების განადგურება სისხლში და ძვლის ტვინში. ეს ლეიკემიას აყენებს რემისიაში.

• რემისიის შემდგომი თერაპია: ეს მკურნალობის მეორე ეტაპია. იგი იწყება ლეიკემიის რემისიის შემდეგ. რემისიის შემდგომი თერაპიის მიზანია ლეიკემიის დარჩენილი უჯრედების განადგურება, რომლებიც შეიძლება არ იყოს აქტიური, მაგრამ შეიძლება დაიწყოს გამრავლება და გამოიწვიოს რეციდივი. ამ ფაზას რემისიის გაგრძელების თერაპიასაც უწოდებენ.

მკურნალობა, რომელსაც ეწოდება ცენტრალური ნერვული სისტემის (ცნს) პროფილაქტიკური თერაპია, ჩვეულებრივ ტარდება თერაპიის თითოეული ფაზის განმავლობაში. იმის გამო, რომ ქიმიოთერაპიის სტანდარტულმა დოზებმა შეიძლება არ მიაღწიონ ლეიკემიის უჯრედებს ცნს-ში (თავის ტვინი და ზურგის ტვინი), ლეიკემიის უჯრედებს შეუძლიათ დამალვა ცნს-ში. სისტემური ქიმიოთერაპია, რომელიც მოცემულია მაღალ დოზებში, ინტრათეკალური ქიმიოთერაპია და ტვინის სხივური თერაპია, ახერხებს ლეიკემიის უჯრედებს ცნს-ში. ეს მკურნალობა ტარდება ლეიკემიის უჯრედების გასანადგურებლად და ლეიკემიის განმეორების შანსის შესამცირებლად.

გამოიყენება სტანდარტული მკურნალობის ოთხი ტიპი:

ქიმიოთერაპია

ქიმიოთერაპია არის კიბოს მკურნალობა, რომელიც იყენებს მედიკამენტებს კიბოს უჯრედების ზრდის შესაჩერებლად, ან უჯრედების მკვლელობით, ან მათი გაყოფის შეჩერებით. როდესაც ქიმიოთერაპია მიიღება პირის ღრუში ან შეჰყავთ ვენაში ან კუნთში, წამლები შედის სისხლში და შეუძლია მიაღწიოს კიბოს უჯრედებს მთელ სხეულში (სისტემური ქიმიოთერაპია). როდესაც ქიმიოთერაპია მოთავსებულია პირდაპირ ცერებროსპინალურ სითხეში (ინტრათეკალური ქიმიოთერაპია), ორგანოში ან სხეულის ღრუში, როგორიცაა მუცელი, წამლები ძირითადად ახდენს გავლენას ამ ადგილებში კიბოს უჯრედებზე (რეგიონალური ქიმიოთერაპია). კომბინირებული ქიმიოთერაპია არის მკურნალობა ერთზე მეტი კიბოს საწინააღმდეგო წამლის გამოყენებით. ქიმიოთერაპიის ჩატარების მეთოდი დამოკიდებულია კიბოს მკურნალობის ტიპსა და ეტაპზე.

ინტრათეკალური ქიმიოთერაპია შეიძლება გამოყენებულ იქნას მოზრდილებში ყველაფრის სამკურნალოდ, რომელიც გავრცელდა ან შეიძლება გავრცელდეს თავის ტვინსა და ზურგის ტვინზე. როდესაც გამოიყენება ლეიკემიის უჯრედების ტვინისა და ზურგის ტვინის გავრცელების შესამცირებლად, მას ეწოდება ცნს-ის პროფილაქტიკა.

ინტრათეკალური ქიმიოთერაპია. კიბოს საწინააღმდეგო პრეპარატები შეჰყავთ ინტრათეკალურ სივრცეში, ეს არის სივრცე, რომელიც ინახავს თავის ტვინის სითხეში (CSF, ნაჩვენებია ლურჯში). ამის გაკეთება ორი განსხვავებული გზაა. ნახატის ზედა ნაწილში ნაჩვენები ერთ-ერთი გზაა მედიკამენტების ინჟექცია ომმაიას წყალსაცავში (გუმბათის ფორმის კონტეინერი, რომელიც ქირურგიული ჩარევის დროს იდება სკალპის ქვეშ; იგი ინახავს წამლებს, რადგან ისინი პატარა მილით გადიან ტვინში ) სხვა გზა, ნაჩვენებია ნახატის ქვედა ნაწილში, არის წამლების ინექცია უშუალოდ CSF- ში ზურგის სვეტის ქვედა ნაწილში, მას შემდეგ, რაც ქვედა ზურგზე მცირე ფართობი შეიბრალება.

დამატებითი ინფორმაციისათვის იხილეთ მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის დამტკიცებული წამლები.

Რადიაციული თერაპია

სხივური თერაპია არის კიბოს მკურნალობა, რომელიც იყენებს მაღალენერგიულ რენტგენოლოგიას ან სხვა სახის სხივებს კიბოს უჯრედების გასანადგურებლად ან მათი ზრდისგან. სხივური თერაპიის ორი ტიპი არსებობს:

• გარე სხივური თერაპია იყენებს სხეულის გარეთ არსებულ მანქანას, რომ გამოსხივება გაგზავნოს კიბოსკენ.

• შინაგანი სხივური თერაპია იყენებს რადიოაქტიურ ნივთიერებას, რომელიც დალუქულია ნემსებში, თესლებში, მავთულხლართებში ან კათეტერებში, რომლებიც მოთავსებულია კიბოს პირდაპირ ან მის მახლობლად.

სხივური თერაპიის ჩატარების გზა დამოკიდებულია კიბოს ტიპზე. გარე სხივური თერაპია შეიძლება გამოყენებულ იქნას მოზრდილთა სამკურნალოდ, რომლებიც გავრცელდა ან შეიძლება გავრცელდეს თავის ტვინსა და ზურგის ტვინზე. ამ გზით გამოყენებისას მას უწოდებენ ცენტრალური ნერვული სისტემის (ცნს) საკურთხევლის თერაპიას ან ცნს-ის პროფილაქტიკას. გარე სხივური თერაპია ასევე შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც პალიატიური თერაპია სიმპტომების შესამსუბუქებლად და ცხოვრების ხარისხის გასაუმჯობესებლად.

ქიმიოთერაპია ღეროვანი უჯრედების გადანერგვით

ქიმიოთერაპია ტარდება კიბოს უჯრედების გასანადგურებლად. ჯანმრთელი უჯრედები, მათ შორის სისხლის წარმომქმნელი უჯრედები, ასევე განადგურებულია კიბოს მკურნალობის შედეგად. ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა არის მკურნალობა, რომელიც შეცვლის სისხლის წარმომქმნელ უჯრედებს. ღეროვანი უჯრედები (გაუაზრებელი სისხლის უჯრედები) პაციენტის ან დონორის სისხლიდან ან ძვლის ტვინიდან გამოიყოფა და გაყინულია და ინახება. მას შემდეგ, რაც პაციენტი დაასრულებს ქიმიოთერაპიას, შენახული ღეროვანი უჯრედები გალღვება და პაციენტს უბრუნდება ინფუზიის გზით. ამ რეფუზირებული ღეროვანი უჯრედები იზრდებიან (და აღადგენენ) სხეულის სისხლის უჯრედებს.

დამატებითი ინფორმაციისათვის იხილეთ მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის დამტკიცებული წამლები.

ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა. (ნაბიჯი 1): სისხლს იღებენ დონორის მკლავის ვენაში. პაციენტი ან სხვა ადამიანი შეიძლება იყოს დონორი. სისხლი მიედინება აპარატში, რომელიც შლის ღეროვან უჯრედებს. შემდეგ სისხლი უბრუნდება დონორს მეორე მკლავის ვენაში. (ნაბიჯი 2): პაციენტი იღებს ქიმიოთერაპიას სისხლის წარმომქმნელი უჯრედების გასანადგურებლად. პაციენტმა შეიძლება მიიღოს სხივური თერაპია (არ არის ნაჩვენები). (ნაბიჯი 3): პაციენტი ღეროვან უჯრედებს იღებს გულმკერდის სისხლძარღვში მოთავსებული კათეტერის საშუალებით.

მიზნობრივი თერაპია

მიზნობრივი თერაპია არის მკურნალობის ტიპი, რომელიც იყენებს მედიკამენტებს ან სხვა ნივთიერებებს სპეციფიკური კიბოს უჯრედების იდენტიფიცირებისა და შეტევისთვის, ნორმალური უჯრედების დაზიანების გარეშე. მონოკლონური ანტისხეულების თერაპია და თიროზინ კინაზას ინჰიბიტორული თერაპია არის მიზნობრივი თერაპიის ტიპები, რომლებიც გამოიყენება მოზრდილთა ALL- ის სამკურნალოდ.

მონოკლონური ანტისხეულების თერაპია არის კიბოს მკურნალობა, რომელიც იყენებს ლაბორატორიაში დამზადებულ ანტისხეულებს, იმუნური სისტემის უჯრედის ერთი ტიპისგან. ამ ანტისხეულებს შეუძლიათ დაადგინონ კიბოს უჯრედებზე არსებული ნივთიერებები ან ნორმალური ნივთიერებები, რომლებიც ხელს უწყობს კიბოს უჯრედების ზრდას. ანტისხეულები ემატება ნივთიერებებს და კლავს კიბოს უჯრედებს, აფერხებს მათ ზრდას ან აფერხებს მათ გავრცელებას. მონოკლონური ანტისხეულები მიიღება ინფუზიით. ისინი შეიძლება გამოყენებულ იქნას მარტო ან ნარკოტიკების, ტოქსინების ან რადიოაქტიური მასალის პირდაპირ კიბოს უჯრედებში გადასაზიდად. ბლინატუმომაბი და ინოტუზუმაბი ოზოგამიცინი არის მონოკლონური ანტისხეულები, რომლებიც იყენებენ ღეროვანი უჯრედების გადანერგვას მოზრდილთა ALL- ის სამკურნალოდ.

თიროზინ კინაზას ინჰიბიტორული თერაპია ბლოკავს ფერმენტს, ტიროზინ კინაზას, რომელიც იწვევს ღეროვანი უჯრედების განვითარებას უფრო მეტ სისხლის უჯრედებში (ბლასტებად), ვიდრე ორგანიზმს სჭირდება. იმატინიბ მეზილატი (გლევეკი), დასათინიბი და ნილოტინიბი არის თიროზინ კინაზას ინჰიბიტორები, რომლებიც გამოიყენება მოზრდილებში ALL- ის სამკურნალოდ.

დამატებითი ინფორმაციისათვის იხილეთ მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის დამტკიცებული წამლები.

კლინიკურ კვლევებში ტარდება ახალი ტიპის მკურნალობა.

ამ შემაჯამებელ განყოფილებაში აღწერილია მკურნალობა, რომელიც შეისწავლება კლინიკურ კვლევებში. შეიძლება არ აღინიშნოს ყველა ახალი მკურნალობა, რომელიც შეისწავლება. ინფორმაცია კლინიკური კვლევების შესახებ შეგიძლიათ იხილოთ NCI ვებ – გვერდიდან.

იმუნოთერაპია

იმუნოთერაპია არის მკურნალობა, რომელიც იყენებს პაციენტის იმუნურ სისტემას კიბოს წინააღმდეგ საბრძოლველად. სხეულის მიერ დამზადებულ ან ლაბორატორიულად დამზადებულ ნივთიერებებს იყენებენ კიბოსგან სხეულის ბუნებრივი დაცვის გაძლიერების, წარმართვის ან აღსადგენად. ამ ტიპის კიბოს მკურნალობას ბიოთერაპიას ან ბიოლოგიურ თერაპიასაც უწოდებენ.

CAR T- უჯრედების თერაპია არის იმუნოთერაპიის ტიპი, რომელიც ცვლის პაციენტის T უჯრედებს (იმუნური სისტემის უჯრედის ტიპს), ამიტომ ისინი თავს დაესხმიან გარკვეულ ცილებს კიბოს უჯრედების ზედაპირზე. პაციენტისგან იღებენ T უჯრედებს და ლაბორატორიაში მათ ზედაპირს უმატებენ სპეციალურ რეცეპტორებს. შეცვლილ უჯრედებს ქიმერული ანტიგენის რეცეპტორების (CAR) T უჯრედებს უწოდებენ. CAR T უჯრედები იზრდება ლაბორატორიაში და მიეცემა პაციენტს ინფუზიით. CAR T უჯრედები მრავლდება პაციენტის სისხლში და თავს ესხმის კიბოს უჯრედებს. CAR T- უჯრედების თერაპია შეისწავლის მოზრდილთა ყველა განკურნებას, რომელიც განმეორდა (დაუბრუნდით).

CAR T- უჯრედების თერაპია. მკურნალობის ტიპი, რომლის დროსაც პაციენტის T უჯრედები (იმუნური უჯრედების ტიპი) შეიცვლება ლაბორატორიაში, ამიტომ ისინი შეუერთდებიან კიბოს უჯრედებს და კლავს მათ. პაციენტის მკლავიდან ვენაში სისხლი მილის საშუალებით მიედინება აფერეზის აპარატში (არ არის ნაჩვენები), რომელიც აშორებს სისხლის თეთრ უჯრედებს, მათ შორის T უჯრედებს და დანარჩენ სისხლს უკან უბრუნებს პაციენტს. ამის შემდეგ, სპეციალური რეცეპტორის გენი, რომელსაც ქიმერული ანტიგენის რეცეპტორები (CAR) ეწოდება, ლაბორატორიაში T უჯრედებში შეჰყავთ. CAR T მილიონობით ლაბორატორიაში იზრდება და შემდეგ პაციენტს გადასცემს ინფუზიით. CAR T უჯრედებს შეუძლიათ კიბოს უჯრედებზე დაუკავშირდნენ ანტიგენს და გაანადგურონ ისინი.

პაციენტებს შეიძლება სურთ იფიქრონ კლინიკურ კვლევაში მონაწილეობაზე.

ზოგიერთი პაციენტისთვის, კლინიკურ კვლევაში მონაწილეობა შეიძლება მკურნალობის საუკეთესო არჩევანი იყოს. კლინიკური კვლევები კიბოს კვლევის პროცესის ნაწილია. კლინიკური გამოკვლევები კეთდება იმის გასარკვევად, არის კიბოს ახალი მკურნალობა უსაფრთხო და ეფექტური თუ სტანდარტული მკურნალობა უკეთესი.

კიბოს საწინააღმდეგო მრავალი სტანდარტული მკურნალობა დღეს ემყარება ადრეულ კლინიკურ კვლევებს. პაციენტებს, რომლებიც მონაწილეობენ კლინიკურ კვლევაში, შეიძლება ჩაუტარდეთ სტანდარტული მკურნალობა ან იყვნენ პირველები, ვინც მიიღებს ახალ მკურნალობას.

პაციენტები, რომლებიც მონაწილეობენ კლინიკურ კვლევებში, ასევე ხელს უწყობენ კიბოს მკურნალობის გაუმჯობესებას მომავალში. მაშინაც კი, როდესაც კლინიკურ კვლევებს არ მოაქვს ეფექტური ახალი მკურნალობა, ისინი ხშირად პასუხობენ მნიშვნელოვან კითხვებს და ხელს უწყობენ კვლევის წინსვლას.

პაციენტებს შეუძლიათ შევიდნენ კლინიკურ კვლევებში კიბოს მკურნალობის დაწყებამდე, დროს ან მის შემდეგ.

ზოგიერთ კლინიკურ კვლევაში მხოლოდ პაციენტები შედიან, რომლებსაც ჯერ არ მიუღიათ მკურნალობა. სხვა საცდელი ტესტების მკურნალობა პაციენტებისთვის, რომელთა კიბო არ გაუმჯობესებულა. ასევე არსებობს კლინიკური კვლევები, რომლებიც ამოწმებს კიბოს განმეორების (დაბრუნების) შეჩერების ახალ გზებს ან ამცირებს კიბოს მკურნალობის გვერდით ეფექტებს.

კლინიკური კვლევები მიმდინარეობს ქვეყნის მრავალ ნაწილში. NCI– ს მიერ მხარდაჭერილი კლინიკური კვლევების შესახებ ინფორმაციის მიღება შეგიძლიათ NCI– ს კლინიკური კვლევების ძიების ვებ – გვერდზე. სხვა ორგანიზაციების მიერ მხარდაჭერილი კლინიკური კვლევების ნახვა შეგიძლიათ ClinicalTrials.gov ვებსაიტზე.

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობამ შეიძლება გამოიწვიოს გვერდითი მოვლენები.

გვერდითი მოვლენების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად, რომლებიც კიბოს მკურნალობის დროს იწყება, იხილეთ გვერდითი მოვლენების გვერდი.

კიბოს მკურნალობის გვერდითი მოვლენები, რომლებიც იწყება მკურნალობის შემდეგ და გრძელდება თვეების ან წლების განმავლობაში, გვიან ეფექტებს უწოდებენ. ALL- ის მკურნალობის გვიან ეფექტებში შეიძლება აღინიშნოს მეორე კიბოს განვითარების რისკი (ახალი ტიპის კიბო). რეგულარული შემდგომი გამოცდები ძალზე მნიშვნელოვანია გრძელვადიანი გადარჩენილებისთვის.

შეიძლება საჭირო გახდეს შემდგომი ტესტები.

ზოგიერთი ტესტი, რომელიც გაკეთდა კიბოს დიაგნოზის დასადგენად ან კიბოს სტადიის გასარკვევად, შეიძლება განმეორდეს. განმეორდება ზოგიერთი ტესტი, რათა ნახოთ რამდენად კარგად მუშაობს მკურნალობა. გადაწყვეტილებები მკურნალობის გაგრძელების, შეცვლის ან შეჩერების შესახებ შეიძლება დაეფუძნოს ამ ტესტების შედეგებს.

ზოგიერთი ტესტის გაკეთება გაგრძელდება მკურნალობის დასრულების შემდეგ დროდადრო. ამ ტესტების შედეგებმა შეიძლება აჩვენოს, შეიცვალა თუ არა თქვენი მდგომარეობა ან მოხდა კიბოს განმეორება (დაბრუნება). ამ ტესტებს ზოგჯერ უწოდებენ შემდგომ ტესტებს ან შემოწმებებს.

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობის ვარიანტები

Ამ განყოფილებაში

• მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობა

• მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია რემისიის დროს

• მოზრდილებში მორეციდივე მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია

ქვემოთ მოყვანილი მკურნალობის შესახებ ინფორმაციისთვის იხილეთ მკურნალობის ვარიანტის მიმოხილვა განყოფილებაში.

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის მკურნალობა

რემისიის ინდუქციური ფაზის დროს მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის (ALL) სტანდარტული მკურნალობა მოიცავს შემდეგს:

• კომბინირებული ქიმიოთერაპია.

• ტიროზინ კინაზას ინჰიბიტორული თერაპია იმატინიბ მეზილატით, გარკვეულ პაციენტებში. ზოგიერთ ამ პაციენტს ასევე ექნება კომბინირებული ქიმიოთერაპია.

• დამხმარე მოვლა ანტიბიოტიკების და სისხლის წითელი უჯრედების და თრომბოციტების გადასხმის ჩათვლით.

• ცნს-ის პროფილაქტიკური თერაპია, მათ შორის ქიმიოთერაპია (ინტრათეკალური და / ან სისტემური) თავის ტვინის სხივური თერაპიით ან მის გარეშე.

გამოიყენეთ ჩვენი კლინიკური კვლევის ძიება, რომ იპოვოთ NCI მხარდაჭერილი კიბოს კლინიკური კვლევები, რომლებიც იღებენ პაციენტებს. შეგიძლიათ მოძებნოთ კვლევები, რომლებიც დაფუძნებულია კიბოს ტიპზე, პაციენტის ასაკზე და თუ სად ტარდება კვლევები. ასევე ხელმისაწვდომია ზოგადი ინფორმაცია კლინიკური კვლევების შესახებ.

მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია რემისიის დროს

რემისიის შემდგომ ეტაპზე მოზრდილთა ALL სტანდარტული მკურნალობა მოიცავს შემდეგს:

• ქიმიოთერაპია.

• თიროზინ კინაზას ინჰიბიტორული თერაპია იმატინიბით, ნილოტინიბით ან დასათინიბით.

• ქიმიოთერაპია ღეროვანი უჯრედების გადანერგვით.

• ცნს-ის პროფილაქტიკური თერაპია, მათ შორის ქიმიოთერაპია (ინტრათეკალური და / ან სისტემური) თავის ტვინის სხივური თერაპიით ან მის გარეშე.

გამოიყენეთ ჩვენი კლინიკური კვლევის ძიება, რომ იპოვოთ NCI მხარდაჭერილი კიბოს კლინიკური კვლევები, რომლებიც იღებენ პაციენტებს. შეგიძლიათ მოძებნოთ კვლევები, რომლებიც დაფუძნებულია კიბოს ტიპზე, პაციენტის ასაკზე და თუ სად ტარდება კვლევები. ასევე ხელმისაწვდომია ზოგადი ინფორმაცია კლინიკური კვლევების შესახებ.

მოზრდილებში მორეციდივე მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემია

მორეციდივე მოზრდილთა ALL სტანდარტული მკურნალობა შეიძლება შეიცავდეს შემდეგს:

• კომბინირებული ქიმიოთერაპია, რასაც მოჰყვება ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა.

• მონოკლონური ანტისხეულების თერაპია (ბლინატუმომაბი ან ინოტუზუმაბი ოზოგამიცინი), რასაც მოჰყვება ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა.

• დაბალი დოზით სხივური თერაპია, როგორც პალიატიური მზრუნველობა, სიმპტომების შესამსუბუქებლად და ცხოვრების ხარისხის გასაუმჯობესებლად.

• გარკვეული პაციენტებისათვის დასათინიბით თიროზინ კინაზას ინჰიბიტორული თერაპია.

მოზრდილთა მორეციდივე ALL- ის კლინიკურ კვლევებში შესწავლილი ზოგიერთი მკურნალობა მოიცავს შემდეგს:

• პაციენტის ღეროვანი უჯრედების გამოყენებით ღეროვანი უჯრედების გადანერგვის კლინიკური კვლევა.

• მიზნობრივი თერაპიის კლინიკური კვლევა.

• ქიმერული ანტიგენის რეცეპტორების (CAR) T- უჯრედების თერაპიის კლინიკური კვლევა.

• ახალი კიბოს საწინააღმდეგო წამლების კლინიკური კვლევა.

გამოიყენეთ ჩვენი კლინიკური კვლევის ძიება, რომ იპოვოთ NCI მხარდაჭერილი კიბოს კლინიკური კვლევები, რომლებიც იღებენ პაციენტებს. შეგიძლიათ მოძებნოთ კვლევები, რომლებიც დაფუძნებულია კიბოს ტიპზე, პაციენტის ასაკზე და თუ სად ტარდება კვლევები. ასევე ხელმისაწვდომია ზოგადი ინფორმაცია კლინიკური კვლევების შესახებ.

შეიტყვეთ მეტი მოზრდილებში მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის შესახებ

კიბოს ეროვნული ინსტიტუტის მოზრდილთა მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ შემდეგი:

• ლეიკემიის საწყისი გვერდი

• წამლები დამტკიცებულია მწვავე ლიმფობლასტური ლეიკემიის დროს

• სისხლის წარმომქმნელი ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა

• მიზანმიმართული კიბოს მკურნალობა

კიბოს ზოგადი ინფორმაციისა და კიბოს ეროვნული ინსტიტუტის სხვა რესურსების შესახებ იხილეთ შემდეგი:

• კიბოს შესახებ

• Დადგმა

• ქიმიოთერაპია და თქვენ: კიბოთი დაავადებულთა დახმარება

• სხივური თერაპია და თქვენ: კიბოთი დაავადებულთა დახმარება

• დაძლევა კიბოსთან

• კითხვები ექიმს დაუსვით კიბოს შესახებ

• გადარჩენილთა და მომვლელთათვის